یا همسایهای داشتهاید که صدای موسیقی را آنقدر بلند کرده که مانع خواب شما شده است یا فردی که با وجود مقصر بودن آشکارش در تصادف، خود را بیتقصیر میداند.
چنین افرادی را ما خودخواه، بیادب یا حقبهجانب مینامیم. این صفات تا حدی همپوشانی دارند، اما میتوان آنها را جداگانه تعریف کرد.
افراد خودخواه دو ویژگی بارز دارند، یکی اینکه علاقه و توجه افراطی و انحصاری به خودشان نشان میدهند و دیگر اینکه برای نیازها و عواطف افراد دیگر ارزشی قائل نیستند. افراد بیادب هم به حقوق و عواطف دیگران توجهی ندارند، درعینحال بیادبی با پست بودن، رعایت نکردن آداب و بینزاکت و فرهنگ بودن هم همراه میشود. افراد حقبهجانب بدون اینکه حق داشتن چیزی یا انجام کاری را داشته باشند، خود را در این موارد مستحق میدانند.
کودک در ابتدای رشد روانیاش خود را مرکز جهان میشمارد. این مرحله را گاهی خودشیفتگی یا خودخواهی طبیعی مینامند، اما هنگامی بزرگ میشویم، یاد میگیریم که ما مرکز جهان نیستیم و باید خواستههایمان را مهار کنیم.
بزرگسالان خودخواه درواقع در گذر از این مرحله رشد روانی ناموفق بودهاند.
اما چطور باید با افراد خودخواه، حقبهجانب و بیادب روبرو شویم. عمل به این توصیهها به شما کمک میکند که بتوانیم از پس چنین افرادی برآییم:
۱- نادیده گرفتن: یکی از شگردهای موفق در مواجه با افراد بیادب بیتوجهی به آنها است. افراد بیادب اغلب از آزار دیدن و ناراحتی دیگران خشنود میشوند. آنان میخواهند جنجال به راه بیندازند و توجهها را به خودشان جلب کنند. بنابراین بیتوجهی به این افراد با احتمال بیشتری نسبت به درگیر شدن با آنان باعث میشود، آنان دست از کارهایشان بردارند.
۲- تذکر دادن: گاهی رفتار بینزاکت یک فرد ناشی از ناآگاهی اوست و دادن تذکر به او ممکن است مشکل را حل کند. البته باید تذکر دادن را به شیوهای ملایم و دوستانه انجام دهید تا باعث برآشفتگی طرف مقابل نشوید.
۳- آماده بودن: اگر واقعاً بخواهید با افراد خودخواه بر سر رفتارشان درگیر شوید، باید خودتان را آماده یک جدال پرجنجال و آزارنده کرده باشید، جدالی که درنهایت ممکن است با آشفتگی بیشتر شما پایان یابد.
۴- پشتیبان پیدا کردن: اگر تذکرهای فردیتان باعث توقف رفتار فرد خودخواه نمیشود، بهتر است از پشتیبانی افراد دیگری که متوجه بیادبانه بودن این رفتار هستند، استفاده کنید.
۵- قانع شدن: تواناییهای شما حدود معینی دارد و شما نمیتوانید جلوی همه افراد خودخواه را بگیرید. حتی اگر چنین افرادی بهظاهر موفق شوند، باید درک اخلاقی خود از درستی و نادرستی را حفظ کنید.