پژوهشگاه ميراث فرهنگي كشور، صبح ديروز در خبري به نقل از عليرضا سرداري، مسئول بخش نجات‌بخشي پژوهشكده باستان‌شناسي اعلام كرد كه اجراي طرح سامانه انتقال آب از خليج‌فارس به صنايع جنوب شرق كشور بدون انجام مطالعات فرهنگي - تاريخي شروع شد و صدمات زيادي به آثار تاريخي هرمزگان، كرمان و يزد وارد مي‌كند.
شركت تأمين و انتقال آب خليج‌فارس در سال 92با همكاري همان 3شركت معدني ذكر شده با سرمايه 3هزار ميليارد ريال تاسيس شد و قرار است آب خليج‌فارس را به صنايع وابسته به‌خود منتقل كنند.
- تخريب محوطه‌هاي تاريخي و بي‌توجهي به تذكرات مكرر
پژوهشگاه ميراث فرهنگي كشور ديروز اعلام كرد: اين پروژه برخلاف آيين‌نامه بند «ج» ماده ۱۱۴، قانون برنامه ۵ ساله چهارم، اجرا شده كه براساس آن تمامي وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات دولتي موظف هستند پيش از اجراي پروژه‌هاي بزرگ عمراني و در مرحله امكان‌سنجي و مكان‌يابي نسبت به انجام مطالعات فرهنگي - تاريخي «ميراث فرهنگي» اقدام و در طراحي و مكان‌يابي پروژه‌هاي يادشده نتايج مطالعات را رعايت كنند. بدين‌ترتيب انتقال آب خليج‌فارس از بندرعباس به كرمان و يزد بدون مجوز و موافقت سازمان ميراث فرهنگي در حال انجام است.
براساس مشاهدات نماينده سازمان ميراث فرهنگي كه براي برآورد خسارات ناشي از اجراي پروژه انتقال آب خليج‌فارس به صنايع بزرگ به كرمان اعزام شد، اجراي اين پروژه تاكنون موجب تخريب و تهديد برخي آثار تاريخي ازجمله محوطه‌هاي باستاني و تپه‌هاي به‌جاي مانده از هزاره‌هاي گذشته شده و تذكرهاي مكرر يگان حفاظت ميراث فرهنگي به مجريان اين طرح نيز بي‌تأثير بوده است.
مسير انتقال آب خليج‌فارس كه توسط 3شركت معدني گل‌گهر، صنايع مس ايران و چادرملو تعريف شده است از كيلومتر 37غرب بندرعباس از محل آب شيرين كن تا گل‌گهر كرمان به‌طول 303كيلومتر در قطعه نخست طرح اجرايي مي‌شود و پس از آن در فاز دوم اجرا از معدن گل‌گهر كرمان تا مس سرچشمه به طول 150كيلومتر ادامه مي‌يابد. در پايان نيز قرار است اين مسير از معدن مس سرچشمه به معدن چادرملو و اردكان يزد با طي مسافت 510كيلومتر برسد. گفته مي‌شود با اجراي اين طرح محوطه‌هاي تاريخي ارتفاعات شهرهاي فين و حاجي‌آباد و دشت كرمان تا جنوب غرب سيرجان در فاز نخست تهديد شده‌اند.
براساس آنچه پژوهشگاه ميراث فرهنگي به رسانه‌ها اعلام كرده است، مجري طرح انتقال آب خليج‌فارس 21دي‌ماه سال 92به‌منظور دريافت مجوز موافقت اين طرح از سازمان ميراث فرهنگي، مكاتبه‌اي با معاون وقت ميراث فرهنگي داشت كه اين معاونت طرح مورد اشاره را براي انجام مطالعات فرهنگي-تاريخي به رياست وقت پژوهشگاه ميراث فرهنگي و گردشگري ارجاع داد.
