اين قوطي گرد كوچك كه شبيه يك گوجهفرنگي پهن است و شايد اسمش را از روي همين محصول جاليزي پيدا كرده، وزن زيادي هم ندارد؛ كمتر از 200گرم. وسط گوجه، جايي كه دم و برگهاي سبز آن بيرون زده است، فيوز اصلي مين قرار دارد. اگر كسي پايش را روي مين بگذارد چند قطعه كوچك به حركت ميافتند و چاشني عمل ميكند، آنوقت مين منفجر ميشود.
كمي قبل از زماني كه صدام حسين ميخواست به ايران حمله كند تعدادي از اعضاي حزب بعث را كه ممكن بود با نقشههاي وحشيانه او مخالفت كنند، تصفيه كرد و گروهي را باقي گذاشت كه با اطاعت محض از دستور حمله به ايران اطاعت كنند. وفاداران به او با خيال خام اينكه از «سردار قادسيه» فرمان ميبرند به مرزهاي ايران يورش بردند و جنگي را آغاز كردند كه قرار بود در چند روز ايران اسلامي را سرنگون كند. اين خيال احمقانه بهزودي شكست خورد؛ زيرا جوانان ايران با وجود اينكه دورهاي پرالتهاب را ميگذراندند در «دفاع» لحظهاي ترديد نكردند و 8 سال به مقاومت در برابر هجوم بعثيها گذشت.
مين گوجهاي در مقابل انفجار مقاوم است يعني اگر يك منطقه مينگذاري شده باشد و يكي از مينها منفجر شود بقيه مينهايي كه نزديك آن هستند به همان شكل باقي ميمانند تا قرباني ديگري بگيرند. معمولا نقشههاي مشخصي از ميدانهاي مين باقي نميماند و زماني كه نيروهاي نظامي در منطقهاي پيشروي يا عقبنشيني ميكنند محدوده ميدانهاي مين از ميان ميرود. تنها كاري كه ميشود كرد نصب تابلوهاي هشداردهنده خطر انفجار مين است. پاكسازي مين از كار گذاشتن آن خيلي سختتر و وقتگيرتر است براي همين هم مناطق آلوده حتي بعد از پايان درگيريها همچنان خطرناك هستند.
صدام بعد از اينكه در جنگ با ايران شكست خورد به سركوب مردمش روي آورد و بارها به كردهاي شمال و شيعيان جنوب حمله برد. او نتوانسته بود به مهمترين ادعاي خود يعني پيروز شدن در نبرد با ايرانيان برسد و اين يعني تمام رجزخواني ديگرش هم باطل شده بود. بخش بزرگي از تاوان اين جنگطلبي را مردم عراق پرداختند و هنوز هم ميپردازند. سلسله عقبماندگي اجتماعي و اقتصادي عراق با خشونت مرگباري كه اكنون تروريستهايي بدنام دنبال ميكنند ادامه دارد و دهههاي پر از جنگ و خونريزي را ساخته است.
مين گوجهاي از پلاستيك ساخته ميشود و در آن از فلزات زيادي استفاده نشده است به همين دليل فلزيابها نميتوانند اين مين را پيدا كنند. مين گوجهاي ممكن است سالها در خاك باقي بماند. درون مين فضاي خالي وجود دارد كه آب به آن نفوذ نميكند. وقتي باران ميآيد مينها از جايشان در ميآيند و در آب شناور ميشوند. آنها همراه باران سفر ميكنند، به رودخانهها ميرسند و روي خاك پراكنده ميشوند، شايد هم جايي بين سنگ و گل باقي بمانند تا وقتي كه كسي آنها را پيدا كند. مين گوجهاي يكي از بدترين سلاحهاي ساخته شده است چون كسي را نميكشد. اين اسلحه فقط براي ناقص كردن ساخته شده تا قرباني را براي هميشه از داشتن بدني سالم و زندگي عادي محروم كند.
این تنها یک چهره از جنگی است که هنوز هم به پایان نرسیده. ایران قدرتمند، هم توانست در مقابل حمله بعثیها مقاومت کند و هم قادر بود تا پس از جنگ به بازسازی خسارتها بپردازد اما حماقت صدام حسین خیلی بیشتر از 8 سال منطقه را درگیر جنگ کرد. همینطور که امروز هم میبینیم، مردم عادی قربانیان اصلی آن هستند.