اين هنرمند اصفهاني بعد از اجراي سال گذشته «اوليور توئيست» در تالار حافظ، اين روزها «راپورت‌هاي شبانه دكتر مصدق» را در تالار وحدت روي صحنه دارد؛ نمايشي با دكور عظيم و حضور بيش از 60بازيگر كه 4مقطع از زندگي مصدق را روايت مي‌كنند. به اين بهانه، با او به گفت‌وگو نشسته‌ايم.
- چطور شد راپورت‌هاي شبانه دكتر مصدق را نوشتيد و كارگرداني كرديد؟
در ادامه اجراهاي گروه تجربه نو، اين بار تصميم گرفتيم ماجراهاي يك شخصيت از تاريخ معاصر را روي صحنه بياوريم. پيش از اين ما در گروه تئاتري خودمان نمايش‌هايي از ايران باستان و دوران مغول را كار كرده بوديم.
- تحقيق و پژوهش در نگارش نمايشنامه چه جايگاه و نقشي داشت؟
روي نمايشنامه نزديك به 2سال پژوهش و سعي كردم كار نوشتن را براساس منابع درست و مستند آغاز كنم. تمام اتفاق‌هايي كه شخصيتي چون دكتر مصدق در طول عمرش با آنها مواجه مي‌شود، روابط علت و معلولي پيچيده دارند و براي ارائه يك كار كاملا درست و نهايي به تماشاگر، بايد پژوهش دقيق و درست داشته باشيم. همين امر وقت زيادي از ما گرفت. نگارش نمايشنامه 6ماه طول كشيد و در اين مدت بازنگري‌هايي هم در متن انجام شد.
- نمايش چه مقطعي از زندگي مصدق را روايت مي‌كند؟
حقيقت اين است كه در روند تحقيق و نگارش نمايشنامه به اطلاعات و كتاب‌هايي برخوردم و در آنها به مجموعه‌اي از تحريف‌ها رسيدم. نمي‌خواستم براي تماشاگر بازخواني تحريف داشته باشم و تلاشم اين بود كه چهره واقعي اين مرد را نشان بدهم تا تماشاگر با شناختي كه از مصدق دارد، خود به قضاوت بنشيند. نمايش يك مستند تاريخي است كه از ۲۸مرداد (وقوع كودتا) آغاز مي‌شود و تا مرگ دكتر مصدق ادامه دارد. ما 4مرحله زندگي اين چهره سياسي را در نمايش داريم و تلاش من انعكاس واقعيت براساس مستندات بود؛ بدون توجه به موافقان و مخالفان دكتر مصدق.
- براي بازي در نقش مصدق چطور به فرهاد آئيش رسيديد؟
از همان لحظه اول كه نگارش متن را آغاز كردم، آئيش را براي شخصيت مصدق در ذهن داشتم و تلاشم اين بود كه او اين نقش را به لحاظ شباهت و البته قدرت و توانايي بازيگري روي صحنه جان ببخشد. در انتخاب‌هاي ساير بازيگران، ديگر شباهت موردنظرم نبود و بيشتر توانايي آنها را لحاظ كردم اما خيلي دوست داشتم شخصيت مصدق به لحاظ چهره هم براي مخاطب باورپذير باشد.
- بازخوردها تا امروز چگونه بوده است؟
تماشاگر بايد در جهان نمايشي كه روي صحنه مي‌بيند، با اثر و شخصيت‌هايش ارتباط بگيرد. من در راپورت‌هاي شبانه دكتر مصدق نمي‌خواستم داستان‌پردازي كنم و بيشتر در لفافه مستند كار كردم. بازخوردها تا امروز خوب بوده و حتي برخي مخالفان هم نظر خود را داده‌اند. نمايش دكوري بزرگ با نزديك به 65بازيگر دارد كه اجراي آن را در ديگر شهرها تا حدودي سخت مي‌كند. هر چند غيرممكن نيست. اگر در هر يك از سالن‌هاي تهران امكان اجرا باشد، بار ديگر نمايش را روي صحنه خواهم برد.
- ادامه اجرا تا پايان مرداد
«راپورت‌هاي شبانه دكتر مصدق» به كارگرداني اصغر خليلي تا پايان مرداد هر روز جز شنبه‌ها ساعت 18با 17بازيگر اصلي و 48بازيگر ديگر در تالار وحدت روي صحنه مي‌رود. ماجرا و داستان نمايش به كودتاي 28مرداد 1332با توجه به استنادهاي تاريخي و واكنش مطبوعات آن دوره مي‌پردازد. ايرج راد، خسرو احمدي، رضا بهبودي، نرگس محمدي و رؤيا ميرعلمي ديگر بازيگران اصلي اين نمايش 100دقيقه‌اي در كنار فرهاد آئيش هستند كه ايفاگر نقش دكتر محمد مصدق است.