دکتر علی جعفریان در گفت‌وگو با ایسنا، در واکنش به اخباری مبنی بر درآمد ۱۹۰ میلیون تومانی پزشکان متخصص در بخش دولتی و مقایسه آن با درآمد پزشکان آمریکایی، تاکید کرد: متوسط دریافتی اعضای هیات علمی بالینی این دانشگاه، شامل حقوق، محرومیت از مطب و کارانه ماهانه حدود ۲۰ میلیون تومان است که به حداقل درآمد متخصصان هم امریکایی نمی‌رسد.
- پزشکان ایرانی و آمریکایی سالانه چقدر درآمد دارند؟
وی افزود: همان طور که دکتر پزشکیان نیز گفتند، از سایت‌های مختلف می‌توان درآمد پزشکان امریکایی را استخراج کرد برای مثال بر اساس گزارش Medscape که هرساله منتشر می‌شود؛ در سال ۲۰۱۶متوسط درآمد ناخالص یک پزشک در امریکا از حداقل ۲۰۴ هزار دلار تا حداکثر ۴۴۳ هزار دلار است که با کسر ۳۰ درصد مالیات، حداقل درآمد یک متخصص امریکایی به حدود ۱۴۰ هزار دلار در سال می‌رسد. اگر این رقم را با نرخ دلار ۳هزار ۵۰۰ تومانی محاسبه کنیم، معادل ۴۹۰ میلیون تومان در سال می‌شود.
جعفریان در پاسخ به سوالی درباره اعداد و ارقام این دریافتی‌ها در ایران گفت : همانطور که قبلا نیز اعلام کردم در دانشگاه علوم پزشکی تهران متوسط دریافتی یک عضو هیات علمی بالینی کمتر از ۲۰ میلیون تومان در ماه است که حدود ۲۴۰ میلیون تومان در سال می‌شود. در واقع متوسط دریافتی متخصصان بزرگ‌ترین دانشگاه علوم پزشکی کشور کمتر از نصف کمترین درآمد متخصصان در امریکاست.
وی افزود: این متوسط کل دریافتی شامل مجموع حقوق، محرومیت از مطب و کارانه، برای پزشکان تمام وقت جغرافیایی که هیچ درآمدی از بخش خصوصی ندارند؛ حدود ۲۵میلیون تومان در ماه است که بازهم به حداقل درآمد ۴۰ میلیون تومانی متخصصان امریکا نمی‌رسد.
جعفریان درباره چگونگی پرداخت کارانه پزشکان در دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز به ایسنا گفت: مبلغ کارانه بسته به نوع تخصص، بیمارستان محل خدمت و میزان مراجعه پزشکان متفاوت است. بر اساس اسناد کارانه‌ای که در دانشگاه تا اردیبهشت ماه امسال پرداخت شده، ۵۶ درصد از اعضای هیات علمی کارانه کمتر از ۱۰ میلیون تومان و ۱۹ درصد از اعضای هیات علمی کارانه بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان دریافت می‌کنند. به طور کلی ۷۵ درصد اعضای هیات علمی بالینی کارانه‌بگیر دانشگاه، کارانه کمتر از ۲۰ میلیون تومان دریافت می‌کنند.
وی ضمن اشاره به اظهاراتی مبنی بر آنکه درآمد پزشکان ایرانی هفت برابر پزشکان آمریکایی است، افزود: این در حالی است که متخصصان برجسته اکثر رشته‌ها، عضو هیات علمی این دانشگاه هستند و اسناد ارقامی که به آنان پرداخت شده نیز وجود دارد. بنابراین وقتی می‌گوییم درآمد پزشکان ایرانی ۷ برابر پزشکان امریکایی است، باید ببینیم این عدد از کجا آمده است. اگر حداقل درآمد امریکا (۴۹۰ میلیون تومان در سال) را در نظر بگیریم، تعداد افرادی که دریافتی‌شان به این رقم می‌رسد شاید به ۵۰ نفر هم نرسد.
