آشنایی با وال استریت

خیابان وال استریت در جزیره منهتن در ایالت نیویورک بین منطقه برادوی (Broadway) و ایست ریور (East River) قرار دارد. بازار بورس نیویورک بزرگترین بازار داد و ستد بورس و اوراق بهادار، در این خیابان واقع شده‌است.

همچنین بازار بورس نزدک، بازار بورس آمریکا یا AMEX و بازار بورس تجاری نیویورک (NYMEX) در وال استریت قرار دارند.

تاریخچه

در مارچ ۱۷۹۲، بیست و چهار نفر از بازرگانان سرشناس شهر نیویورک در هتلی به نام کورس دور هم آمدند تا در مورد سامان بخشیدن به بازار اوراق بهادار و کوتاه کردن دست رقبای خود از این بازار صحبت کنند.

حاصل این نشست معاهده‌ای به نام "باتن وود" بود که به امضای تمام این بازرگان‌ها رسید. بر اساس این معاهده افراد امضا کننده تنها می‌توانستند با یکدیگر اوراق بهادار

خرید و فروش کنند و از شرکت در بازارهای دیگر اوراق بهادار خودداری کنند.

• تاریخچه تشکیل بورس در دنیا

داد و ستدهای این بیست و چهار نفر پایه‌های اولیه بازار بورس نیویورک (The New York Stock Exchange) را شکل داد.

یک قرن پیش از آن که استعمارگران هلندی به نیویورک قدم گذاشته بودند، برای ایجاد مانع در برابر سرخپوستان و دزدان دریایی این منطقه دیواری ساختند که بعدها خیابانی که به جای آن ساخته شد، وال استریت نام گرفت.

بعدها تاجران و بازرگانانی که در نیویورک ساکن شدند شروع به ساخت مراکز تجاری، مغازه، شورای شهر و یک کلیسا در همین خیابان کردند.

از آنجایی که در بین سال‌های ۱۷۸۵ تا ۱۷۹۰ پایتخت ایالات متحده بود، ساختمان مرکزی فدرال یا Federal Hall که جورج واشینگن در آن سوگند ریاست جمهوری خورد، در وال استریت ساخته شد.

بازار بورس نیویورک توسط بازرگانان نیویورکی برای اولین بار در ساختمانی واقع در پلاک ۴۰ وال استریت شروع به کار کرد. در آن زمان ریاست این بازار را فردی به نام آنتونی استکهلم در دست داشت و هر روز صبح لیستی از سهام‌هایی که قابل خرید و فروش بودند را اعلام می‌کرد.

در آن زمان برای ورود به هیئت مدیره بورس نیویورک نیاز به داشتن رای دیگر اعضا داشتند. علاوه بر این ورود به بازار مستلزم پرداخت پول برای خریدن جایگاه بود. در ۱۸۱۷ هر جایگاه ۲۵ دلار و در ۱۸۲۷ هر جایگاه ۱۰۰ دلار ارزش داشت.

آغاز قرن بیستم میلادی شروع ساخت پایه‌های نظام اقتصادی آمریکا در وال استریت بود. در ۱۹۰۱، جی پی مورگان با ساخت یک شرکت چند میلیارد دلاری که "شرکت استیل آمریکا" نام داشت به وال استریت رونق بخشید.

موج‌های آشفتگی در وال استریت

در ۱۹۰۷ اولین موج آشفتگی و رکود گریبان‌گیر وال استریت شد. همزمانی این موج با رکود اقتصادی آمریکا و کاهش ۵۰ درصدی شاخص سهام‌ بازار بورس نیویورک باعث هجوم مردم و سرمایه‌گذاران برای پس گرفتن سرمایه‌های خود از بانک‌ها و موسسات مالی شد.

سرانجام بخشی از این موج به ایالت‌های دیگر آمریکا منتقل شد و بسیاری از بانک‌های بزرگ آمریکا اعلام ورشکستگی کردند.

بسیاری معتقدند کنترل این موج و برگرداندن اعتماد مردم و سرمایه‌گذاران به وال استریت توسط سرمایه‌گذاری به نام جی پی مورگان صورت گرفت.

در آن زمان آمریکا بانک مرکزی نداشت. مورگان با راضی کردن تعدادی از موسسات مالی و بانک‌های دیگر نیویورک صندوقی برای کمک به وضعیت اقتصادی و بانک‌های ورشکسته تشکیل دادند.

همچنین در نوامبر همان سال، مورگان یک شرکت بزرگ راه آهن را که به علت بالا رفتن بدهکاری بخش زیادی از ارزش سهامش را از دست داده بود خریداری کرد و همین کار بازارهای سهام نیویورک را نجات داد.

