ترامپ ديروز درحالي بهعنوان رئيسجمهور منتخب ايالات متحده سخنراني ميكرد كه هيلاري كلينتون رقيب دمكراتش هنوز براي پذيرش شكست مقابل دوربين رسانهها ظاهر نشده بود. اين انتخابات كه بسياري تا همين ديروز فكر ميكردند در نتيجه آن، هيلاري كلينتون بهعنوان نخستين رئيسجمهور زن به كاخ سفيد ميرود، به پايان عمر سياسي او منجر شد.
بسياري از رايدهندگان آمريكايي، سياستمداران از هر دو حزب و كشورهاي جهان همچنان در بهت نتيجه انتخابات رياستجمهوري آمريكا بهسرميبرند. نتيجهاي كه ترامپ آن را آغاز يك جنبش خواندهاست. جنبش اعتراض آمريكاييها عليه نظام حاكم، از سياستمداران هر دو حزب دمكرات و جمهوريخواه گرفته تا رسانهها، از سياستهاي حاكم بر اقتصاد و بازار پول گرفته تا سياست خارجي. اين انتخابات را ميتوان معترضان آمريكايي پاي صندوقهاي رأي نام گذاشت.
معترضاني كه چند سالي است در خيابانها تحصن ميكنند و به والاستريت بهعنوان نماد اقتصاد و مروج نابرابري اقتصادي اعتراض دارند، با پليس درگير ميشوند تا به خشونت و تبعيض نژادي نيروهاي آن اعتراض كنند و حالا با شنيدن يك صداي متفاوت كه هر چند غيرمتعارف و در مواردي ترسناك است، به تغيير اميد بستهاند و به او رأي دادهاند. نتيجه اين انتخابات نشان ميدهد كه اگر چه شمار معترضان(راي دهندگان به ترامپ) بيشتر است، اما نيمه ديگر (رايدهندگان به كلينتون) هم شمارشان كم نيست و جامعه آمريكا به دو نيمه تقسيم شدهاست.
- اعتراض به نتيجه انتخابات در چند شهر آمريكا
ساعاتي بعد از آنكه دونالد ترامپ نطق پيروزياش را بهعنوان رئيسجمهور منتخب آمريكا ايراد كرد و در آن گفت كه هيلاري كلينتون در تماس تلفني به او تبريك گفته، گزارشهايي در رسانههاي آمريكايي و برخي شبكههاي اجتماعي درباره اعتراض به نتيجه انتخابات در چند شهر آمريكا منتشر شد. بزرگترين اين اعتراضها در دانشگاه لسآنجلس روي داد. صدها دانشجو در محوطه دانشگاه با تجمع و شعار عليه دونالد ترامپ، به نتيجه انتخابات اعتراض كردند.
آنها همچنين در اين اعتراض كه در آخرين ساعات شب صورت ميگرفت، با روشن كردن آتش سعي در جلب توجه و جمع كردن مردم خيابانهاي اطراف را هم داشتند. علاوه بر لسآنجلس در اوكلند هم تظاهرات اعتراضي به نتيجه انتخابات برگزار شدهاست. درحاليكه ترامپ قبل از انتخابات تهديد كردهبود كه هوادارانش درصورت تقلب در انتخابات به خيابانها ميريزند، اكنون اين مخالفان ترامپ هستند كه در اعتراض به انتخاب او تظاهرات كردهاند.
- چينش آراي انتخابات رياستجمهوري و كنگره
دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوريخواه آمريكا با كسب 279رأي الكترال در مقابل 218رأي الكترال هيلاري كلينتون توانست رقيب دمكراتش را شكست دهد و صاحب كرسي رياستجمهوري براي 4سال آينده شود. طبق آخرين آمار منتشر شده، از ميان بيش از 146ميليون نفري كه براي انتخابات ثبتنام كرده بودند، حدود 120ميليون نفر آراي خود را به صندوقها انداختند.
در كل، بيش از 220ميليون نفر واجد شرايط رأي دادن بودند. با اين حساب، درصد شركت مردم در انتخابات چيزي در حدود 60درصد بوده است. از ميان 120ميليون رأي اخذشده، دونالد ترامپ 59ميليون و 30هزار رأي را بهخود اختصاص داد و هيلاري كلينتون 59ميليون و 165هزار رأي. با اين حساب، از منظر تعداد آراي مردمي، هيلاري كلينتون پيروز ميدان است اما در انتخابات آمريكا كه داراي سيستم پيچيدهاي است، ترامپ برنده آراي الكترال و در نتيجه انتخابات محسوب ميشود.
آمريكا 50 ايالت دارد و هر ايالت معادل مجموع تعداد نمايندگانش در مجلس نمايندگان و مجلس سناي آمريكا، رأي الكترال دارد. تعداد آراي الكترال در واقع با تعداد اعضاي «هيأتهاي انتخاباتي» برابر است. هر چه ايالتي پرجمعيتتر باشد، تعداد اعضاي هيأتهاي انتخاباتي آن نيز بيشتر خواهد بود. مجموع آراي الكترال ايالتهاي آمريكا 538رأي است. براساس قانون اساسي يك نامزد براي برندهشدن در انتخابات رياستجمهوري بايد 270رأي الكترال را كسب كند؛
يعني نيمي از كل به علاوه يك. مردم، اعضاي هيأتهاي انتخاباتي را انتخاب ميكنند و آنها بهصورت تشريفاتي رئيسجمهور را. حدود يكماه ديگر اعضاي هيأتهاي انتخاباتي از سراسر آمريكا در كنگره دور هم جمع ميشوند و آراي خود را براي انتخاب رئيسجمهور به صندوق مياندازند. نتايج اين انتخابات نمادين به مجلس سنا فرستاده شده و در ششم ژانويه 2017(17دي 1395) قرائت ميشود. براساس قانون، باراك اوباما تا ظهر بيستم ژانويه 2017 (1بهمن) رئيسجمهور باقي ميماند. رئيسجمهور جديد در همان روز معارفه شده و وارد كاخ سفيد ميشود.
رأيدهندگان در انتخابات آمريكا، علاوه بر رئيسجمهور، 435عضو مجلس نمايندگان كنگره و يك سوم از نمايندگان مجلس سنا را هم انتخاب كردند. در هر دو مجلس، جمهوريخواهان پيروز ميدان بودند. پس از رسواييهاي اخلاقي متعدد دونالد ترامپ، بسياري از چهرههاي مطرح حزب جمهوريخواه ازجمله پل رايان، رهبر حزب، اعلام كردند كه به او رأي نميدهند و ترجيح ميدهند روي انتخابات كنگره متمركز شوند تا بتوانند اكثريت حزب جمهوريخواه در كنگره را حفظ كنند اما اكنون با پيروزي دونالد ترامپ و البته پيروزي جمهوريخواهان در هر دو مجلس سنا و مجلس نمايندگان، بسياري آنها را مديون درخشش ترامپ در انتخابات ميدانند.
از ميان 100كرسي سنا، رقابت بر سر 34كرسي برگزار شد. اكثريت سنا در دست جمهوريخواهان بود و در دست آنها ماند. در چينش جديد مجلس سناي آمريكا، جمهوريخواهان با 51كرسي، دمكراتها را با 45كرسي شكست دادند. همچنين رقابت بر سر تمام 435كرسي مجلس نمايندگان آمريكا هم برگزار شد. جمهوريخواهان با 247كرسي در مقابل دمكراتها با 188كرسي، كنترل مجلس نمايندگان را در دست داشتند. برتري آنها با 236كرسي در برابر 192كرسي دمكراتها در مجلس جديد هم حفظ شد.