رانندگان اين وسايل فرسوده ميدانند كه ديگر نميتوانند با مينيبوسها كار كنند و بايد آنها را تبديل به وسيلهاي ديگر كنند. راهحلش را هم شهرداري آماده كرده و راه را براي تاكسيدار شدن رانندگان فراهم كرده و كمك بلاعوض هم ميدهد اما هنوز طرح جايگزيني مينيبوسهاي فرسوده با تاكسي منتظر تأييد وزارت كشور است.
- نگاه قانون به مينيبوسها
مينيبوسهاي فرسوده بهعلت فرسودگي، توليد آلايندههاي گوناگون و هزينههاي اجتماعي و زيستمحيطي كه ايجاد ميكنند و هزينههاي سنگينتري نسبت به منافعشان دارند. اين هزينه تا حدي بالا ميرود كه در متن ماده62 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي به اين وسايل فرسوده عنوان «پسماند» اطلاق شد و از رده خارج كردن آنها براساس بند (ب) همين ماده از وظايف مستقيم دولت شمرده شد.
- شهرداري تهران چه ميگويد؟
مديريت شهري براي نوسازي مينيبوسهاي فرسوده پايتخت پيشنهاد كرده كه اين وسايل فرسوده با تاكسي جابهجا شوند. اين پيشنهاد به شورايعالي ترافيك و وزارت كشور نيز ارائه شده كه به سهميه تاكسيهاي شهر تهران بيفزايد كه اين جايگزيني هم سبب ميشود فعاليت غيرقانوني خودروهاي شخصي در ناوگان تاكسيراني كاهش پيدا كند و هم مينيبوسهاي فرسوده از رده خارج و تاكسي نو جايگزين شود. سيدجعفر تشكري هاشمي، معاون حملونقل و ترافيك شهردار تهران در اينباره ميگويد: در اين طرح پيشنهادي، شهرداري ۲۰ميليون تومان كمك بلاعوض خود را خواهد كرد و ۱۰ميليون تومان نيز از محل گواهي اسقاط مينيبوسها به رانندگان ميرسد كه معادل يك تاكسي صفر كيلومتر ميشود. اميدواريم با تأييد وزارت كشور روند تعويض مينيبوسهاي فرسوده با تاكسيهاي صفر به سرانجام برسد زيرا اين مينيبوسها بهشدت در آلودگي هواي پايتخت تأثيرگذارند.
- كاهش ايمني با حضور فرسودهها
پيشنهاد مديريت شهري پايتخت در شرايطي روي ميز مسئولان دولتي است كه با تردد مينيبوسهاي فرسوده هرروز از ايمني تردد در شهر و كيفيت هوا كاسته ميشود. در بخش ايمني تردد، اين وسايل كه متوسط عمر 25سال را دارند سالهاست نتوانستهاند معاينه فني بگيرند و بهدليل فرسودگي از عمر تجهيزات ايمني و بهويژه ترمز آنها تا آنجا كاسته شده كه براي تردد در شهر خطرساز هستند. معاون شهردار پايتخت در اينباره ميگويد: نميتوان سلامت و جان شهروندان را فداي نوسازي خودروهاي فرسوده كرد. نميشود گفت سرطان نگيريد، بيمار نشويد تا مينيبوسهاي فرسوده را نوسازي كنيم.
- روزانه 2300كيلوگرم آلودگي هوا
براساس تحقيقات و آزمايشهاي انجام شده توسط مركز كنترل كيفيت هواي تهران بر تعدادي از مينيبوسهاي فعال، مجموع ميزان آلودگي توليدشده شامل مونواكسيدكربن، تركيبات آلي فرار بدون متان، اكسيدهاي نيتروژن، دي اكسيد گوگرد و ذرات معلق در مينيبوسهاي بنز كه عمر بالاي ۵سال دارند، ۲۳هزار و ۶۷ميليگرم در هر كيلومتر و مينيبوسهاي فيات با عمر بالاي ۵سال، ۲۶ هزار و ۶۶۲ ميليگرم در هر كيلومتر است. ضمن اينكه مينيبوسهاي ايويكو با عمر زير ۵سال نيز معادل ۱۹ هزار و ۳۰۸ ميليگرم در هركيلومتر آلودگي توليد ميكنند. بدينترتيب عدد 23گرم ميانگين براي 3مدل مينيبوس تهران صدق ميكند كه با طي مسافت 100كيلومتر هر هزار مينيبوس تهران، روزانه 2300كيلوگرم آلودگي هوا توليد و در هوا منتشر ميشود.
- مديريت يكپارچه اينجا هم جايش خالي است
يكي از اصليترين معضلات در بخش حملونقل تهران اين نكته است كه نهادهاي متعددي در آن مسئوليت دارند. در اين بين شهرداري ارادهاش توسعه حملونقل عمومي است اما همواره با معضل كمبود بودجه و تعدد تصميمگير مواجه ميشود. در بحث نوسازي مينيبوسهاي فرسوده نيز موضوع توقف اقدامات بيشك نتيجه فقدان مديريت يكپارچه شهري است. شهرداري در مسير نوسازي فرسودهها با مشكلات بسياري مواجه است كه اختيارات كامل براي حل و تصميمگيري درخصوص اين مشكلات را ندارد. مديريت يكپارچه در اين مجال ميتواند موجب كاهش پروسه تصميمگيري، و عملي شدن بودجهريزي و اقدام مناسب و فوري شود.