رئیس‌جمهور روسیه روز سه شنبه ۱۶اکتبر ( ۲۴مهر ماه) برای شرکت در اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر از ایران دیدن خواهد کرد.
سفر رییس جمهوری روسیه به جمهوری اسلامی ایران به دلایلی از جمله مساله رژیم حقوقی دریای خزر، موضوع برنامه‌های هسته‌ای ایران و تلاش‌های گسترده غرب و در راس آن آمریکا برای بازداشتن ایران از این حق خود، در عرصه بین‌المللی، اهمیت زیادی یافته است.
آلکساندر سادوفنیکوف سفیر روسیه در تهران با اشاره به سفر ولادیمیر پوتین به ایران این رویداد سیاسی را گام مهمی در توسعه روابط دو کشور دانسته و گفته است: این سفر در مقطع تاریخی مهمی صورت می‌گیرد و تاثیر فراوانی بر همکاریهای دوستانه فیمابین دارد.
دیدار پوتین از ایران در شرایطی انجام می‌گیرد که دو کشور در شماری از مسایل مهم بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله مساله افغانستان، عراق، دارفور سودان و نظام چند قطبی جهان دیدگاههای یکسانی دارند.
روسیه در مساله عراق بر تعیین برنامه زمانی خروج نیروهای اشغالگر از آن کشور و برقراری سازش عمومی بین تمام نیروهای سیاسی عراقی و مشارکت همسایگان عراق در تامین امنیت آن اصرار دارد . سیاست روسیه در قبال عراق با موضع جمهوری اسلامی ایران همخوانی دارد.
دو کشور همچنین با داشتن مرزهای آبی در دریای خزر در تامین امنیت آن توسط کشورهای حوزه این آبگیر بزرگ نقش عمده ایفا می‌کنند و مخالفت با حضور نیروهای نظامی بیگانه در این منطقه، نقطه مشترکی در دیدگاههای آنها برای حل مسایل این دریا است.
روسیه با حمایت از نظام چند قطبی جهان، تلاش‌های آمریکا برای سلطه بر جهان و تحمیل نظام یک قطبی را غیرقابل قبول می‌داند.
رییس جمهوری روسیه در کنفرانس امنیت بین‌المللی مونیخ به صراحت این رویکرد آمریکا را که به افزایش خشونت و کشتار انسانهای بیگناه در نقاط مختلف جهان منجر شده، محکوم کرد.
روسیه همچنین از دو سال پیش به عنوان عضو ناظر در سازمان کنفرانس اسلامی حضور دارد و این امر باتوجه به جمعیت ۲۰میلیون نفری مسلمانان این کشور و سیاست نزدیکی به کشورهای اسلامی جایگاه روسیه را در جهان اسلام ارتقاء بخشیده است.
این وضعیت میدان خوبی برای همکاری ایران و روسیه ایجاد کرده است. روسیه در مورد مسایل اتمی ایران نیز سیاست متعادلی در پیش گرفته و به عنوان عضو دایمی شورای امنیت سازمان ملل متحد از حل و فصل وضعیت پیرامون برنامه‌های هسته‌ای ایران از طریق مذاکرات در مجامع بین‌المللی حمایت می‌کند.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه اخیرا با حمایت از توافق‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ایران گفت: در این امر علایم مثبت می‌بینم.
از بعد فنی و نیروگاهی نیز احداث نیروگاه اتمی بوشهر در زمان حاضر مهمترین مساله موجود میان ایران و رسیه است. در حال حاضر تکمیل این نیروگاه که نماد همکاری ایران و روسیه اعلام شده از برنامه زمانبندی آن عقب افتاده است.
مقامات روس علت اصلی تاخیر در راه اندازی نیروگاه را که قرار بود در ماه سپتامبر اخیر انجام گیرد را مسایل مادی عنوان کرده‌اند.
آلکساندر لوسیوکف معاون وزیر امور خارجه روسیه در پایان سفرش به ایران در اردیبهشت ماه سال جاری در گفت و گو با ریانووستی گفت: به غیر از مسایل مادی برنامه‌های هسته‌ای ایران، برخی از کشورها با درنظر گرفتن تحریم‌ها از سوی شورای امنیت، صادرات تجهیزات برای نیروگاه اتمی بوشهر را یا به تاخیر می‌اندازند یا از آن خودداری می‌کنند.
مقام‌های روس اعلام کرده‌اند نیروگاه اتمی بوشهر پیش از پاییز سال ۲۰۰۸ راه‌اندازی نخواهد شد.
همکاریهای ایران و روسیه تنها به زمینه هسته‌ای محدود نمی‌شود و دو کشور در سالهای اخیر در زمینه‌های اقتصادی، بازرگانی، فنی و نظامی، صنعتی و فرهنگی سطح همکاریها را ارتقاء داده‌اند.
حجم مبادلات بازرگانی میان دو کشور در سال ۲۰۰۶با سیر صعودی از مرز دو میلیارد دلار فراتر رفت که نسبت به سال ۲۰۰۰که رقمی در حدود ۶۶۰میلیون دلار بود، نزدیک به سه برابر افزایش یافته است.
ایران در سال گذشته حدود ۲۰۰میلیون دلار کالا به روسیه صادر کرد و سهم صادرات روسیه به ایران نیز حدود یک میلیارد و هشتصد میلیون دلار بود .
مهمترین قرارداد بین دو کشور در سالهای اخیر قرارداد تحویل ۲۹مجموعه پدافند هوایی "تور.ام-یک" روسی به ایران به مبلغ ۷۰۰میلیون دلار بود که در یک سال اخیر بطور کامل اجرا شد.
قرارداد فروش پنج فروند هواپیمای مسافربری روسی "توپولف- "۲۰۴به ایران نیز از قراردادهای مهم دیگر اقتصادی است که در شهریور ماه اخیر در جریان دیدار "محمد رحمتی" وزیر راه و ترابری ایران به روسیه به امضا رسید.
ایران همچنین در دو سال اخیر چهار فروند کشتی برای تکمیل ناوگان کشتیرانی خود در دریای خزر از روسیه خریداری کرده است.
مقامات ایرانی و روسی اتفاق نظر دارند که ظرفیت همکاریهای دو کشور بیشتر از سطح کنونی است و توجه خاص دو طرف را برای ارتقای ظرفیت همکاریها می‌طلبد.
گسترش همکاریهای دو کشور در دیدار شهریور ماه اخیر وزیر امور خارجه ایران از مسکو مورد بررسی قرار گرفت.
منوچهر متکی و سرگئی کرینکو روسای کمیسیون مشترک همکاریهای ایران و روسیه مصوبات ششمین کمیسیون همکاریهای اقتصادی دو کشور را که آذر ماه گذشته در تهران برگزار شد، مورد بررسی قرار دادند.
انتظار می‌رود در جریان سفر روز سه‌شنبه پوتین به تهران، گسترش روابط دو جانبه نیز در کنار مساله خزر و همکاریهای منطقه‌ای تهران و مسکو، مورد توجه رهبران دو کشور قرار گیرد.