به گزارش همشهري، بورس تهران از اواخر سال قبل با موتور سهام شركت‌هاي خودروساز هر روز صد‌ها واحد رشد كرد، اما زمان نشان داد موتور مالي خودروسازها خراب است. فصل مجامع رو به پايان است و شركت‌هاي خودروساز آماده برگزاري مجمع سالانه در آخر همين هفته مي‌شوند. به همين مناسبت آنها بايد براساس قوانين بورس صورت‌هاي مالي تلفيقي‌شان را به بورس ارائه مي‌كردند و اين كار ظرف روز‌هاي اخير انجام شد.
- وعده‌ها
اواخر سال قبل و بعد از امضاي برجام، انتشار خبر‌هايي در مورد انعقاد قراردادهاي تجاري با معتبر‌ترين خودروساز‌هاي اروپايي ازجمله آلماني‌ها، بسياري از سهامداران را متقاعد كرد كه سهام خودروسازها را بخرند. همان زمان هاشم يكه‌زارع، مديرعامل ايران خودرو در گفت‌وگو با رسانه‌ها بارها وعده داد كه ايران خودرو در حال انعقاد قرارداد تجاري با چند خودروساز جهاني است اما با گذشت زمان و عملي نشدن اين اخبار، اين وعده‌ها در بازارسهام بي‌اعتبار شد حال انتشار گزارش‌هاي مالي اين شركت در آستانه مجمع از بدهي‌هاي سنگين مالي شركت‌هاي خودروساز پرده برداشت،
بدهي‌هايي كه در هزارتوي صورت‌هاي مالي شركت‌هاي خودروساز به‌صورت لايه‌بندي جا‌سازي شده است. اين موضوع از يكسو به زيان سنگين سهامداران و از سوي ديگر به سقوط شاخص‌هاي بورس منجر شد. به ياد بياوريم خودروسازها از اواخر سال قبل راهبري بازارسهام را برعهده داشتند و سقوط سهام‌شان اثر مهلكي بر شاخص بورس داشت. اين همه ماجرا نيست. صورت‌هاي مالي شركت‌هاي خودروساز همچنين دلايل گران بودن خودرو در بازار داخلي را هم نمايان مي‌كند.
- حساب‌هاي مالي چه مي‌گويد
براساس آخرين اطلاعات مالي تلفيقي شركت ايران‌خودرو كه در سامانه اطلاعات ناشران بورس موسوم به كدال، منتشر شده است گروه ايران‌خودرو در سال‌جاري نه‌تنها سود نكرده است بلكه 2300ميليارد تومان زيان هم در كارنامه‌اش ثبت شده است، زيان عملكرد اين شركت در سال مالي جاري 92درصد بيشتر از سال مالي قبل بوده است. شركت ايران خودرو با 1200ميليارد تومان زيان حساب‌هاي مالي سال93 را بست به اين ترتيب اكنون زيان انباشته ايران‌خودرو به بيش از 3هزار ميليارد تومان رسيده است.
اين اتفاق در حالي رخ مي‌دهد كه در برخي از روز‌ها بيش از 40درصد از معاملات بورس به سهام شركت‌هاي خودروساز اختصاص داشت و سهامداران به اميد سودآور بودن، سهام خودروسازها را مي‌خريدند اما براساس صورت‌هاي مالي تلفيقي، زيان هر سهم ايران خودرو در سال مالي94 بيش از 80تومان است.
اما نكته جالب توجه اين است كه بخش مهمي از اين زيان مربوط به عملكرد ساپكو است. ساپكو كه يك سوم هزينه‌ها به حسابش نوشته شده است عملا يك شركت مستقل نيست بلكه در حد معاونت تأمين قطعه در داخل چارت سازماني گروه ايران خودرو فعاليت مي‌كند. با اين حال درصورت‌هاي مالي ارائه شده به بورس بخش مهمي از زيان‌هاي تلفيقي گروه ايران خودرو در دل ساپكو نمايش داده و پنهان شده است.
براساس اطلاعات موجود بيش ازيك سوم زيان ايران خودرو معادل 700ميليارد تومان در حساب‌هاي ساپكو درج شده و همين موضوع موجب شده تا پيش از ارائه صورت‌هاي مالي تلفيقي سهامداران از ميزان زيان كل گروه ايران خودرو بي‌اطلاع بمانند. نكته جالب توجه آنكه طبق آمار ارائه شده به بورس، شركت اصلي ايران‌خودرو، بدون احتساب عملكرد زير مجموعه‌هايش گزارش سود به بازار ارائه داده بود.