فرهاد عزيزي، مديركل پايگاههاي ثبت جهاني ايران كه مسئوليت مديريت پايگاههاي ثبت ملي شده را نيز برعهده دارد صبح ديروز به خبرگزاري مهر گفته بود كه اعتبار پايگاههاي ميراث فرهنگي در دست اداره كل ميراث فرهنگي استانهاست و اين درحالي است كه اداره كل پايگاهها براي تأمين حقوق كاركنان خود نيز با مشكل روبهروست. فرهاد عزيزي اما در گفتوگوي خود با همشهري جزئيات بيشتري از وضعيت پايگاههاي ثبت ملي شده ايران را تشريح كرد. او گفت كه پايگاههاي ملي بهدليل آنكه در فهرست موقت ثبت جهاني يونسكو قرار ميگيرند و از شانس جهاني شدن برخوردار هستند اهميت زيادي دارند.
آنطور كه رئيس اداره كل پايگاههاي ثبت جهاني شده ايران در سازمان ميراث فرهنگي اعلام كرد، وضعيت پايگاههاي ملي ايران بايد به جايي برسد كه همه موضوعات مرتبط با ثبت جهاني آنها مشتمل بر مستندسازي، حفاظت، ساماندهي و معرفي آنها بهعنوان مسيرهاي گردشگري كشور آماده باشد.
4سال پيش اتصال پايگاههاي ملي ميراث فرهنگي با سازمان مركزي قطع و مسئوليت پايگاههاي ثبت ملي شده همچون ابيانه، ماسوله، طاق بستان و... به ادارات كل ميراث فرهنگي استانها واگذار شد. همين موضوع موجب شد كه بودجه و اعتبارات پايگاههاي ملي ميراث فرهنگي كشور قطع شود و پايگاههايي كه زماني با دستور كار ويژه شكل گرفتند، اعتبار خود را از دست بدهند. پايگاههاي ثبت مليشده ايران حتي به جايي رسيدند كه نيروي فني خود را از دست دادند و با مشكلات بسيار مواجه شدند.
فرهاد عزيزي به همشهري ميگويد كه در 3سال گذشته پايگاههاي ملي ميراث فرهنگي بار ديگر احيا و راهاندازي شدند. اكنون نيز هر هفته براي يكي از پايگاههاي ملي كشور يك مدير تعيين ميشود.
- اعتبار تخصيص داده شده، پرداخت نشد
به گفته او، مهمترين بحث در امور پايگاهها موضوع بودجه و رديف اعتبار آنها بود كه در 3سال اخير 2رديف اعتباري ويژه براي آنها مشخص شد. سال 92رديف اعتباري كه براي پايگاههاي ميراث فرهنگي درنظر گرفته شد بسيار خندهدار بود و 70پايگاه كشور بودجهاي برابر 1.5ميليارد تومان داشتند. اما حالا پايگاههاي ميراث فرهنگي از رديف اعتبارات عمراني داراي رديف بودجه شدهاند و اميدواريم امسال تخصيص خوبي براي پايگاههاي ميراث فرهنگي كشور صورت بگيرد.
مديركل پايگاههاي ثبت جهاني ايران اعلام كرد: بودجه پايگاههاي ميراث فرهنگي در سال 94با تغييرات ايجاد شده به 15ميليارد تومان رسيد اما بهدليل شرايط نامناسب اعتبارات عمراني و ارجاع پايگاهها به خزانه، اعتبار تخصيص داده شده به آنها پرداخت نشد. سال 95اما بودجه پايگاههاي ميراث فرهنگي 35ميليارد تومان اعلام شده است كه اتفاق بسيار مهمي در بهبود و ساماندهي وضعيت پايگاههاي ميراث فرهنگي كشور بود.
عزيزي همچنين درخصوص اعتبارات اختصاص يافته پايگاههاي ميراث فرهنگي در سالهاي گذشته به ادارات كل ميراث فرهنگي استانها گفت: تا سال 87 اعتبارات پايگاهها در سازمان ميراث فرهنگي ابلاغ و بهصورت متمركز عمل ميشد ولي در دوره قبل اين اتصال را از پايگاهها گرفتند و بودجه آنها را به ادارات كل ميراث فرهنگي دادند كه در برخي موارد بودجه به پايگاهها داده ميشد.
مديركل امور پايگاههاي ثبت ملي و جهاني ايران اما مهمترين مشكل پايگاههاي ميراث فرهنگي در شرايط كنوني را كمبود اعتبار خواند و گفت: تا زماني كه اعتبار تخصيص داده شده به پايگاههاي ميراث فرهنگي پرداخت نشود هيچ فعاليتي در بهبود و ساماندهي وضعيت پايگاههاي ميراث فرهنگي انجام نميشود.
به گفته او، برخي پايگاههاي ملي ايران همچون ماسوله، كندوان، زيويه، هگمتانه و طاق بستان كه در فهرست موقت يونسكو قرار دارند از بين هزاران اثر تاريخي كشور موفق به قرار گرفتن در ذيل فهرست موقت يونسكو شدند. همه اين پايگاهها نيز ارزشهاي برجسته دارند كه ميتواند اين آثار را در دنيا معرفي كند.
خوشبيني به پرداخت اعتبار تخصيص يافته به پايگاههاي ميراث فرهنگي در سال 95در شرايطي است كه بهدليل كمبود بودجه پايگاهها و مشكلاتي كه پايگاههاي ميراث فرهنگي با آنها مواجه شدهاند موجب شد كه مديريت و حتي ساختار برخي پايگاههاي ثبت ملي شده ميراث فرهنگي كشور متلاشي شود تا جايي كه حتي به گفته عزيزي، بسياري از پايگاههاي ميراث فرهنگي هنوز نيروي انساني كافي و متخصص ندارند كه بايد فكري به حال اين مشكل كرد. مستندسازي پايگاههاي ميراث فرهنگي به همراه مرمت و حفاظت از اين آثار نيز از ديگر مشكلاتي است كه مديركل امور پايگاههاي ميراث فرهنگي كشور ميگويد، اين اداره در تلاش براي حل مشكل 70پايگاه ميراث فرهنگي كشور است.