به گزارش ايرنا، ناصر حاجیزاده ذاکر روز شنبه با اشاره به کاهش تراز آب دریای خزر افزود: نمیتوان به صراحت گفت که علت این کاهش چیست بنابر این لازم است تحقیق و بررسی علمی و دقیقی روی سه پارامتر تعیین تراز آب خزر صورت گیرد.
وی اظهار کرد: به طور کلی میزان حجم آب و نوسانات تراز سطح آب دریای خزر به عنوان یک بدنه آبی محصور در خشکی و بسته، تابع خصوصیات هیدرولوژیکی، ورودی رودخانهها و تبخیر است که میزان حجم و تراز آب این دریا را مشخص میکنند.
رییس پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی در مورد پیشینه تراز آب دریای خزر گفت: سوابق قبلی نشان میدهد با تغییرات آب و هوایی تراز سطح آب خزر نیز در دورههایی تغییر کرده است، زمانی افزایش یافته و چند سال بعد دوباره کاهش یافته و در سال 1370 بسیار بالا آمده و اکنون دوباره کاهش یافته است؛ به عنوان مثال بنابر آمار، در شهریور ماه گذشته تراز آب خزر به منفی 27 از سطح آبهای آزاد رسید که نشان میدهد نسبت به سال 1370 حدود 1.2 متر کاهش یافته است.
حاجیزاده ذاکر در خصوص ارتباط این نوسانات با مسائل آب و هوایی اظهار کرد: اینها مسائلی است که باید با دقت بررسی شوند؛ یکی از برنامههای پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی بررسی تغییرات آب و هوا روی تراز آب دریای خزر است که در همین راستا یک کارگاه آموزشی منطقهای با حضور نمایندگان کشورهای حاشیه خزر در این پژوهشگاه برگزار شد.
کارگاه تغییر اقلیم و دریای خزر با حضور نمایندگان پنج کشور ایران، آذربایجان، روسیه، قزاقستان و ترکمنستان و پژوهشگرانی از ترکیه، لبنان، عراق، پاکستان و انگلیس 19 تا 21 اردیبهشت ماه جاری در پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی برگزار شد.
وی در پاسخ به این سئوال با توجه به این که بیش از 80 درصد آب خزر از رود ولگا تامین میشود، آیا توسعه کشاورزی در مسیر این رود موجب کاهش ورودی آب به خزر شده است؟ گفت: ولگا همیشه برای کشاورزی مورد استفاده قرار میگرفت این که بگوییم در این چند ساله اتفاق خاصی افتاده باشد بعید است؛ این تغییرات تراز آب، بیشتر تابع تغییرات بارش و ورودی رودخانهها است علاوه بر این که تاریخ همواره نوسانات تراز آب خزر را نشان میدهد.
چندی است شاهد کاهش تراز آب خزر هستیم که شواهد نشان میدهد این کاهش در حال حاضر بیشترین تاثیر را بر خلیج گرگان گذاشته و موجب خشک شدن بخشی از آن شده است در حالی که این خلیج از اهمیت اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی زیادی برخوردار است.
در سال 1354 خلیج گرگان به همراه تالاب میانکاله و زاغمرز، به عنوان نخستین مجموعه تالاب بینالمللی جهان در فهرست تالابهای کنوانسیون رامسر به ثبت رسید و از آن پس نه تنها خود خلیج، بلکه نواحی اطراف آن شامل شبه جزیره میانکاله (پناهگاه حیاتوحش) و تالاب بینالمللی گمیشان به یک مجموعه ارزشمند زیست محیطی تبدیل شدند.
برخی کارشناسان معتقدند این روند طبیعی است اما دخالت بیرویه انسان این چرخه طبیعی را دچار اختلال کرده است که ادامه آن عوارض جبرانناپذیری مانند از بین رفتن جنگلهای هیرکانی و تالابهای اطراف را به دنبال خواهد داشت.