اما امروز با توجه به گسترش فعاليتها، افزايش تخصصها، ورود تجهيزات جديد آتشنشاني به كشور و مديريت صحيح نيروها، شمار خدمات آتشنشاني به بيش از ۶۰ مورد رسيده است. البته بيشتر اين نوع خدمات به مسائل ايمني بازميگردد. با اين حال آتشنشانها در هر شرايطي مردم را تنها نميگذارند و براي هر نوع كمكي كه به ايمني آنها مربوط باشد آماده خدمترساني هستند.به هر حال سازمانهاي آتشنشاني و خدمات ايمني در بسياري از كلانشهرهاي دنيا مورد اعتماد مردم هستند. خدمات آنها هر روز دامنه گستردهتر و متنوع تري بهخود ميگيرد و از همين رو آمادگي سرخپوشان ايمني هم روزبهروز افزايش مييابد. امروز را كه روز آتشنشاني است بهانه كرديم تا درباره خدمات مردان آب و آتش بيشتر بدانيم.
- آتشسوزيهاي مختلف شهري
سامانه ۱۲۵ روزانه پذيراي هزاران تماس از سوي مردم است. بيش از يكسوم تعداد تماسها مستقيما به درخواست اطفاي حريق و نجات افرادي بازميگردد كه در دود و آتش گرفتار شدهاند. در حقيقت همانطور كه از نام سازمان آتشنشاني و خدمات ايمني پيداست، كار اصلي اين امدادگران شهري، خاموش كردن حريقهاي شهري است. حريقهاي فضاي سبز و داخل سطلهاي مكانيزه زباله، يكي از پرتكرارترين حوادثي است كه آتشنشانان را راهي محل حريق ميكند.
- حوادث مربوط به آسانسور
يكي از پركاربردترين وسايل در ساختمانهاي چند طبقه امروزي، آسانسور است. عملكرد آسانسور هم شايد به هزار و يك دليل دچار اختلال شده و باعث گير كردن چند نفر در اتاقك اين وسيله بالابر شود. در اين مواقع و مخصوصا زماني كه اتاقك آسانسور بين طبقات گير كرده است و با استفاده از كليدهاي اضطراري هم نميتوان افراد را از اتاقك خارج كرد، بهترين كار تماس با سامانه 125و درخواست كمك از آتشنشانان است. آنها با رعايت تمام نكات ايمني و سنجش تمام خطرها، محبوسشدگان را خارج ميكنند.
- تصادفات دردسرساز در معابر
آمارها نشان ميدهد تصادفات شهري جزو چند حادثه اولي بهحساب ميآيد كه در فهرست حوادث اعزامي ايستگاههاي آتشنشاني قرار دارد. هر تصادفي كه منجر به آتش گرفتن خودرو شود يا اينكه بر اثر ضربات وارده به بدنه خودرو، سرنشينان داخل اتاقك گير كنند، باعث حضور آتشنشانان هم ميشود. نخستين كار آتشنشانان در اين حوادث هم قطع سيستم برقرساني خودرو و جلوگيري از نشت سوخت است. بعد از امن شدن شرايط، آنها با استفاده از تجهيزات تخصصيشان امكان خروج سرنشينان را در امنترين شرايط مهيا ميكنند.
- وقتي حيوانات مزاحم ميشوند
شايد باور نكنيد، ولي بارها در خانههاي شهري- مخصوصا در حاشيه شهرها- حضور خزندگاني مثل مار، پرندگاني مثل عقاب و ديگر پرندگان شكاري و حيواناتي مثل جوجهتيغي و راسو و روباه و... باعث ترس مردم شده است. در اين مواقع هم ميتوان با 125تماس گرفت و از آتشنشانان درخواست كمك كرد. آنها براي كمكرساني در اين مواقع آموزش ديدهاند. حتي مثلا زماني كه يك گربه در جايي مثل داخل بخش موتور خودرو گير كرده هم آتشنشانان، كمكرسان خواهند بود.
- سقوط در چاه و ماندن زير آوار
يكي از حوادث دلخراش، سقوط افراد در چاههاي مختلف و همچنين ريزش آوار بر سر افراد است. معمولا اين حوادث هنگام ساخت و سازهاي شهري رخ ميدهد؛ مثلا ممكن است بر اثر رعايت نكردن نكات ايمني هنگام تخريب يك ساختمان قديمي يا هنگام گودبرداري، كارگران زير آوار گرفتار شوند. سقوط در چاه هم كه ممكن است بهدليل مشخص نبودن محل حفر چاه اتفاق بيفتد. در اين حوادث، سرعت عمل آتشنشانان بسيار اهميت دارد تا شايد بتوانند جان افراد حادثه ديده را نجات دهند.
- نشت گاز و بررسي اوضاع ايمني
تا چند وقت ديگر و با سرد شدن هوا احتمالا خبرهاي مربوط به گازگرفتگي و فوت برخي از مردم در اين حوادث دوباره در رسانهها ديده خواهد شد. هر سال اين حوادث تكرار ميشود و آتشنشانان تلاش ميكنند با فرهنگسازي در اين زمينه، آمار اين حوادث را پايين بياورند. هنگام مواجه شدن با حادثه گازگرفتگي يا نشت گاز در يك محل هم بايد بلافاصله با 125تماس گرفت و درخواست كمك كرد. در ضمن يكي از خدمات آتشنشاني، بررسي سيستمهاي گازي خانه شما و ميزان ايمن بودن آن در اين زمينه است.