- سقف کارانه در بزرگ‌ترین دانشگاه علوم پزشکی کشور
رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به این سوال که آیا در دانشگاه شما درآمد ۱۰۰میلیون تومانی و بالاتر هم دارید، گفت: سقف کارانه دانشگاه ۷۰ میلیون تومان است که این رقم با حقوق و سایر مزایا بازهم از ۸۰ میلیون تومان بالاتر نمی‌رود. ما در دانشگاه علوم پزشکی تهران درآمد ۱۰۰ میلیون تومانی نداریم؛ سال ۹۴ هم نداشتیم که اگر هم داشتیم بازهم به حداقل درآمد متخصصان آمریکایی نمی‌رسید. به هر حال من قصد ندارم بگویم این مبلغ کم است یا زیاد، ولی وقتی بالاترین دریافتی بخش دولتی را با حداقل دریافتی امریکا مقایسه می‌کنیم، باید روشن شود بر چه اساسی این مقایسه صورت گرفته است.
وی همچنین درباره مقایسه سرانه بهداشت و درمان و دریافتی پزشکان نیز گفت: ما می‌توانیم سهم سرانه مردم را حساب کنیم و ببینیم چه مقدار از آن دست پزشکان است. سپس این سهم را با پرداختی‌های امریکا مقایسه کنیم؛ که این بحث دیگری است و ربطی به دریافتی پزشکان ندارد. اگر فکر می‌کنیم توزیع سرانه نیاز به اصلاح دارد آن را تغییردهیم. اما این مقایسه که متخصصان بخش دولتی هفت برابر متخصصان امریکایی درآمد کسب می‌کنند با هیچکدام از شواهد موجود مطابقت ندارد. حتی اگر به نرخ دلار بین‌المللی هم محاسبه کنیم، چنین اختلافی بین درآمد پزشکان ایرانی و امریکایی وجود ندارد. ضمن اینکه فشار کاری که متخصصان ما متحمل می‌شوند را عموما متخصصان امریکایی ندارند؛ چراکه ساعت کاری و حجم ویزیت مشخص‌تری دارند.
- مالیات پزشکان
جعفریان در این باره افزود: گروه پزشکی بخش دولتی، جزو معدود اقشاری است که ۲۰ درصد مالیات خود را کامل پرداخت می‌کند. چه اقشاری در جامعه مالیات ۲۰ درصدی را همان روز اول پرداخت می‌کنند؟ در دانشگاه ما به طور متوسط ۴۲ درصد از کارکرد حرفه‌ای در قالب کارانه به اعضای هیات علمی پرداخت می‌شود. یعنی کسی که ۴۰ میلیون تومان کارانه دریافت می‌کند، ۱۰۰ میلیون تومان درآمد تولید کرده است و الزاما این طور نیست که خودش بخواهد چنین حجم کاری را تحمل کند، بلکه برای اینکه مردم کمتر در نوبت بمانند و کار بیمارستان سریع‌تر انجام شود، ما از او می‌خواهیم تا این حد کار کند.
وی در توضیح بیشتری از مقایسه دریافتی پزشکان ایرانی و امریکایی، ادامه داد: بر اساس گزارش منتشر شده در سال ۲۰۱۶، یک متخصص طب اورژانس بابت یک ساعت کار در امریکا ۱۵۵ دلار، متخصص داخلی ۹۱ دلار، متخصص کودکان ۷۵ دلار و متخصص رادیولوژی ۱۰۰ دلار دریافت می‌کند. آمار دیگری بر حسب سابقه کار متخصصان وجود دارد که بر اساس آن یک متخصص با سابقه کمتر از یک سال ۱۷۷ هزار دلار و بیشتر از ۲۰ سال سابقه ۲۰۰ هزار دلار دریافت می‌کنند.
