یعنی چیزی در حدود یک سوم کل پناهجویان این کمپ‌ها را هم‌وطنان‌مان به خود اختصاص داده‌اند.
- نیوزلند برای پذیرش پناهجویان مانوس اعلام آمادگی کرده است
عبدالحسین وهاجی، سفير ايران در استراليا با بيان اين خبر به ايسنا افزود: گفته می‌شود که در حال حاضر ایرانی‌ها و افغان‌ها بیش‌ترین تعداد پناهجویان را تشکیل می‌دهند ولی در آینده سوری‌ها هم به این جمعیت اضافه خواهند شد.
به گفته وي، کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهجویان در گزارش اخیر خود اعلام کرده است که تنها در سال 2015، 159 تخلف در این کمپ‌ها گزارش شده است که شامل تعرض جسمی، جنسی و هم‌چنین اعمال خشونت می‌شود. افزایش خشونت‌ها، شرایط زندگی سخت با حداقل امکانات آن‌قدر عرصه را برای پناهجویان تنگ کرده است که باعث شده تا آنها به مشکلات روحی مبتلا یا اقدام به خودکشی و خودآزاری کنند.
وضعیت در کمپ‌های پناهجویان به ویژه مانوس به قدری وخیم شد که سرانجام دولت استرالیا با بسته شدن کمپ‌های داخل این جزیره که کوچک‌ترین استان کشور پاپوآ گینه‌نو با حدود ٥٠هزار نفر جمعیت است، موافقت کرد.
عبدالحسین وهاجی در رابطه با پناهجویان ایرانی که در کمپ‌های اطراف استرالیا یا در کمپ‌های داخل این کشور به سر می‌برند، تصریح کرد: ما در قبال پناهجویان موضع‌گیری بسیار صریحی داریم. عزیزانی که به عنوان پناهجو به هر دلیل وارد استرالیا یا مجبور به ورود به جزایر اطراف آن شدند، به صورت قانونی و با مدارک معتبر از کشور خارج شده‌اند. تعدادی از آنها از طریق اندونزی با قایق وارد آب‌های استرالیا شده و پس از توقف قایق‌ها توسط ماموران ساحلی استرالیا بازداشت و به کمپ‌های اطراف استرالیا برده شده‌اند. البته در حال حاضر پناهجویان قابل توجهی داخل استرالیا هستند.
این دیپلمات کشورمان با تاکید بر اختیاری بودن بازگشت پناهجویان ایرانی افزود: تا پناهجویان اظهار علاقه نکنند نمی‌توانیم احدی را تحت فشار قرار داده و به کشور بازگردانیم. پناهجویان به اختیار خود خارج شده‌اند و با اراده خود هم باید به کشور بازگردند.
وهاجی با بیان این‌که برای بازگشت پناهجویان مکانیزمی تعریف کرده‌ایم، افزود: در رابطه با پناهجویانی که در داخل استرالیا هستند مشکل چندانی وجود ندارد. همکاران ما حتی به اردوگاه‌های داخل استرالیا سر می‌زنند و افراد علاقه‌مند به بازگشت را احراز هویت کرده و مدارک آنها داده شده و بعد از گذراندن مراحل مورد نظر به ایران بازخواهند گشت.
- استرالیا در زمینه رعایت مقررات اساسی و بشری پناهجویان خوب عمل نکرده است
سفیر کشورمان در استرالیا با بیان این‌که اخیرا حدود شش نفر از کمپ‌های داخل استرالیا خواهان بازگشت به کشور شده‌اند، گفت: ما به اداره مهاجرت پیشنهاد کرده‌ایم که جزیره کریسمس‌آیلند را از نزدیک ببینیم و با پناهجویان ایرانی که آنجا هستند صحبت کنیم تا در صورت تمایل شرایط بازگشت آنها به کشور را فراهم کنیم. این درخواست ما هم‌چنان در حال بررسی است و آن را دنبال می‌کنیم.
وی ادامه داد: از آنجا که ما ارتباطی با افراد خارج از استرالیا که در کمپ‌های دیگر به سر می‌برند نداریم، مکانیزمی را برای آنها فراهم کرده‌ایم که اگر خانواده‌های آنها در ایران با وزارت امور خارجه هماهنگ کرده و مدارکی را ارائه کنند که هویت پناهندگان ایرانی برای ما اثبات شود، در صورت خواست خودشان مراحل بازگشت‌شان به کشور را فراهم می‌کنیم. اخیرا اجازه داده‌اند برای پنج نفری که مدرک هویتی برای ما ارسال کرده بودند، اجازه بازگشت به ایران را صادر کنیم.