- حضور در حادثههاي كوهي و آبي
آتشنشاني در ارتفاعات شمالي تهران ايستگاهي براي امدادرساني ايجاد كرده است. همچنين تهران گروه نجات ويژه كوهستان هم دارد و اين نشان ميدهد كه يكي از حوادث پرتكرار شهري، همين حوادث مربوط به كوهستان است. شما هنگام وقوع هرگونه سقوط در ارتفاعات يا گم شدن افراد در كوهستان بايد با 125تماس بگيريد. در ضمن آتشنشاني تهران گروه نجات غواصي هم دارد كه عموما هنگام تابستان، كنار سدها مستقر ميشود. در حوادث غرق شدن هم ميتوانيد روي كمك آتشنشانان حساب كنيد.
- محبوس شدن و پشت در ماندن
برخيها فكر ميكنند كه كار آتشنشانان، فقط آتش خاموش كردن است، درحاليكه اينطور نيست. اگر به هر دليلي در يك اتاق يا هر فضايي ديگر محبوس شديد يا كودكتان پشت در اتاق ماند و در قفل شد، ميتوانيد با 125تماس بگيريد تا آتشنشانان به شما كمك كنند. درضمن حتي اگر نيمهشب بهدليل فراموشي كليد خانه يا گم شدن آن پشت در مانديد و دسترسي به كليدساز هم امكانپذير نبود، ميتوانيد روي كمك امدادگران آتشنشاني حساب كنيد.
- گروه نجات در خدمت شماست
دور از جان شما، اما حوادث شهري آنقدر متنوع و گسترده هستند كه شايد شاهد اتفاقهايي باشيد كه حتي تا به حال يكبار هم رخ نداده باشند. در ايستگاههاي آتشنشاني گروه نجاتي حضور دارند كه كارشان حضور و امدادرساني در همين حوادث است؛ مثلا يكي از حادثههاي پرتكرار و جالب شهري، گيركردن حلقه انگشتري در انگشتان يك نفر است. در اين مواقع ميتوان به ايستگاههاي آتشنشاني رفت و از آنها درخواست كمك كرد. شما در حوادث مختلف ميتوانيد روي مشاوره اپراتورهاي سامانه 125هم حساب كنيد.
- آموزش ايمني، كاملا رايگان
سازمان آتشنشاني، يك معاونت دارد به نام معاونت پيشگيري. اين نشان ميدهد همانقدر كه امدادرساني در حوادث براي اين سازمان اهميت دارد، پيشگيري از وقوع حوادث هم مهم است. يكي از خدمات ايستگاههاي آتشنشاني به شما، آموزشهاي مختلف مرتبط با موضوع ايمني است. اصلا ايستگاهها در طول سال بهطور مستمر، از مردم براي حضور در كلاسهاي آموزشي آتشنشانان داوطلب ثبتنام ميكنند. حضور در اين كلاسها رايگان است و كلي نكات ايمني را به شما آموزش ميدهند.
- براي سرگرمي و گذران فراغت
شايد باور نكنيد، اما يكي از واقعيتهاي تلخ ابرشهر تهران و بسياري از شهرهاي بزرگ ديگر كشور اين است كه روزانه حدود 5هزار تماس با سامانه 125برقرار ميشود كه به گفته كارشناسان سازمان آتشنشاني، تنها درصد ناچيزي از اين تماسها به عمليات توسط آتشنشانها منجر ميشود؛ يعني بقيه تماسها يا بيمورد است و يا براي سرگرمي! بله سرگرمي! روزانه هزاران تماس تنها براي سرگرمي و گذران وقت با مهمترين سازمان امدادرسان شهر گرفته ميشود و اين يعني صدها زنگ حريق و حادثه استرسزا براي آتشنشاناني كه شايد تنها چند دقيقه از پايان عمليات قبليشان گذشته باشد. حتي اين كار ميتواند منجر به اتفاقات ناگوار ديگر شود، فرض كنيد كه همان موقع كه آتشنشانان براي يك حادثه غيرواقعي از ايستگاه خارج شدهاند، يك حادثه واقعي ديگر اتفاق بيفتد. آن وقت اين سرگرمي برخيها ميتواند به قيمت از دست دادن جان چند نفر تمام شود.
- به آتشنشانان كمك كنيد
استاندارد جهاني، زمان رسيدن نيروهاي امدادرسان سازمان آتشنشاني به محل حادثه را از ۳ تا ۵ دقيقه اعلام ميكند. خوشبختانه بهطور متوسط زمان رسيدن آتشنشانها به محل حادثه به حدود ۴ دقيقه در نقاط مختلف تهران كاهش يافته است. گرههاي كور ترافيك و راهبندانهاي بعضي از نقاط شهر هم به دير رسيدن آتشنشانان دامن ميزند كه هنوز اين مشكل پابرجاست. تا وقتي كه اين مشكل حل نشود، سرعت خودروهاي آتشنشاني بيشتر نميشود. كمك مهمي كه در اين مواقع از دست ما برميآيد، باز كردن راه براي حركت خودروهاي آتشنشاني در ترافيكهاي شهري است. وقتي يك خودروي آتشنشاني را در آينه خودرويتان ديديد به اين فكر كنيد كه هر ثانيه دير رسيدن امدادگران ميتواند باعث مرگ يك شهروند شود. پس بلافاصله راه را براي اين خودروها باز كنيد.