گردوغباري كه ابتداي هفته محيطزيست يعني يكشنبه از كشور عراق وارد بخشهاي شمالغربي و غربي كشور شده بود، ديروز تا استان تهران و البرز نيز پراكنده شد. آسمان استانهاي آذربايجان شرقي، كرمانشاه، كردستان، زنجان، همدان، مركزي، قم، تهران، البرز و حتي هرمزگان ديروز مملو از ريزگردهايي بود كه بر اثر وزش باد غربي از دشتهاي عراق به كشور وارد شدند و سالهاست هيچ مديريتي بر آن نميشود. در روزهاي سالم سال، دهها راهحل ازجمله پاشيدن قير و استفاده از سنگ رودخانه شنيده ميشود اما به وقتش كه ميرسد، اين راهحلها فراموش ميشود. حالا اين راهحلها در دومين روز هفته محيطزيست فراموش شده و ريزگردها نيمي از كشور را درنورديدهاند.
فعاليت سامانه كمفشار روي كشورهاي حاشيه غربي كشور منجر به وزش باد شديد و وقوع پديده گرد وغبار در اين مناطق شده است. بهتدريج جريان شديد باد نشأت گرفته از سمت غرب همراه با خيزش گردوخاك به استانهاي غربي كشور و با غلظت كمتر به سمت استان تهران گسترش يافته و باعث افزايش قابل توجه غلظت ذرات معلق شده است تا سلامت ميليونها شهروند در 10استان كشور به خطر بيفتد.
- سهم پايتخت و شهرهاي بزرگ
در تهران وزش باد با سرعت 25كيلومتر بر ساعت از غرب شهر موجب شد پايتختنشينان آلودهترين هوا از ابتداي سال 95تاكنون را تجربه كنند. ميانگين غلظت ذرات معلق كوچكتر از 2.5ميكرون در ايستگاههاي سنجش آلودگي هواي تهران ديروز با شاخص عددي 118فراتر از حد استاندارد بود و كيفيت هواي تهران در شرايط ناسالم براي گروههاي حساس جامعه قرار گرفت. شاخص هواي زنجان ديروز به عدد 110 رسيد، همچنين ريزگردهاي عراقي در اراك براي دومين روز متوالي هواي ناسالم براي گروههاي حساس رقم زدند و غلظت ذرات معلق موجود در هواي اين شهر به عدد 108 معادل سهبرابر حدمجاز رسيد. همچنين ديد افقي در استان كردستان نيز به حدود 800 متر رسيد.
- خطر ذرات معلق
پديده افزايش ريزگردها در سالهاي اخير همواره در روزهاي گرم با وزش باد مهمان شهرهاي غربي كشور ميشود و تهران نيز هرازگاهي از آن بيبهره نميماند. آنچه خطر ريزگردها را بيش از پيش براي سلامت شهروندان مهم ميسازد، افزايش ذرات معلق كمتر از ۲.۵ميكرون و كمتر از 10ميكرون است. ذرات معلق كمتر از ۲.۵ميكرون ميتوانند احتمال حمله قلبي و ريوي، مرگومير زودرس در بيماران تنفسي، كودكان و افراد مسن را تشديد كنند، بنابراين گروههاي حساس شامل زنان باردار، بيماران قلبي تنفسي، افراد مسن و كودكان بايد تا كاهش آلودگي هوا از فعاليتهاي طولاني مدت در فضاي باز خودداري كنند. همچنين ذرات معلق كمتر از 10ميكرون، كه تجمع آنها در سطوح تيره بهصورت گردوغبار ديده ميشود، ميتواند اثرات مخربي در خوردگي مواد فلزي و امكانات شهر داشته باشند.