این دیپلمات کشورمان درباره گزارش‌های بسیاری از برخورد نامناسب و زیر پا گذاشتن حریم پناهجویان در کمپ‌های اطراف استرالیا و حتی در خاک این کشور منتشر می‌شود، گفت: پناهجویان باید از حقوق انسانی برخوردار باشند و این امر در مورد نحوه برخورد و محل نگهداری آنها صدق می‌کند. در قبال پناهجویان باید موازین اساسی و حقوق بشری رعایت شود که متاسفانه استرالیا در این زمینه خوب عمل نکرده است و گزارش‌هایی که اخیرا توسط شبکه‌های سراسری از کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهجویان(UNHCR) منتشر شده است، اغلب از رفتارهای نامناسب، رعایت نکردن حقوق و نگهداری پناهجویان در وضعیتی غیر انسانی حکایت دارد. یکی از این گزارش‌ها مختص پناهگاهی است که در نائور بود و در آن اظهار نگرانی بسیاری نسبت به شرایط زنان و کودکان شده بود.
وی ادامه داد :کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهجویان با شواهد و مدارک نسبت به بدرفتاری با پناهجویان اظهار نگرانی کرده بود. تعداد تخلفاتی که در سال ۲۰۱۵ از این کمپ‌ها گزارش شده است، ۱۵۹ مورد بوده که ۵۹ مورد از آنها اذیت و آزار جسمی، ۷ مورد تعرض و تجاوز جنسی به پناهجویان بوده است. هم‌چنین ۳۰ نفر از پناهجویان هم امسال دست به خودآزاری زده‌اند. این گزارش‌ها نشان می‌دهند که شرایط در کمپ‌های اطراف استرالیا در جزیره مانوس و نائورو در جزیره پاپوا گینه‌نو اصلا مناسب نیست، تمامی این نارضایتی‌ها و نگرانی‌ها ابراز شده ولی هنوز تصمیم جدی در ارتباط با این موضوع اتخاذ نشده است.
این دیپلمات کشورمان گفت: ما در قالب کارهای روزمره خود وضعیت پناهجویان ایرانی در استرالیا را دنبال می‌کنیم. البته تا جایی که ضوابط به ما اجازه بدهند می‌توانیم پیگیر شرایط آنها باشیم. ما عقاید خود نسبت به آن‌چه بر پناهجویان ایرانی می‌گذرد را اعلام می‌کنیم. با پناهجویان ایرانی صحبت می‌کنیم تا در صورت تمایل شرایط بازگشت آنان را فراهم کنیم.
وهاجی در پاسخ به این پرسش که ایران نسبت به نحوه برخود نامناسب با پناهجویان چه واکنش‌هایی نشان داده است؟ خاطرنشان کرد: تا به حال پنج نشست رسمی به طور متناوب به غیر از ملاقات‌هایی که بنده در زمان‌های مختلف با مقام‌های استرالیایی داشته‌ام در رابطه با مسائل مربوط به پناهجویان ایرانی انجام شده است. در رابطه با نحوه بازگشت پناهجویان ایرانی که موضوع بسیار مهمی هم است، رایزنی‌های زیادی انجام شده است. در زمان سفر آقای ظریف به استرالیا این موضوع مطرح شد که قرار است پناهجویان ایرانی با زور به کشور برگردند، ولی این خبر تکذیب و مراحل صحیح آن به اطلاع عموم رسانده شد.
وی ادامه داد: به طور کلی رسیدگی به امور پناهجویان همواره مورد توجه سفارت و هیات‌های رسمی بوده است. چندی پیش همکاران ما به ایالت نیو ساوت ولز سفر و به یک اردوگاه که تعدادی پناهجوی مجرم (طبق اظهار طرف استرالیایی) در آن به سر می‌برند، سرکشی کردند و پیگیر کار حدود شش نفری شدند که درخواست بازگشت به کشور را داشتند و هر وقت مدارک این افراد کامل شود، مجوز بازگشت آنها به ایران صادر می‌شود.
