به گزارش همشهري، ايرج حريرچي در آخرين نشست خبري خود با خبرنگاران، بدون آنكه آماري را بهصورت عددي مطرح كند، گفت كه «آمار انجام سونوگرافي، آنژيوگرافي، آندوسكوپي و... در كشور نسبت به استاندارد معقول اضافه انجام ميشود و ما اين موضوع را كتمان نميكنيم.»
اين اظهارات سخنگوي وزارت بهداشت در حالي صورت گرفت كه پيش از اين دكتر سيامك مرهصدق، عضو كميسيون بهداشت مجلس در گفتوگو با همشهري از تعداد بالاي انجام آزمايشهاي MRI در كشور گلايه كرده و گفته بود كه متأسفانه در نبود نظارت كافي در ايران به اندازه كل اروپا، دستگاه MRI وجود دارد.
- وقتي نسخه الكترونيك اجرا نميشود
اگرچه سخنگوي وزارت بهداشت از علت بالاتر بودن نرخ انجام آزمايشها در كشور در مقايسه با استانداردهاي جهاني نگفت، اما شواهد نشان ميدهد كه بدون ضابطه بودن تجويز و رعايتنشدن دستورالعمل دارويي مهمترين دليلي است كه منجر به تجويز نادرست آزمايش و دارو از سوي برخي پزشكان شده است.
در همين حال يك متخصص پرتونگاري در گفتوگو با همشهري، علت بالا بودن ميزان تجويز آزمايشها را اجراي ناقص طرح تحول سلامت عنوان كرد. وي با اشاره به پرداخت تنها 10درصد از هزينههاي درمان از سوي مردم در طرح تحول سلامت گفت كه «بعد از اجراي طرح تحول سلامت و با كمشدن سهم پرداختي مردم، پزشكان بيش از گذشته و بدون آنكه بيمهها علت تجويز را جويا شوند، آزمايشهاي متعدد و بعضا غير لازم و داروهاي گرانقيمتتر را تجويز ميكنند.»
اين متخصص پزشكي كه نميخواست نامش فاش شود، گفت كه در سيستمهاي درماني كشورهاي پيشرفته، پزشك نسبت به آزمايشي كه تجويز كرده بايد به بيمهها كه به نوعي وكيل بيمار محسوب ميشوند، پاسخگو باشند و تجويز خود را از روي گايدلاين پزشكي (دستورالعمل مصوب) انجام دهند؛ اما در ايران گايدلاين اجرا نميشود چون نظارت پردامنهاي بر رفتار پزشك كه از طريق نسخهنويسي آنلاين و پرونده الكترونيك باشد، بايد اجرايي شود، انجام نميگيرد.
- چهكسي مانع اجراست؟
اما شايد عجيب بهنظر برسد كه بزرگترين مانع در سر راه اجراييشدن نسخه الكترونيك، مخالفت بيمههاست. بهمنماه 94، رئيس سازمان غذا و دارو درباره چرايي اجرايينشدن نسخه الكترونيك گفته بود كه نرمافزارهاي آزمايشي نسخه الكترونيك پزشكان آماده شده ولي بهعلت همكاري نكردن بيمهها، اين پروژه كند پيش ميرود. البته رسول ديناروند در همان اظهارنظر هم گفته بود كه نسخه الكترونيك پزشكان پروژه طولانيمدتي است كه از سال 94شروع شده و قرار است تا 5سال آينده در كل كشور اجرا شود.
از سوي ديگر، سازمان تأمين اجتماعي كندي اجراي نسخه الكترونيك را به وزارت ارتباطات مربوط ميداند. 13آبانماه 94، سيدتقي نوربخش، مديرعامل سازمان تأمين اجتماعي هنگام افتتاح اجراي نسخهنويسي الكترونيك پايلوت در استان يزد گفت كه «از ماهها قبل نيز تلاش كردهايم يك سيستم جايگزين دفترچه تأمين اجتماعي شود اما مشكل جدي در كشور ما اين است كه زيرساختهاي فناوري اطلاعات اجازه ارائه خدمات درماني به بيماران بدون قطع اينترنت را نميدهد؛ چرا كه در حوزه درمان حتي 5دقيقه قطعي اينترنت قابل پذيرش نيست.» البته نبود زيرساخت اينترنت گاهي از سوي مقامات وزارت بهداشت نيز مطرح ميشود؛ درحاليكه وزارت ارتباطات چندان اين گزاره را قبول ندارد و از نفوذ 97درصدي اينترنت در كل كشور خبر ميدهد و از برنامهريزي براي رسيدن اينترنت به روستاهاي زير 10خانوار، به عنوان تنها هدف باقيمانده نفوذ اينترنت، سخن ميگويد.
- 12سال تعلل در نسخهنويسي الكترونيك
سالهاست كه وزارت بهداشت درصدد اجراييكردن نسخه الكترونيك است، اما كار بهصورت جدي پيش نرفته است. بهطور مثال، سال83 مسعود پزشكيان وزير بهداشت وقت بهرهبرداري از فاز اول پرونده الكترونيك سلامت را تا پايان همان سال وعده داده بود و كامران باقريلنكراني، وزير بهداشت دولت بعدي نيز با اينكه اين طرح را يكي از بزرگترين پروژههاي وزارت بهداشت دانست، اما تا پايان دورهاش كاري از پيش نبرد. پس از او نوبت به دكتر مرضيه وحيددستجردي بود تا وعده دهد كه تا پايان سال91پرونده الكترونيك سلامت براي 50درصد جمعيت كشور اجرا شود كه البته آن هم اجرايي نشد تا نسخهنويسي الكترونيك به دولت روحاني نيز كشيده شود و طبق آخرين برآوردها، قول انجام آن تا پايان سال1399 داده شده است.