اما واقعيت اين است كه اين زمان زيادي كه صرف مي‌شود، فارغ از بحث بهينه‌بودن و مفيد يا مضر بودن، براي بازيسازها تبديل به ميلياردها دلار درآمد مي‌شود. آخرين نمونه هم بازي «پوكمون‌گو» است كه هيولاي نيم‌وجبي‌اش دنيا را تسخير كرده و در هر دقيقه حدود ۱۱ هزار دلار از طريق اين بازي به‌حساب شركت سازنده آن واريز مي‌شود. خبر خوب هم اينكه بازيسازي ديجيتال در ايران در چند سال اخير وضعيت بهتري نسبت به گذشته پيدا كرده است. با كسي كه با طراحي بازي وارد فعاليت حرفه‌اي و شغلي شده است گفت‌وگو كرده‌ايم. ياسمن فرازان، رتبه يك كنكور هنر سال 90و كارشناس طراحي صنعتي است و در مسابقات طراحي بازي، عناوين برتر را كسب كرده. چند و چون ورود به اين حرفه پولساز و وضعيت درآمد و بازار كار را از زبان او بشنويد.
- سؤال: طراحي بازي چيست؟
تعريف كردن اينكه «طراحي بازي چيست؟» يا «طراح بازي كيست؟» كمي مشكل است. طراحي بازي ممكن است در هر تيم بازيساز به‌گونه خاصي تعريف شود. مثلا ممكن است در يك تيم، طراحي بازي پست تخصصي يك نفر باشد و در تيم ديگر، مهارتي درنظر گرفته شود كه همه اعضاي گروه بايد دركي از آن داشته باشند. شايد بهتر باشد مثل رويه برخي كتاب‌هاي آموزش طراحي بازي بگويم كه طراح بازي ديجيتال چه‌كسي نيست. طراح بازي، كسي كه كار تصويرسازي و زيباسازي بازي را انجام مي‌دهد نيست. طراح بازي، برنامه‌نويسي كه نحوه اجراشدن بازي را مشخص مي‌كند هم نيست. طراح بازي، قوانين حاكم بر بازي، سيستم كلي يك بازي و به‌صورت كلي تجربه بازيكن را تعريف مي‌كند. يك طراح بازي بايد فردي خلاق باشد كه به‌طور كلي با روند ساخت بازي آشنا بوده و محدوديت‌ها و فرصت‌هاي ساخت يك بازي را به خوبي بشناسد. يك طراح بازي خوب مي‌تواند ايده‌هاي خودش را به خوبي به ديگر اعضاي تيم انتقال دهد و بيشتر سندهاي مربوط به ساخت بازي را تهيه كند. اوايل عمر بازيسازي ديجيتال كه در خوش‌بينانه‌ترين حالت حدود 60سال بيشتر از آن نگذشته است، يك يا چند برنامه‌نويس تمام كار ساخت و طراحي بازي را انجام مي‌دادند. ولي به مرور و با شكل‌گرفتن صنعت بازيسازي و بزرگ‌تر شدن پروژه‌ها، كارها تخصصي‌تر شد و نياز به طراح بازي و طراح هنري بيشتر احساس شد. الان در استوديوهاي بزرگ بازيسازي ممكن است يك تيم چند ده نفره كارهاي مختلف طراحي بازي را انجام دهند. جالب اينجاست كه تاحدودي همين داستان در ايران هم در حال تكرار شدن است و به‌نظر مي‌رسد تازه يكي دو سالي باشد كه تيم‌هاي بازيسازي نياز به طراح در تيمشان را احساس كرده‌اند. در دنياي حرفه‌اي بازيسازي، وقتي كار از يك تجربه و سرگرمي فراتر مي‌رود و بحث بازگشت سرمايه مطرح مي‌شود خود سرمايه‌گذار يا مدير پروژه است كه با توجه به تب بازار براي ايده اوليه بازي تصميم مي‌گيرد. در واقع، مدير پروژه وظايف كلي طراح را مشخص مي‌كند اما در تيم‌هاي كوچك‌تر روند ايده‌پردازي متفاوت است. ممكن است ايده براي يكي از اعضاي گروه باشد يا طي يك جلسه توفان ذهن گروهي به‌دست آمده باشد. وظايف اساسي طراح بازي تازه بعد از مشخص‌شدن ايده كلي بازي و هدف پروژه شروع مي‌شود.
- تجربه كنيد و تنبلي را كنار بگذاريد
بهترين منابع يادگيري براي طراحي بازي‌ها، منابع به‌روز آنلاين هستند. ولي براي آنكه بازيسازي را به خوبي ياد بگيريم، لازم است در چالش‌هاي بازيسازي كه در آن شركت‌كنندگان در زماني محدود بايد يك بازي با محور موضوع اعلام‌شده را بسازند و منتشر كنند، شركت كنيم. بايد با موتورهاي بازيسازي ساده، بازي ساخت تا فرصت‌هاي بازخورد گرفتن از ديگران و آزمون و خطا را داشته باشيم. خودم تا زماني كه در گيم‌جم‌هاي كوچك و بزرگ شركت نكرده بودم هنوز براي اجراكردن ايده‌هايم ترس داشتم. كم‌كم در همين برنامه‌ها، تيم اصلي كه با آنها بازي مي‌سازيم شكل گرفت و از آن به بعد در مسابقات مختلفي شركت كرديم و حدود 6ماه پيش هم در يكي از اين مسابقه‌ها به نام «تريگ آپ» كه يك رويداد 3روزه بود مقام دوم را كسب كرديم.