- اعلام آمادگی نیوزلند برای پذیرش پناهجویان جزیره مانوس
سفیر ایران در استرالیا تاکید کرد: در رابطه با اردوگاه‌های داخل استرالیا رسیدگی به امور پناهجویان انجام و درصورت درخواست آنها اقدامات لازم برای برگشت‌شان به داخل کشور انجام می شود؛ ولی نگرانی عمده ما در قبال پناهگاه‌های خارج استرالیا است که به آنها دسترسی نداریم. نکته مهم این است که دستگاه‌های قضایی به ویژه در مورد مانوس تصریح کرده‌اند که اردوگاه مانوس باید تعطیل شود و خودشان هم به این جمع‌بندی رسیده‌اند که شرایط و رفتار با پناهجویان در این اردوگاه مغایر با ضوابط حقوق بشری و استانداردهای بین‌المللی است.
وی ادامه داد: حکم بسته شدن اردوگاه جزیره مانوس صادر شده است و قرار است پس از بسته شدن این اردوگاه پناهجویان ساکن آن در اردوگاه‌های مناطق دیگر اسکان داده شوند. اخیرا نیوزلند اعلام کرده است که آمادگی پذیرش تعدادی از این پناهجویان را دارد. نکته قابل توجه این است که در مذاکرات بین وزیر مهاجرت استرالیا و پاپوا گینه‌نو درباره تعطیلی اردوگاه پناهجویان به توافق رسیده‌اند ولی هنوز نه تنها تاریخی اعلام نکرده‌اند بلکه نگفته‌اند که پناهجویان به کجا منتقل خواهند شد.
- استعفای دادستان به دنبال انتشار تصاویر شکنجه در زندان استرالیا
این دیپلمات کشورمان با اشاره به تصاویر منتشر شده از شکنجه نوجوان زندانی در استرالیا، تصریح کرد: به تازگی فیلمی از اردوگاه‌هایی مربوط به نگهداری جوانان استرالیایی واقع در بخش‌های شمالی این کشور منتشر شده است که حاکی از بد رفتاری با زندانی‌های این کمپ است. در این فیلم کاملا واضح است که زندانیان را با گاز اشک‌آور، برهنه کردن، کتک زدن و هم‌چنین در کیسه انداختن یا به صندلی بستن شکنجه می‌کردند.
وی ادامه داد: شبکه‌ها و رسانه‌های استرالیایی تصاویر شکنجه این زندانیان را منتشر کردند. در گزارشی که در شبکه سراسری"ای بی سی" پخش شد، این موضوع مطرح شد و روز اول دادستان این منطقه از شغل خود استعفا داد و فرد دیگری که به طور مستقیم مسوول رسیدگی به این کار بود، هم برکنار شد. مسئول دیگری جایگزین شد که او هم این سمت را نپذیرفت و در نهایت فرد دیگری انتخاب شد. بازتاب بد رفتاری در این کمپ به قدری بود که در بحث‌های انتخاباتی استرالیا مطرح و اخیرا نخست‌وزیر در سایه (از حزب کارگر) استرالیا، درخواست کرد تا با نخست‌وزیر از این کمپ دیدن کند. این کمپ در شمال استرالیا قرار دارد و وقتی جوانان منطقه جرم یا بزهی را انجام می‌دهند به این کمپ برده می‌شوند، در نهایت شکنجه زندانیان این اردوگاه مورد سوال مقامات استرالیا قرار گرفت و هنوز نتوانسته‌اند به جمع‌بندی روشنی در این رابطه دست یابند.
وهاجی با اشاره به منحل شدن دولت استرالیا به دلیل و جود اختلافاتی بین احزاب کارگر و لیبرال و بحث‌هایی که در مورد تصویب لوایح در مجلس این کشور وجود داشت و تاثیر این تحولات بر روابط ایران و استرالیا اظهار کرد: در سفر وزیر امور خارجه کشورمان به کانبرا توافق‌هایی بین دو طرف انجام و در این مدت دنبال شده است؛ اما با توجه به این‌که دولت استرالیا سه ماهی است منحل شده و در امور اجرایی تعهدآور کشور دخالت ندارد و تنها به امور داخلی کشور می‌پردازد، پیگیری این موضوعات نیز به تعویق افتاده است.
وی ادامه داد: دو هفته دیگر مجلس استرالیا افتتاح می‌شود و از آنجا که همه وزیران خود نماینده مجلس هستند، از آخر ماه اوت مجلس و دولت فعالیت‌شان را آغاز می‌کنند. بنابراین دلیل این‌که تفاهم‌های بین ایران و استرالیا هنوز با قدرت لازم پیگیری نشده است به همین امر باز می‌گردد.