پژوهشگاه ميراث فرهنگي و گردشگري نيز به‌عنوان متولي انجام مطالعات به‌منظور انجام عمليات نجات بخشي، با اعلام زمانبر بودن بررسي‌هاي باستان‌شناسي و مستندسازي ميراث فرهنگي طرح‌هاي بزرگ، از شركت تأمين و انتقال آب خليج‌فارس خواست تا نقشه‌هاي مسير و جزئيات طرح را به‌منظور ارزيابي ميزان تأمين اعتبار مالي در اختيار پژوهشگاه ميراث فرهنگي قرار بدهد.
با بررسي نقشه مسير انتقال آب خليج‌فارس به كرمان و يزد نيز در دهم ارديبهشت‌ماه 93پژوهشگاه ميراث فرهنگي پيش‌نويس تفاهمنامه همكاري و قرارداد خدمات پژوهشي براي نجات‌بخشي آثار تاريخي را به شركت انتقال آب خليج‌فارس ارجاع داد و از آن پس هيچ پاسخي از اين شركت به پژوهشگاه ميراث فرهنگي ارسال نشد.
سازمان ميراث فرهنگي نيز كه پيگير فعاليت‌هاي اجراي طرح انتقال آب خليج‌فارس بود در چند مكاتبه از سوي پژوهشكده باستان‌شناسي پژوهشگاه ميراث فرهنگي، نسبت به عواقب قانوني اجراي طرح انتقال آب خليج‌فارس بدون انجام فعاليت‌هاي نجات‌بخشي آثار تاريخي هشدار داد. در پاسخ به هشدارها، مجري طرح انتقال آب خليج‌فارس نيز اعلام كرد كه اين طرح مسكوت مانده و درصورت اجرا، هماهنگي‌ها با پژوهشگاه ميراث فرهنگي انجام مي‌شود.
- استعلام دوباره از ميراث فرهنگي
اكنون مشخص شده است كه مجري طرح انتقال آب خليج‌فارس با سرباز زدن از تأمين تعهدات مالي اجراي مطالعات فرهنگي- تاريخي و اتلاف وقت، اقدام به استعلام دوباره از معاونت ميراث فرهنگي كشور و ادارات كل ميراث فرهنگي هرمزگان، كرمان و يزد كرده بدون آنكه در جريان باشد اين درخواست بار ديگر براساس قانون به پژوهشگاه ميراث فرهنگي ارجاع شده است.
به گفته مسئول نجات بخشي پژوهشكده باستان‌شناسي كشور، مجري تأمين و انتقال آب خليج‌فارس بدون انجام مطالعات فرهنگي- تاريخي و به‌صورت غيرقانوني، بدون دريافت مجوز و موافقت سازمان ميراث فرهنگي اجراي طرح را آغاز كرده كه منجر به خسارت به محوطه‌هاي تاريخي و آثار باستاني شده است.
اداره ميراث فرهنگي استان كرمان نيز اعلام كرده است كه مجريان طرح انتقال آب خليج‌فارس به‌صورت غيرقانوني در حال تسطيح و حفاري مسيري به عرض ۳۰ متر با عمق يك متر هستند و ايستگاه‌ها و تأسيسات وابسته را نيز احداث كرده‌اند.
تلاش‌هاي روزنامه همشهري براي گفت‌وگو با مديرعامل و رئيس هيأت مديره شركت تأمين و انتقال آب خليج‌فارس درخصوص خساراتي كه اين شركت به آثار تاريخي كشور وارد آورده است بي‌نتيجه ماند. تصاويري نيز كه در سايت تبليغاتي اين شركت منتشر شده است بيانگر حجم بالاي تسطيح مسير انتقال آب خليج‌فارس و لوله‌گذاري به عمق 1/5 متر است. اقدامي كه به گفته مسئولين ميراث فرهنگي غيرقانوني و موجب تخريب آثار تاريخي كشور در مسيري است كه مجريان انتقال آب خليج‌فارس به‌طور غيرقانوني در حال تسطيح گسترده لايه‌هاي تاريخي آن هستند.