به گزارش ایرنا، مسعود تجریشی دوشنبه در نشست تشریح فعالیتهای صورت گرفته در حوزه دریاچه ارومیه افزود: در سالهای اخیر جلسات متعددی در کارگروههای هیات دولت برای احیای دریاچه ارومیه تشکیل شد و در نهایت در آذر ماه سال 1393 نخستین منابع مالی برای اجرای طرح احیای دریاچه ارومیه اختصاص یافت.
وی با بیان این که در 20 سال گذشته 40 سانتیمتر از سطح آب دریاچه ارومیه کم شده است، اظهار داشت: در مرحله نخست به مدت سه سال تثبیت دریاچه را در دستور کار قرار دادیم، بنابر این یکی از اقدامهای مهم در این طرح اتصال دو رودخانه سیمینهرود و زرینهرود به دریاچه ارومیه بود که به دلیل انباشته شدن رسوبات این دو رودخانه در جنوب شرقی دریاچه شیب منفی ایجاد شده و آب آن در عرصه پراکنده و تبخیر میشد.
به گفته تجریشی، این در حالیست که 51 درصد آب دریاچه ارومیه از دو رودخانه سیمینهرود و زرینهرود و 49 درصد از 18 رودخانه دیگر تامین میشود.
دبیر کار گروه اصل 138 لایروبی سطح رودخانههای اطراف دریاچه را که به علت رسوبگذاری بالا آمده بود را از دیگر اقدامات برشمرد و گفت: بستن سر دهنهها از دیگر مواردی بود که باعث شد آبی که توسط کشاورزان به مزارع هدایت میشد جریان داشته و به دریاچه برسد.
- تراز آب دریاچه ارومیه 48 سانتیمتر بهبود یافت
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز در این نشست گفت: با اقدامهای صورت گرفته در دو تا سه سال اخیر 48 سانتیمتر سطح آب دریاچه ارومیه بالا آمده و علاوه برآن با حل شدن نمک کف دریاچه به نوعی عمق دریاچه 15 سانتیمتر بیشتر شده است. به طوری که شوری آب دریاچه ارومیه از 490 گرم در لیتر سال گذشته هم اکنون به 330 تا 350 گرم در لیتر رسیده است.
تجریشی کاهش شوری آب را وجود آرتمیا در دریاچه ارومیه عنوان کرد و گفت: با عملیات احیا، دریاچه قرمز رنگ شده که نشانگر آن است که حیات به داخل این دریاچه بازگشته و علاوه بر آن سطح آب به حدی رسیده است که شاهد گرد و غبار کمتری هستیم.
- کاهش 40 درصدی مصرف آب بخش کشاورزی در دستور کار است
وی از آغاز مرحله دوم تثبیت و احیای دریاچه ارومیه در سال جاری خبر داد و گفت: کاهش 40 درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی، صنعت و شرب از دیگر اقدامهای این ستاد است که در یک برنامه پنج ساله باید بتوانیم این امر را محقق کنیم.
تجریشی گفت: تلاش داریم با مدیریت و توجیه کشاورزان بتوانیم کاهش مصرف آب را برای گیاهان ترویج کنیم. این کار آسانی نیست و در همین راستا در نظر داریم آب را از طریق لوله و تاسیساتی که باعث کاهش تبخیر و تلفات شود به بخش کشاورزی اطراف دریاچه ارومیه برسانیم.
تجریشی کاهش سالیانه هشت درصد از مصرف آب ساکنان اطراف دریاچه ارومیه را یکی دیگر از اقدامهای مرحله دوم این طرح عنوان کرد.
- همکاری ایران با معتبرترین دانشگاه کشاورزی هلند
این مقام مسئول افزود: برای اجرای طرح احیای دریاچه ارومیه با محققان خارجی و دانشگاه وخنینگن هلند که معتبرترین دانشگاه کشاورزی جهان است تفاهمنامهای داشتهایم و با انجام مطالعات تلاش داریم همکاری خود را با سازمانهای بینالمللی همچون سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) آغاز کنیم.