موج آشفتگی و هراس دوم در سال ۱۹۲۹ گریبان‌گیر وال استریت و سرانجام تمام آمریکا شد.

در اواخر دهه ۱۹۲۰ بورس بازی در بازار سهام نیویورک رواج داشت. رونق خوب بازار که بر پایه رشد صنایع استوار بود هر روز افراد زیادی را به خود جذب می‌کرد. کسبه بورس برای اینکه قیمت پیشنهادی خود را بالاتر ببرند از وام‌های بانکی کلان استفاده می‌کردند تا جایی که از سال ۱۹۲۴ تا ۱۹۲۹ قیمت سهام بازار نیویورک تا ۴۰۰ درصد افزایش یافت.

اما با رکود صنایع سوددهی سهام این افراد کاهش یافت و بیشتر وام‌های گرفته شده به بانک‌ها پس داده نشد. همین امر باعث وقوع رکود در بازار بورس نیویورک شد.

در اکتبر ۱۹۲۹ بازار ۳۱ واحد و قیمت شاخص سهام نیز ۴۹ واحد کاهش یافت. تا جایی که در پایان ماه اکتبر همان سال بازار به کلی راکد شد و رو به تعطیلی گذاشت.

این اتفاق جرقه بزرگترین رکود اقتصادی آمریکا و غرب را رقم زد که تا جنگ جهانی دوم نیز ادامه پیدا کرد.

در قرن ۲۱ نیز بحران‌های مالی زیادی باعث رکود وال استریت شد. در بین سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ حباب دات کام باعث آشفتگی بازارهای آمریکا و مخصوصاً وال استریت شد.

علاوه بر این، رکود بازار مسکن در سال ۲۰۰۶ موج آشفتگی و رکود در بازار بورس نیویورک ایجاد کرد.

بازار بورس نیویورک

این بازار همانطور که گفته شد در ۱۷۹۲ در پلاک ۴۰ وال استریت شروع به کار کرد. در ۱۸۶۵ این بازار به پلاک ۱۰-۱۲ خیابان براد (Broad Street) منتقل شد.

در ۲۲ آوریل ۱۹۰۳ این بازار به ساختمانی ۴ میلیارد دلاری در پلاک ۱۸ خیابان براد منتقل شد.

در ۱۹۲۲ یک ساختمان برای دفاتر اجرایی بازار در پلاک ۱۱ وال استریت (محل کنونی بازار بورس نیوروک) بازگشایی شد.

در سال ۲۰۰۸ بازار بورس آمریکا با بازار بورس نیویورک ترکیب شدند و سالن اصلی آن به تالار خرید و فروش بورس نیویورک منتقل شد.

حملات ۱۱ سپتامبر به برج‌های تجارت جهانی در منهتن، باعث از بین رفتن ۴۵ درصد دفاتر اداری وال استریت شد.

از ساختمان‌های دیگر واقع در وال استریت به ساختمان صندوق بانکداران آمریکا، ساختمان ترامپ و ساختمان دویچه بانک که پیشتر متعلق به موسسه مالی جی پی مورگان بود، اشاره کرد.

وال استریت همچنین از جاذبه‌های توریستی منهتن به حساب می‌آید. ساختمان کلیسای ترینیتی و صندوق‌های طلای فدرال رزرو به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار که حدود ۸۰ فیت زیر زمین قرار دارد از مکان‌های دیدنی وال استریت هستند.

جنبش "وال استریت را تسخیر کن"

وال استریت را تخسیر کن (Occupy Wall street Movement) یک جنبش اجتماعی در آمریکا است که در ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۱ با دعوت رسانه‌های اجتماعی ضد سرمایه‌داری در نیویورک با تظاهرات هزاران نفر شروع شد.

هدف این جنبش اعتراض به نفوذ نظام سرمایه داری در سیاست آمریکا، وضع نامطلوب اقتصاد و بیکاری حاصل از سیاست‌های غلط دولت و اعمال نفوذ لابی‌های سرمایه‌داری بود.

این تظاهرات در بخش‌های مختلف شهر نیویورک، منهتن و به ویژه وال استریت ادامه یافت.

ده‌ها شهر دیگر آمریکا از جمله واشینگتن دی سی، لوس آنجلس، سانفرانسیکو و شیکاگو نیز شاهد تظاهرات مردمی این جنبش بودند.

بسیاری از این تظاهرات از جمله تظاهرات صدها معترض برروی پل بروکلین با دخالت پلیس به خشونت کشیده شد. در تظاهرات پل بروکلین بیش از ۷۰۰ نفر نیز دستگیر شدند.