در آن كنفرانس هم مسئولان عاليرتبه وزارت راه و شهرسازي و مديران شهري كلانشهرها و هم متخصصان فني و عمراني بر اين نكته تأكيد كردند كه اين روزها بهخاطر بهره مناسب از عرصه زمين بايد به سمت ساخت بناهاي بلند رفت، البته با رعايت اصول زيستمحيطي. حال حدود 8ماه از دومين كنفرانس بلندمرتبهسازي ميگذرد و با وجود قرارهاي قبلي هنوز خبري از ابلاغ ضوابط اين حوزه از سوي شورايعالي شهرسازي و معماري كشور نيست. اين درصورتي است كه ابلاغ ضوابط ميتواند گرههاي بسياري كه هماكنون در بخش ساخت بناهاي بلند بالاي 12طبقه در تهران و ساير كلانشهرهاي كشور وجود دارد را باز كند.
به هرترتيب مهم اين است كه بلندمرتبهسازي طبق اصول دقيق شهرسازي، راهكاري براي خروج از توسعه افقي شهرهاست. پيروز حناچي، دبير شورايعالي شهرسازي و معماري كشور نيز كه ارديبهشتماه امسال، از ابلاغ ضوابط بلندمرتبهسازي خبر داده بود، اعتقاد دارد براي همه شهرهاي كشور كه امكان توسعه افقي ندارند و به اين ضوابط نياز دارند، بايد امكان استفاده از ضوابط بلندمرتبهسازي فراهم شود. وي با بيان اينكه اميدوارم همواره براي ساخت ساختمانهاي بلندمرتبه از طبيعت بهره ببريم، گفت: هيچ عقل سليمي با بلندمرتبهسازي مخالف نيست، اما چارچوبهاي آن بايد رعايت شود و گرنه به ضدخودش بدل ميشود.
- معطلي در تصويب ضوابط
پيش از آنكه طرح جامع تهران در سال 86به تصويب برسد، پايتخت روزبهروز از هر سو گسترش پيدا ميكرد تا جايي كه مساحت شهر تهران به حدود800كيلومترمربع رسيده بود. به همينخاطر پس از تصويب طرح جامع مساحت تهران 160كيلومترمربع كاهش پيدا كرد و به 640كيلومترمربع رسيد. اين يعني اينكه جلوي ساختوساز و توسعه شهر خارج از محدوده مجاز، گرفته شد. اما سؤال اين بود كه فضاي سكونت و استقرار جمعيت حدودا 8.5ميليون نفري ساكن و همچنين 3.5ميليون نفري شناور در تهران چگونه بايد تأمين شود؟ پاسخ در استفاده بهينه از فضاي عمودي با رويكرد حفظ فضاي سبز شهر بود. بدينمنظور عرصههايي براي بلندمرتبهسازي در پايتخت تعريف شد. اينطور كه پژمان پشمچيزاده اعلام كرد ضوابط اين امر طي 30جلسه كارگروه كارشناسي تدوين شده اما با گذشت بيش از يكسال و نيم از آن، هنوز خبري از ابلاغ آن نيست. وي گفت: «اگر اين ضوابط دچار مشكل است و اگر بررسي آن زمانبر است چرا اجازه نميدهند بهطور آزمايشي اجرايي شود؛ به هر حال داشتن ضابطه از نداشتن آن بهتر است. به عقيده پشمچيزاده وجود ضوابط كمك خواهد كرد در مورد املاك مستعد اين امر بهطور سليقهاي تصميمگيري نشود.
- سومين كنفرانس؛ زمستان امسال
اينطور كه طبق برنامهريزيها مشخص شده است، زمستان امسال نيز قرار است سومين كنفرانس بناهاي بلند برگزار شود. بر اين اساس، مركز همايشهاي برج ميلاد تهران 28 تا 30ديماه ميزبان اين كنفرانس خواهد بود. در اين ميان منوچهر شيباني اصل كه دبيري كارگروه قوانين و مقررات كنفرانس را برعهده گرفته، بر ابلاغ هرچه سريعتر ضوابط تأكيد كرد. وي گفت: «ساختمان بلند در همه جاي دنيا بهصورت مطلوب مورد بهرهبرداري قرار ميگيرد و نكتهاي كه بايد به آن توجه داشت اين است كه با رعايت ضوابط و مقررات، بلندمرتبهها پسنديدهتر خواهند بود.»
- كمبود زمين و ساخت آسمانخراش
اين روزها استفاده بهينه و مناسب از عرصه زمين و ساخت بناهاي بلند براي بهره گرفتن از فضاي عمودي در بسياري از كلانشهرهاي دنيا امري عادي تلقي ميشود. در اين بين بهرنگ اسدي عضو كارگروه اقتصاد و مالي كنفرانس بناهاي بلند معتقد است كه استفاده از تجربه كشورهاي همسايه در ساخت بناهاي بلند مانند دوبي، ميتواند در داشتن يك برنامه جامع براي ساخت بناهاي بلند مفيد واقع شود. شهر دوبي كه اين استاد دانشگاه از آن صحبت كرد، با داشتن 149 آسمانخراش، از اين نظر در ميان شهرهاي آسيايي يكركورددار بهحساب ميآيد. حال توجه به مساحت چند كلانشهر ديگر كه داراي تعداد قابل توجهي برج هستند نيز جالب بهنظر ميرسد. شايان ذكر است كه در تهران 980ساختمان 12طبقه به بالا وجود دارد كه 573 مجوز مربوط به قبل از سال 85 است. از اين ميان 230بلندمرتبه بدون طي كردن روند قانوني در دهه70 بنا شدهاند. 406مورد بلندمرتبهسازي نيز در مديريت كنوني شهري صادر شده كه بيشتر مربوط به ساختمانهاي 12طبقه است كه تمامي آنها مصوبات قانوني دارند. اين در حالي است كه آسمانخراشهاي جدول زير بيش از 30طبقه هستند. اين آمار حاكي از آن است كه شهرهايي كه از كمبود زمين رنج ميبرند، به سمت ساخت بناهاي بلند رفتهاند.