در اين نشست چهره‌هاي مختلف بين‌المللي صاحب‌نظر در عرصه كاهش آلودگي هوا به ارائه نقد و نظر درباره كاهش دوده در تهران پرداختند. سالن كهرباي دانشگاه صنعتي شريف از صبح ديروز ميزبان چهره‌هاي علمي و اصحاب رسانه‌اي بود كه نسبت به وضعيت فعلي دوده در تهران نگرانند و اميدوارند اقدامات دولت و شهرداري تهران بتواند تهران را به شهري بدون دوده تبديل كند. دوده كه خروجي اصلي موتورهاي ديزلي فرسوده است، حاصل فعاليت 230هزار كاميون، ميني‌بوس و اتوبوسي است كه در تهران بدون توجه به شاخص‌هاي زيست‌محيطي تردد مي‌كنند و هر روز آسمان شهر را آلوده مي‌كنند.
- دوده و گازهاي سمي
از جمله منابع مؤثر در آلودگي هواي آسمان تهران و كلانشهرهاي كشور، دوده خروجي از اگزوز وسايل نقليه ديزلي است. تركيبات دوده شامل اكسيدهاي نيتروژن و گوگرد، هيدروكربن‌هاي نسوخته و منواكسيدكربن به‌عنوان گازهاي سمي مي‌شود. اين ذرات مي‌توانند عامل بسياري از بيماري‌هاي حاد تنفسي، قلبي و مرگ مستقيم افراد بر اثر استنشاق طولاني مدت شوند.
هم‌اكنون در دنيا براي جلوگيري از انتشار اين ذرات از فيلتر دوده استفاده مي‌شود كه ذرات معلق و دوده حاصل از احتراق موتورهاي ديزلي را از بين مي‌برد. اين فيلترها، در سيستم اگزوز اتومبيل‌هاي ديزلي حدود 85درصد از دوده‌هاي خروجي را حذف مي‌كنند و اين ميزان در برخي مدل‌ها به 100درصد نيز مي‌رسد. سازمان جهاني بهداشت در سال 2011اعلام كرده كه دود ناشي از سوختن گازوئيل سرطان‌زاست. براساس گزارش اين نهاد، دود موتورهاي ديزلي مي‌تواند موجب ايجاد سرطان ريه در انسان شود.
- آلودگي تهران دوبرابر حد مجاز
وحيد حسيني مديرعامل شركت كنترل كيفيت هواي تهران در نشست تهران، شهر بدون دوده طي سخناني اعلام كرد: امروز هيچ جاي تهران و شهرهاي بزرگ از آلودگي هوا در امان نيست. اندازه‌گيري‌ها نشان مي‌دهد در جاي‌جاي شهر تهران طي 2سال اخير ميانگين آلاينده‌ها 2تا 3برابر حد مجاز بوده است.
سال گذشته طي ماه‌هاي آذر و دي 22روز متوالي آلودگي هوا در حد ناسالم براي گروه‌هاي حساس بود و اثرات منفي بسياري بر زندگي مردم گذاشت. به گفته اين استاد دانشگاه صنعتي شريف، دوده خطرناك‌ترين ذره معلق در آسمان پايتخت است كه 10درصد از تركيب ذرات معلق شهر را شامل مي‌شود. اين دوده به‌طور كامل توسط بشر از طريق منابع ثابت و متحرك توليد و باعث شكل‌گيري بخش اعظم ذرات معلقي مي‌شود كه آلاينده اصلي شهر است.
امروزه 230هزار كاميون و ميني‌بوس فرسوده در معابر عمومي تردد مي‌كنند كه هيچ قانوني براي مجاب كردن آنها به نصب فيلتر دوده وجود ندارد. در اين راه قرار است از ابتداي مهرماه نصب فيلتر دوده، شرط اصلي توليد و واردات خودروهاي ديزلي شود. همچنين سازمان محيط‌زيست مصمم است روي نصب فيلتر دوده پافشاري كند اما دولت فقط استانداردهاي يورو در كيفيت ساخت را دنبال مي‌كند و بحث ميزان آلايندگي آنها مغفول مانده است.
- فاصله بسيار فيلتر دوده وEEV
حسيني تصريح كرد: پيام اصلي نشست تهران، شهر بدون دوده اين است كه دولت بايد تصميم جدي بگيرد و پيشنهادهاي صنعتي‌ها براي تأخير در نصب فيلتر دوده را نپذيرد. در واقع دولت يا بايد الزام نصب فيلتر دوده روي خودروهاي ديزلي را عملي كند و گامي براي هواي سالم شهرها بردارد يا تبعات مخاطره آميز انتشار دوده را در كشور بپذيرد. به گفته وي، امروز برخي تأكيد مي‌كنند كه بايد استاندارد تاريخ گذشته EEV به جاي فيلتر دوده عملي شود اما اسناد زيادي داريم كه نشان مي‌دهد اين استاندارد فاصله زيادي با هواي سالم و شرايط نصب فيلتر دوده دارد.
- دولت و يك پرسش تاريخي
«ما يا بايد فيلتر دوده را روي ديزل‌ها نصب كنيم يا هزينه‌هاي چند برابري كنار گذاشتن آن روي سلامت مردم را بپردازيم.» حسيني در اين‌باره گفت: امروز پرسشي كه از دولت داريم اين است كه چرا منافع كوتاه‌مدت چند خودروساز كه با يك اشاره تحريم‌كنندگان كشور را رها كرده و صنعت خودروسازي كشور ما را دچار خسارت بسيار كردند، بايد با سلامت 78ميليون ايراني معامله شود؟
وي در اين‌باره به رسوايي سال گذشته فولكس واگني اشاره كرد كه با زيرپا گذاشتن قانون براي شهروندان اروپا دل نسوزاند و حالا قرار است زير سايه استاندارد EEV براي ايراني‌ها دل بسوزاند! حسيني گفت: اگر امروز كاميون‌ها و اتوبوس‌هاي بدون فيلتر دوده را وارد كرديم، بي‌شك اين چرخه تا 10سال آينده ادامه مي‌يابد و هر زمستان بايد جلوي مردم سركج كنيم و نتوانيم آلودگي هوا را كنترل كنيم. وي مقاومت سازمان محيط‌زيست در برابر برخي خودروسازان را ستود و آن را از جنس همان مقاومتي دانست كه در سال82 به عدم‌توليد پيكان و الزام نصب كاتاليست روي خودروها منجر شد.