- مسئولان استرالیایی با خزانه‌داری آمریکا بر سر تعاملات مالی و بانکی با ایران در حال مذاکره هستند
سفیر ایران در استرالیا درباره تسهیل نقل و انتقال پول و امور مالی پس از برجام بین دو کشور، گفت: قبل از برجام تحریم‌هایی علیه ما اجرا می‌شد که لغو شده‌اند. در حال حاضر بخش‌هایی که در زمینه نقل و انتقال پول فعالیت می‌کنند بدون اخذ مجوز از مراکز دولتی (قبل از برجام اخذ مجوز لازم بوده است) از طریق صرافی‌ها و بانک‌ها انجام می‌شود. در بخش تجاری و سرمایه‌گذاری که به بازگشایی LC نیاز دارد، بانک‌های استرالیا هم مثل اغلب بانک‌های سایر کشورها عمل می‌کنند و منتظر تصمیمات و اقداماتی از طرف آمریکا هستند.
وی با بیان این‌که مسئولان استرالیایی با خزانه‌داری آمریکا بر سر تعاملات مالی و بانکی با ایران مذاکره می‌کنند، تاکید کرد: در زمینه تعاملات مالی و بانکی استرالیایی‌ها روند تعاملات با ما را روشن توصیف می‌کنند و امیدوار هستند که در آینده نزدیک همکاری‌های بانکی اتفاق بیفتد. این موضوع در دست بررسی است تا با طرف‌های استرالیایی به نتیجه اجرایی برسیم. هم‌چنین احتمال تشکیل اولین نشست‌های اجرایی بین مسوولان تهران و کانبرا در ماه‌های آینده هم وجود دارد که در این نشست‌ها در زمینه مسائل اقتصادی، موضوع آب، مسائل آکادمی و سایر امور مورد علاقه دو طرف مذاکره خواهد شد.
سفیر کشورمان در کانبرا سفر آتی وزیر تجارت و سرمایه‌گذاری استرالیا به تهران را به منظور انعقاد تفاهم‌نامه‌هایی، خاطرنشان کرد: به احتمال زیاد سفر آقای "استیو چیوبو" به تهران تا دو ماه آینده انجام و به دنبال آن بخش اقتصادی استرالیا در کشور فعال‌تر خواهد شد. در همین راستا دفتر تجاری آسترید که مربوط به فعالیت‌های اقتصادی و تحقیقاتی برون مرزی استرالیا است در تهران افتتاح شده و هم اینک فعالیت خود را آغاز کرده است، اما بعد از تفاهم‌نامه‌هایی که در سفر وزیر تجارت استرالیا نهائی خواهد شد طبیعی است شکل و کارویژه اصلی خود را پیدا خواهد کرد.
- استقبال خوب سرمایه گذاران و تجار استرالیایی برای حضور در بازارهای ایران
وهاجی با بیان این‌که صحبت‌های شفافی در رابطه با کمیسیون مشترک تهران ـ کانبرا انجام نشده است، گفت: درحال حاضر ما با مدیران کل بخش اقتصادی استرالیا همکاری می‌کنیم. در سفر آتی وزیر تجارت و سرمایه‌گذاری استرالیا به ایران قرار است چگونگی همکاری و حد و اندازه آن و هم‌چنین یادداشت تفاهم‌ها و قراردادهایی که باید در زمینه‌های مختلف بین ایران و استرالیا امضا شود، نهایی شوند.
این دیپلمات کشورمان در رابطه با سفرهای آینده مسئولان ایرانی و استرالیایی خاطرنشان کرد: سال گذشته در سطح وزیر و معاون وزیر امور خارجه و مدیرکل وزیر، سفرهای متقابلی داشتیم و پایه‌های روابط سیاسی دو کشور بنا شد. این سفرها تعیین کننده سفر وزیر تجارت و سرمایه‌گذاری استرالیا به ایران است و در رابطه با همکاری‌های بیش‌تر مذاکرات ادامه خواهد یافت.
او در رابطه با تمایل شرکت‌های استرالیایی برای سرمایه‌گذاری در ایران خاطرنشان کرد: استقبال سرمایه‌گذاران وتجار استرالیایی برای حضور در بازارهای ایران بسیار خوب بوده است و شرکت‌هایی که از گذشته سوابق همکاری با ایران را داشته‌اند بعد از برداشته شدن تحریم‌ها برای همکاری به کشورمان اعلام آمادگی کرده‌اند. این شرکت‌ها در زمینه کشاورزی، معدن، آب، پتروشیمی و موارد دیگری فعالیت دارند که باید در رایزنی‌ها روشن شوند. ما خواهان ورود به تعاملات با استرالیا در زمینه انرژی هستیم. هم‌چنین آنها می‌توانند کالاهای صنعتی مورد نیاز خود را از ایران وارد کنند. در زمینه پژوهشی هم در رابطه با آب بخش مهمی به اسم مدیریت آب است که تعامل در این زمینه با استرالیایی‌ها را با وزارت نیرو و سازمان‌های استرالیایی پیگیری می‌کنیم تا نشستی بین مسوولان دو کشور در این زمینه برگزار شود .