كساني كه مي‌خواهند سراغ طراحي بازي بروند، غيراز مهارت، بايد ويژگي‌هاي فردي و شخصيتي خاصي هم داشته باشند چرا كه طراحي بازي رشته‌اي است كه خلاقيت در آن حرف اول را مي‌زند و محدود به يك چهارچوب از اطلاعات و دانش نيست. طراح بازي بايد روند ساخت يك بازي را به خوبي بشناسد، حلال مشكلات خوبي باشد، همكارانش را بشناسد و روحيه تيمي قوي داشته باشد، بتواند ايده‌هايش را بيازمايد و براي مستند كردن طراحي‌هايش تنبلي نكند! مهم‌تر از همه بايد عاشق بازي و بازي كردن باشد و بازي‌هاي زيادي را بشناسد و دائم تجربه كند.
شايد تصور كنيد طراحان بازي و تيم‌هاي بازيسازي، عده‌اي جوان هستند كه در كنار بازي‌كردن يك ايده را هم تبديل به بازي مي‌كنند اما واقعيت اينطور نيست. طي‌كردن مسير موفقيت در بازيسازي با چالش‌هاي بسياري روبه‌روست. طراح بازي بودن در ايران حرفه بسيار تازه‌اي است و خيلي از كارفرمايان معيارهاي خوبي براي انتخاب طراح بازي خودشان ندارند و فكر مي‌كنند تنها زياد بازي‌كردن و مثلا حفظ بودن اسم تمام كاراكترهاي يك بازي نشانه قدرت يك طراح است، از طرف ديگر بازي‌هاي بزرگ و جدي چند وقتي است كه كمتر ساخته مي‌شوند. آينده صنعت بازيسازي ايران زماني روشن خواهد بود كه تيم‌هاي حرفه‌اي كه با علاقه كار مي‌كنند شكل بگيرند. تنها همين تيم‌ها مي‌توانند صنعت بازيسازي را از تكرار بازي‌هاي خارجي نجات دهند.
- صنعت بازيسازي، بيليون‌دلاري است
صنعت بازيسازي در دنيا يك صنعت چند بيليون دلاري است و چند سالي است كه ارزش آن از صنعت سينما هم فراتر رفته است، به همين‌خاطر دانشگاه‌ها و مؤسسات مختلفي به آموزش رشته‌هاي مرتبط با بازيسازي مشغول هستند. در ايران مي‌توانيد سراغ انستيتوي ملي بازيسازي برويد. دانش پژوهان اين مجموعه از همين طريق مي‌توانند شبكه ارتباطي خوبي با افراد كليدي اين حوزه بسازند. خبر خوب هم اين است كه بازارهاي ديجيتال پخش بازي‌ها را در ايران راحت‌تر كرده‌اند و اين اواخر استوديوهاي مختلفي وارد ميدان شده‌اند و سِمَت بازيسازي را براي پروژه‌هاي بزرگ خود به رسميت مي‌شناسند؛ البته هنوز خيلي از تيم‌هاي ايراني ريسك‌پذير نيستند و اكثر پروژه‌هاي تجاري بازيسازي در ايران الگوگرفته‌شده از بازي‌هاي موفق خارجي هستند؛ هرچند تيم‌هاي مستقل انگشت‌شماري هم هستند كه با ساخت بازي‌هاي خودشان ثابت كرده‌اند در ايران هم مي‌توان بازي‌هاي متفاوت جديد ساخت.
- تجربه كودكي؛ زمينه كار در جواني!
پدر اويك گيكي (خوره تكنولوژي) به‌حساب مي‌آيد. او دستگاه‌هايي مثل كومودور 64و آميگا و آتاري را تهيه مي‌كرده و پيگير تازه‌هاي تكنولوژي بوده. همين علاقه او باعث شده زماني كه هنوز داشتن كامپيوترهاي شخصي در ايران باب نبود، آنها در خانه كامپيوتر داشته باشند. ياسمنِ 23ساله، از زماني كه به‌خاطر دارد هميشه با كامپيوتر بازي مي‌كرده و از نسل پلي‌استيشن 2به بعد هم تقريبا همه كنسول‌هاي مهم بازي را داشته و مي‌گويد كه از سن راهنمايي و دبيرستان به بازيسازي علاقه‌مند بوده ولي نمي‌دانسته راه درست براي تبديل شدن به يك بازيساز چيست؛ او حالا بعد از گذراندن كلاس‌هاي رشته طراحي بازي و تجربه شركت در مسابقه‌هاي ريز و درشت بازيسازي، در چند شركت معتبر داخلي كارهاي زيادي انجام داده و به بخش‌هاي مختلف اين صنعت سرك كشيده است؛ كارهايي مثل طراحي رابط كاربري بازي و اجراي انيميشن سه‌بعدي براي بازي و در نهايت، طراحي بازي.