محمد باریکانی: محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور در نشست ثبت جهانی قنات‌ها و بیابان لوت ایران اعلام کرد که شهر تاریخی یزد پرونده بعدی ایران برای ثبت در فهرست جهانی یونسکو برای سال آینده است.

او در تشريح ثبت جهاني قنات‌هاي ايران در يونسكو كه هفته گذشته در استانبول صورت گرفت افزود: تدوين پرونده قنات‌ها 7سال طول كشيد و فرايند بسيار پيچيده‌اي براي ثبت جهاني آنها طي شد.

به گفته طالبيان، براي ثبت جهاني قنات‌ها، چندين قنات در كشور لايروبي شد و 300كاميون لجن و پسماند از قنات يزد استخراج و سيستم فاضلاب جاري شده به اين قنات بسته شد. وي افزود: در قنات بلده نيز آسياب‌هاي آبي در مسير اين قنات مرمت شدند و نقشه‌برداري‌هاي دقيق از قنات‌هاي ايراني صورت گرفت.

او با اشاره به اصرار ايران براي ثبت جهاني قنات‌هاي ايراني گفت: به‌دليل آنكه برخي كشورها همچون كشورهاي آفريقايي و چين داراي قنات هستند تيم ايران به تشريح سيستم قنات ايراني براي آنها پرداخت و اصرار داشتيم كه قنات‌هاي ايراني با عنوان پرشين قنات در فهرست ميراث جهاني به ثبت برسد.

وي افزود: براي ثبت جهاني قنات‌هاي ايراني 8جلسه با سفراي كشورهاي عضو يونسكو در پاريس برگزار شد و در 3جلسه نيز با كارشناسان ايكوموس به بررسي قنات‌هاي ايران پرداختيم و علاوه بر اينها بيش از 23مذاكره با نمايندگان كشورهاي عضو يونسكو و كارشناسان اين سازمان در استانبول برگزار شد تا آنها به ثبت جهاني قنات‌هاي ايراني اقناع شوند. او دليل انتخاب 11قنات ايراني از ميان 37هزار قنات موجود در ايران براي قرار گرفتن در پرونده زنجيره‌اي ثبت جهاني قنات‌ها را سيستم متفاوت آبرساني و ساختار متفاوت آنها از يكديگر اعلام كرد.

معاون ميراث فرهنگي كشور همچنين درخصوص ثبت جهاني بيابان لوت نيز اعلام كرد: پرونده ثبت جهاني بيابان لوت نخستين پرونده طبيعي در يونسكو بود كه با همكاري جمعي دستگاه‌هايي همچون سازمان ميراث فرهنگي، سازمان حفاظت محيط‌زيست و سازمان جنگل‌ها و مراتع به ثبت جهاني رسيد. او همچنين از تشكيل چهار پايگاه ملي در مجموعه بيابان لوت در شهداد كرمان، نصرت‌آباد سيستان، ده‌سلم خراسان جنوبي و فهرج كرمان به‌منظور حفاظت از ارزش‌هاي بيابان لوت خبر داد.

طالبيان ثبت جهاني شهر يزد را پرونده سال آينده ايران در يونسكو اعلام كرد و گفت: در موضوع ميراث طبيعي نيز تلاش مي‌كنيم ثبت جهاني جنگل هيركاني را با مشاركت كشور آذربايجان براي ثبت در فهرست ميراث طبيعي جهان به يونسكو ارسال كنيم. او گفت: پرونده ديگري با موضوع ثبت جهاني ارسباران داريم كه تدوين آن براي ارسال به يونسكو در دست انجام است.

معاون ميراث فرهنگي كشور از انجام بخشي از مطالعات مربوط به پرونده ثبت جهاني راه ابريشم در ايران و پشت سر گذاشتن ويرايش نهايي پرونده زنجيره‌اي ثبت جهاني محور ساساني فارس شامل شهرهاي باستاني فيروزآباد و سروستان بيشاپور براي ارسال به يونسكو خبر داد. او گفت: تدوين پرونده‌هاي ثبت جهاني ماسوله، اورامانات كردستان، هگمتانه همدان و غار عليصدر براي ارسال به يونسكو در حال انجام است.

  • طول 11قنات ايراني 4برابر محيط كره‌ زمين

ثبت جهاني 11قنات از 37هزار قنات موجود در كشور و همچنين قرار گرفتن بيابان لوت در فهرست آثار طبيعي جهان در چهلمين اجلاس يونسكو با تلاش تيم كارشناسان ايران براي دفاع از دو پرونده ثبت جهاني كه به گفته سفير ايران در يونسكو يكي از آنها نمره تجديدي گرفته بود و ديگري رد شده بود محقق شد.