جعفریان در این باره افزود: اصلا نمی‌گویم که باید شبیه امریکا باشیم. ما کشوری هستیم با شرایط خاص خود و آنان هم کشوری هستند با شرایط خاص خودشان؛ اما اگر بنا به مقایسه باشد کدامیک از پزشکان ما در بخش دولتی ساعتی ۱۰۰ دلار دریافت می‌کند؟
- نظام پرداخت در حوزه سلامت
وی در این راستا ادامه داد: اینکه در ایران پرداخت نظام سلامت به روش درستی انجام می‌شود یا خیر، موضوع قابل بحثی است. من هم با مکانیزم کارانه موافق نیستم. ولی حدود ۲۰ سال پیش که کارانه تصویب و اجرایی شد، هدف مشخصی را تعقیب می‌کرد که به آن هم رسید. در آن زمان بیمارستان‌های دولتی خیلی فعال نبودند و ساعت ۱۲ به بعد اتاق عمل تعطیل می‌شد. از انجا که امکان افزایش پایه حقوق میسر نبود و برای اینکه پزشکان با انگیزه بیشتری در بخش دولتی کار کنند، مصوب شد بر حسب کارکرد آنان مبلغی به عنوان کارانه پرداخت شود که آن هدف هم محقق شد و امروز بیمارستان‌های دولتی همیشه پر از بیمار هستند.
وی افزود: اما اینکه بعد از ۲۰ سال نظام پرداخت سلامت را ارزیابی و تغییر دهیم، بحث دیگری است. روش‌های مختلفی هم در این زمینه در دنیا وجود دارد که می‌توان آن را با شرایط کشور مطابقت داد. اما اینکه مطرح کنیم یک پزشک هفت برابر متخصص امریکایی دریافت می‌کند، فقط باعث تشویش ذهنیت مردم نسبت به جامعه پزشکی می‌شود که نه به صلاح مردم است و نه جامعه پزشکی.
- وضعیت پرداخت‌ها در بخش خصوصی
رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره وضعیت پرداخت‌ها در بخش خصوصی نیز گفت: تعرفه بخش خصوصی نیز از سوی دولت تصویب می‌شود که حدود ۴ برابر تعرفه بخش دانشگاهی است. البته در نظر بگیرید که تعداد بیماران بخش خصوصی به مراتب کمتر از بخش دولتی است. بنابراین پزشکی که در بخش خصوصی طبق تعرفه مصوب کار می‌کند هم نمی‌تواند چنین درآمدی داشته باشد. البته ممکن است بعضی از متخصصان سرشناس که مورد توجه مردم هستند، درآمد بالایی داشته باشند. در امریکا هم پزشکانی با درآمد یک میلیون دلاری وجود دارند. البته من در اینجا فقط درباره متوسط‌ها (از ۲۰۰ هزار دلار تا ۴۴۰ هزار دلار) صحبت کردم.
وی تاکید کرد: اما اگر در مورد پرداخت مالیات مشکلی وجود دارد، مربوط به همه اصناف بخش خصوصی است نه فقط پزشکان. لذا باید نظام مالیاتی مشخصی داشته باشیم تا فرار مالیاتی در هیچ صنفی صورت نگیرد. از سوی دیگر با توجه به وضعیتی که بیمه‌های تکمیلی دارند پرداخت‌های بخش خصوصی نیز دچار مشکل شده است. وقتی پول پزشکان را یک سال بعد پرداخت می‌کنند، از ارزش آن کم می‌شود. در اکثر موارد وضعیت پزشکان ما این‌گونه است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایان صحبت‌هایش گفت: واقعیت موجود این نیست که در رسانه‌ها مطرح می‌شود. متوسط درآمد اعضای هیات علمی تمام وقت جغرافیایی دانشگاه نه تنها هفت برابر امریکا نیست، بلکه به حداقل دریافتی آنان هم نمی‌رسد. ضمن اینکه اصل مقایسه بین این دو کشور هم موضوعیت ندارد. تعمیم دادن درآمد تعداد معدودی از پزشکان پرسابقه و سرشناس به چندین ده‌هزار متخصص دلسوز و پرتلاش کشور به دور از انصافی است که همه ما از آن دم می‌زنیم و نتیجه‌ای جز افزایش بی‌اعتمادی در جامعه ندارد.