به گفته تجریشی، در احیای دریاچه ارومیه همچنین از مطالعات در حوزه غرب دریاچه ارومیه دانشگاه ارومیه و شرق این دریاچه دانشگاه تبریز و به تازگی مراغه نیز بهرهمند شویم.
وی گفت: با کمک سفیر ژاپن تفاهمنامهای با دولت ژاپن به مبلغ سه میلیون و 680 هزار دلار برای احیای دریاچه ارومیه امضا شد که قرار است معادل همین رقم را دولت ایران تخصیص دهد.
- گرد و غبار نمکی
تجریشی گفت: بر اساس تجربیات جهانی، سه دریاچه در غرب آمریکا پس از خشک شدن به کانون گرد و غبار تبدیل شده بودند. ما از تجربیات تمامی این کشورها استفاده کردهایم و با کمک سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری از سال 1393 کاشت گیاهان بومی و گیاه گز را در دستور کار قرار دادیم.
به گفته مجری ستاد احیای دریاچه ارومیه، منطقه جبل در غرب دریاچه یکی از کانونهای گرد و غبار است که گنبدهای نمکی آن روزانه به صورت متری حرکت میکردند و در حال حرکت به سمت جاده سلماس - ارومیه بودند که اگر جلوی آن گرفته نمیشد 57 هزار هکتار زیر کشت را تحت تاثیر قرار میدادند.
- رهاسازی 250 میلیون مترمکعب آب برای احیای دریاچه ارومیه
تجریشی گفت: امسال در فصل غیرزراعی و شروع فصل آبی با همکاری وزارت نیرو 250 میلیون مترمکعب آب پشت سدها به صورت سیلابی به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی میشود که این امر کمک بزرگی به افزایش سطح آب دریاچه خواهد کرد.
وی رهاسازی سیلابی را یکی از اقدامها برای کاهش تبخیر آب در این حوزه عنوان کرد.
طبق اين گزارش، تمام مشکلات از سال آبی ۷۷-۱۳۷۶ آغاز شد. خشکسالی از مصرف بیرویه منابع آب حوضه پردهبرداری کرد، بحران جدی و جدیتر شد تا این که شورهزاری به وسعت ۵ هزار کیلومتر مربع به وجود آمد، طوفانهای نمک وزیدن گرفت و بدون تعارف زندگی میلیونها نفر در این پهنه جغرافیایی در ابعاد مختلف با خطر مواجه شده است.
بهار ۱۳۹۲، همزمان با سفرهای انتخاباتی، دکتر حسن روحانی در جمع مردم ارومیه احیای دریاچه این شهر را یکی از اولویت های اساسی خود برشمرد و به مردم منطقه قول داد در نخستین جلسه هیات دولت پیگیری احیای نگین فیروزهای ایران زمین در دستور کار قرار گیرد.
با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید این وعده جامه عمل پوشید و در همان جلسه نخست طرح تشکیل ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه جان گرفت و بدین سان فعالیت این ستاد با هدف احیای دریاچه ارومیه با پیگیری ریاست محترم جمهوری آغاز شد.
طرح احیای دریاچه ارومیه پس از ماهها مطالعه توسط متخصصان و استادان دانشگاه صنعتی شریف در کنار استادان دانشگاههای ارومیه و تبریز و چند دانشگاه خارجی در قالب ۲۹ پروژه تدوین و توسط دولت ابلاغ شد.
در قالب این طرح قرار است در مدت ۱۰ سال دریاچه ارومیه به سطح تراز اکولوژیک خود یعنی ۱۲۷۴ متر از سطح آبهای آزاد برسد.
برای اجرای این طرح در قالب ۲۹ پروژه و ۱۰۱ زیر پروژه در مدت ۱۰ سال افزون بر ۱۲ هزار میلیارد تومان اعتبار پیشبینی شده است.