دكتر احمد جلالي سفير ايران در يونسكو صبح ديروز در نشست خبري بررسي پرونده ثبت جهاني قنات‌ها و بيابان لوت كه در دفتر معاون ميراث فرهنگي كشور برپا شد اعلام كرد كه با رايزني‌هاي علمي، كارشناسان يونسكو كه به پرونده قنات‌ها و بيابان لوت ايراد وارد كرده بودند و خواهان رد شدن يكي از اين دو پرونده و اصلاح مجدد پرونده ديگر بودند پي به اشتباه خود بردند و رأي نهايي را در پيوستن اين دو پرونده به فهرست ميراث جهاني صادر كردند.

او با اعلام اينكه تيم ايراني توانست كارشناسان يونسكو را قانع به ثبت جهاني قنات‌هاي ايراني و بيابان لوت كند افزود: استناد ايران به سفرنامه ناصرخسرو كه هزار سال پيش درباره قنات قصبه گناباد در گزارش خود نوشته بود، تمامي كارشناسان سكوت كردند و متوجه ارزش‌هاي قنات ايراني شدند. او با اعلام اينكه در مناطق بياباني ايران زندگي بدون قنات ممكن نبود گفت: در گناباد اول قنات را ايجاد كردند و پس از آن بود كه مردم در اين شهر ساكن شدند.

سفير ايران در يونسكو در تشريح ارزش‌هاي قنات‌هاي ايران گفت: در محاسبه قنات‌هاي ايران همين بس كه براي ايجاد آنها 450ميليون روز‌كار نياز است و تنها طول قنات‌هاي ايران، كاريزها و چاه‌هاي آنها 7 و سه چهارم برابر دور كره زمين است. وي گفت: در مورد قنات‌هايي كه هم‌اكنون در كشور فعال هستند نيز اگر اندازه تونل‌هاي آنها را محاسبه كنيم اين عدد 4برابر دور كره زمين مي‌شود.

دكتر جلالي همچنين حجم آبرساني قنات‌هاي ثبت جهاني شده ايران را 10/5ميليارد مترمكعب اعلام كرد و گفت: 3هزار سال است كه آب قنات‌ها در ايران جريان دارد و هنوز تراز آب آنها دست نخورده مانده است. او ثبت جهاني قنات‌هاي ايراني و بيابان لوت را از چند منظر حائز اهميت خواند و گفت: جداي از بحث آموزش ايجاد قنات، ثبت جهاني قنات‌ها و بيابان لوت به لحاظ امنيت ملي نيز حائز اهميت است چون نشان‌دهنده سهم ايران در تمدن بشري است و به همين دليل است كه رقابت سختي بين كشورها در موضوع ثبت جهاني آثار وجود دارد.

سفير ايران در يونسكو همچنين ثبت جهاني آثار در فهرست يونسكو را نشانه آبروي يك كشور خواند و گفت: در همين اجلاس يونسكو در استانبول وقتي گفته شد كه قنات‌ها پيچيده‌ترين سيستم آبرساني در جهان هستند ديگر نيازي نيست كه توضيح بيشتري درخصوص چيستي ايران بدهيم.

  • چاله لوت گرم‌ترين نقطه زمين به تأييد ناسا

دكتر پرويز كردواني چهره ماندگار علمي و كويرشناس ايراني نيز با حضور در اين نشست به فعاليت‌هاي صورت‌گرفته در شناسايي ارزش‌هاي طبيعي بيابان لوت اشاره كرد و گفت: چاله لوت كه در 75كيلومتري شهداد به سمت غرب واقع شده است گرم‌ترين نقطه كره زمين به تأييد ناساست. او گفت: لوت 70/7 درجه سانتيگراد حرارت دارد و اين ميزان بسيار بيشتر از ديگر بيابان‌هاي جهان در چين و استراليا است ضمن آنكه كلوت‌هاي لوت در جهان بي‌نظير است. لوت همچنين تنها بياباني است كه در جهان داراي رودخانه شور جاري است كه بستر آن عميق‌تر از بستر رود كارون است. بزرگ‌ترين و مرتفع‌ترين گياهان بياباني كه عرب‌ها از آن با نام نبكا نام برده‌اند و ما آن‌را گلدان بيابان ناميده‌ايم باارتفاع 40متر در بيابان لوت وجود دارند.