وهاجی با اشاره به این‌که استرالیا در رابطه با مدیریت آب در عرصه بین‌المللی از شرایط بسیار خوبی برخوردار است، افزود: با توجه به این‌که وزارت نیرو ایران نسبت به استانداردهای بالای استرالیا در این زمینه واقف است، همکاری‌های تهران و کانبرا در بخش‌های مدیریت آب در دستور کار قرار گرفته است. از سوی دیگر دولت استرالیا در مبارزه با خشکسالی هم پیشگام بوده و می‌تواند تجربیات خوب و فن‌آوری‌های روز را در اختیار ما قرار دهد که این امر به دلیل وجود کم آبی در ایران بسیار مهم خواهد بود.
- صدور ویزا در استرالیا برای سفر به ایران ده درصد افزایش یافته است
سفیر ایران در استرالیا پروژه‌هایی که در حال حاضر بین تهران و کانبرا در دست همکاری است را در حوزه‌های آب، کشاورزی، معدن و پتروشیمی دانست و افزود: در زمینه گردشگری و توریست هم همکاری‌ها دنبال می‌شود و صدور ویزا از سوی سفارت کشورمان در استرالیا افزایش داشته است. بعد از برجام با وجود این‌که ما در مدخل ورودی کشور در فرودگاه‌های بین‌المللی ویزای چهار هفته‌ای صادر می‌کنیم صدور ویزای ما افزایش ده درصدی داشته و در پنج ماهه سال جاری به دو هزار عدد رسیده است.
وی در رابطه با تعاملات کنسولی بین ایران و استرالیا خاطرنشان کرد: سفارت استرالیا در ایران به صورت محدود برای سفر به این کشور ویزا صادر می‌کند و بیش‌تر افراد به صورت تجاری و دانشجویی می‌آیند اما مسافت زیاد و هزینه‌های سفر به استرالیا باعث شده است تا ایرانیان این کشور را برای سفرهای توریستی خود انتخاب نکنند.
این دیپلمات کشورمان با تاکید بر صعودی بودن روند صدور ویزا از سوی ایران برای استرالیایی‌ها تصریح کرد: در رابطه با سفر هم‌وطنان‌مان به استرالیا هیچ مشکلی وجود ندارد. استرالیا از سفر دانشجویان ایرانی به این کشور به ویژه در مقطع دکترا بسیار استقبال می‌کند. صدور ویزا برای دانشجویان به راحتی انجام می‌شود و تا به حال گزارشی از بد رفتاری با هم‌وطنان‌مان به دست ما نرسیده است.
سفیر کشورمان در استرالیا با بیان این‌که در مذاکرات بین وزیران خارجه ایران و استرالیا در مورد گسترش همکاری‌های سیاسی، اقتصادی، تحقیقاتی و گسترش روابط علمی مذاکراتی انجام شده است گفت: خوشبختانه مسوولان ایران و استرالیا برای توسعه روابط سیاسی تمام تلاش خود را می‌کنند و به دنبال گسترش روابط سیاسی، تعاملات در سایر امور هم شکل می‌گیرند. درحال حاضر مقدمات همکاری‌های تحقیقاتی را فراهم کرده‌ایم و مذاکرات آن تا حدودی انجام شده است.
وهاجی با اشاره به امضا تفاهم‌نامه‌های دانشگاهی و آکادمیک بین تهران و کانبرا، افزود: بر اساس گفت‌وگوهای انجام شده، دانشگاه‌های استرالیا بخش عمده‌ای از نیازهای فنی خود را از بازار ایران تامین می‌کنند. در رابطه با تعاملات دانشگاهی هم تا کنون ۷ هیأت از دانشگاه‌های مختلف استرالیا برای همکاری‌های دانشگاهی به ایران سفر کردند و قراردادهای متقابلی امضا شده است. در راستای گفت‌وگوهای انجام شده دانشجویان ایرانی از طریق بورسیه پذیرش خواهند شد و از ماه سپتامبر تعدادی از آنها در دانشگاه‌های مورد توافق استرالیا ادامه تحصیل خواهند داد. خوشبختانه دانشجویان ایرانی جزو بهترین دانشجویان این کشور هستند.