در سراسر دنیا، آب مروارید دلیل اصلی نابینایی و کاهش دید است. در ایالات متحده آمریکا، بیشتر از 50 درصد تمام افراد بالای 80 سال و بیشتر، تحت جراجی آب مروارید قرارگرفته‌اند که هزینه‌ی بسیار هنگفتی را دربر دارد. جراحی آب مروارید، تنها راه قطعی درمان آن است. بسیاری از افرادی که در کشورهای درحال توسعه زندگی می‌کنند به دلیل محدودیت منابع نمی‌توانند از پس هزینه‌های عمل آب مروارید بربیایند و مجبورند تیرگی تدریجی عدسی یا دودیدی را تحمل کنند که در شرایط عادی، دیدن را سخت‌تر هم می‌کند، مخصوصا در شب یا در مواجهه با نورهای خیره کننده. به عبارتی دیگر، برای اشخاصی که آب مروارید دارند، رانندگی در شب واقعا سخت و خطرناک است.
به دلیل محدودیت دسترسی به عمل آب مروارید در بسیاری از کشورهای دنیا، کارشناسان در این زمینه تحقیقات زیادی برای پیشگیری از این بیماری انجام داده‌اند. تخمین زده شده که طی ده سال آینده، کشف یک عامل پیشگیری کننده که شروع آب مروارید را به تاخیر بیاندازد می‌تواند سبب کاهش 50 درصدی در جراحی‌ها شود. هم اکنون خیلی از پژوهشگران در زمینه چشم عقیده دارند که مصرف آنتی اکسیدان‌ها به طرق مختلف می‌تواند از آب مروارید جلوگیری نماید.
یکی از تئوری‌هایی که بیشتر مورد تائید است این است که ابتلا به آب مروارید ناشی از بالارفتن سن، به دلیل استرس اکسیداتیو و عدم تعادل اُسمزی می‌باشد. مخصوصا، افزایش رادیکال‌های آزاد، به پروتئین‌ها و لیپیدهای بافت پوششی عدسی آسیب زده و در نتیجه عدسی را تیره و تار کرده و منجر به تاری پیشرونده دید می‌شود. آنتی اکسیدان‌هایی مانند ویتامین ث و ویتامین ای، رادیکال‌های آزاد را محدود کرده و اثرات تخریبی رادیکال‌های آزاد را سرکوب می‌کنند.
در حقیقت، ما می‌دانیم که عدسی‌ها، برخی از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند لوتئین، زآگزانتین، ویتامین ای و ویتامین ث را ذخیره می‌کنند.
مطمئنا عوامل دیگری هم غیر از استرس اکسیداتیو و رادیکال‌های آزاد وجود دارند که در ابتلا به آب مروارید دخیل هستند، مانند:
* اشعه یو وی
* مصرف الکل
* دیابت
* درمان های هورمونی
* سیگارکشیدن
* چاقی
چنین عواملی به احتمال زیاد، با تشدید استرس اکسیداتیو، توانایی چشم برای دفاع در برابر آسیب یا ترمیم عدسی آسیب دیده را مختل می‌نماید. تحقیقات نشان داده، شیوع آب مروارید، در میان آن‌هایی که غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان مانند سبزیجات برگدار، غلات سبوس‌دار و قهوه مصرف کرده بودند، کاهش یافته است، در این مطالعه‌ی گسترده که روی زنان میانسال و سالخورده‌تر انجام شد، متغیرهای مختل کننده‌ای چون سیگار کشیدن، شاخص توده بدنی، فعالیت فیزیکی و میزان تحصیلات، ارتباط مستقیم خود را با آب مروارید نشان دادند و نتایج از نظر آماری همچنان قابل توجه بود.
به دلیل این که معلوم شده است، افزایش مصرف آنتی اکسیدان در رژیم غذایی فرد، باعث کاهش احتمال بروز آب مروارید می‌شود، می‌توان تصور کرد که مکمل های آنتی‌اکسیدان نیز می‌توانند ریسک آب مروارید را کم کنند، اما شواهد چیز دیگری می‌گویند!
تحقیقی دیگر هم که در سال 2014 صورت گرفته نشان داده که مصرف مولتی ویتامین‌های غنی از ترکیبات آنتی اکسیدان می‌توانند احتمال آب مروارید هسته‌ای را کاهش دهند. تحقیقی دیگر هم نشان می‌دهد افراد شرکت کننده در آزمایش که هم اکنون تغذیه‌ای سرشار از آنتی اکسیدان ها داشته و مکمل‌های آنتی اکسیدانی با دوز بالا هم مصرف می‌نمایند، احتمالا ریسک ابتلا به ایجاد آب مروارید را افزایش می‌دهند. این یافته‌های عجیب و ظاهرا دور از عقل، مربوط به این فرضیه می‌شوند که مقادیر بیش ازحد آنتی اکسیدان می‌تواند اثر معکوس گذاشته و موجب استرس اکسیداتیو گردد.
- آب مروارید و آنتی اکسیدان‌ها
یک دلیل این که چرا مکمل‌های آنتی اکسیدان، اثر بسیار کمی در پیشگیری از آب مروارید دارند یا مصرف زیادشان اثر معکوس می‌گذارد، احتمالا به پیچیدگی متابولیسم بدن انسان بر می‌گردد. تا این زمان، هیچ ترکیب مصنوعی ساخته نشده که بتواند جایگزین ویژگی درمانی آنتی اکسیدان‌های طبیعی موجود در خوراکی‌ها شود. ضمنا، آنتی اکسیدان‌های فراوان دیگری هم وجود دارند که هنوز کشف نشده‌اند و این آنتی اکسیدان‌های ناشناخته می‌توانند نقش بزرگی در جلوگیری از آب مروارید و سایر بیماری‌ها بازی کنند.
تحقیقات نشان می‌دهد مکمل‌های آنتی اکسیدان تاثیر اندکی در پیشگیری از سرطان و بیماری‌های قلبی و عروقی دارند. اما تغذیه سرشار از سبزیجات برگدار، میوه‌های رنگی و سایر منابع آنتی اکسیدان می‌توانند ریسک سرطان و بیماری‌های قلبی را کاهش دهند، همچنین تغذیه متعادل با آنتی اکسیدان‌ها می‌تواند از ایجاد آب مروارید پیشگیری کند. نهایتا این که اگر می‌خواهید از فواید آنتی اکسیدان‌ها بهره مند شوید، بهترین راه، مصرف آنتی اکسیدان‌ها از طریق تغذیه و پرهیز از مصرف مکمل های آنتی اکسیدان می‌باشد، چون واقعا نه تنها تاثیری ندارند بلکه احتمالا آسیب هم می‌رسانند.
منبع: تبيان