البته بهره‌گيري از اين فناوري جديد، فوت و فن‌هاي مخصوص به‌خودش را دارد كه بدون آگاهي از آنها نه‌تنها موفقيتي حاصل نمي‌شود بلكه تمام سرمايه فرد نيز مي‌تواند از بين برود. براي آگاهي از اين فوت و فن‌ها در حاشيه نمايشگاه و جشنواره فناوري نانو، با چند نفر از افرادي كه در اين زمينه فعاليت دارند، صحبت كرديم.
- محمدحسن طاهريان؛ كارشناس‌ارشد مهندسي مواد
مسئله جذب مشتري
شركت ما پودري را با فناوري نانو توليد مي‌كند كه در ساخت پنجره و لنز دوربين‌هاي ديد در شب كاربرد دارد. قبلا مواداوليه براي اين كار از خارج وارد مي‌شد ولي در حال حاضر مواداوليه را نيز خودمان مي‌سازيم. شركت در 3 سال اخير از پايان‌نامه‌هاي دانشگاهي‌اي كه مرتبط با كار ما هستند، استقبال كرده است ضمن اينكه از پروژه‌هاي دانشگاهي در مقطع كارشناسي‌ارشد و دكتري نيز حمايت مي‌كند. اگر فردي در زمينه فناوري نانو ايده‌اي داشته باشد، به تنهايي نمي‌تواند آن ايده را به مرحله توليد برساند چون فعاليت صنعتي و توليد در اين زمينه به سرمايه كلان احتياج دارد. براي مثال اگر كسي بخواهد پودر سولفيد روي را با استفاده از فناوري نانو به‌صورت آزمايشگاهي توليد كند، بايد 10ميليون تومان هزينه كند كه اين مبلغ بدون درنظر گرفتن تجهيزات ايمني است و حدود 60 تا 80ميليون تومان نيز براي خريد تجهيزات بايد پرداخت. اگر قرار باشد يك محصول اينچنيني به مرحله توليد و فروش در بازار برسد، قطعا به هزينه بيشتري احتياج است. يكي از نكاتي كه در كار توليد يا صنعت با فناوري نانو بايد به آن دقت كافي داشت، مسئله جذب مشتري است. مشتري‌هاي خاصي براي توليدات نانو وجود دارند كه افراد بايد بازاريابي مرتبط با آن را بياموزند. اگر كسي قصد دارد در اين زمينه فعاليت كند، علاوه بر موارد يادشده، بايد دانش كافي در زمينه نانو را نيز داشته و از نظر علمي در سطح بالايي باشد. همچنين بايد ارتباط خوبي با ستاد نانو نيز برقرار كرد تا از شركتي كه دانش‌بنيان است، حمايت شود.
- عليرضا باغبان‌باشي، كارشناس‌ارشد نساجي
بي‌گدار به آب نزنيد
ما در زمينه معطركردن منسوجات با بهره‌گيري از فناوري نانو فعاليت داريم و تازه كارمان را از حالت آزمايشگاهي به حالت صنعتي تبديل كرده‌ايم ولي هنوز به‌صورت تجاري فعاليت نمي‌كنيم. قبلا ماده معطر را توليد مي‌كرديم و در اختيار كارخانه‌ها و توليدكنندگان قرار مي‌داديم ولي آنها نتوانستند به نتيجه مطلوب دست پيدا كنند به همين دليل تصميم گرفتيم خودمان به‌صورت كارگاهي، منسوجاتي را كه مدنظر كارخانه‌ها و توليدكنندگان بود، معطر كنيم كه به اين شكل نتيجه مطلوب حاصل شد. راه‌اندازي كارهايي كه در آن از فناوري نانو بهره گرفته مي‌شود، هزينه بالايي دارد به همين دليل فردي كه در اين زمينه مي‌خواهد كسب و كاري راه بيندازد، نبايد بي‌گدار به آب بزند. ارتباط گرفتن با ستاد نانو مي‌تواند در پيشبرد كار مؤثر باشد. علاوه بر اين بايد سرمايه و دانش كافي براي اين منظور داشت. تجاري‌سازي نانو نيز دانش خاص خودش را دارد و تا زماني كه كسي به اين مسئله توجه كافي نداشته باشد، نمي‌تواند در اين زمينه به موفقيت چنداني دست پيدا كند. در كار فناوري نانو به‌ويژه كاري كه ما انجام مي‌دهيم ريسك بالايي وجود دارد و اگر نتوانيم تا آخر امسال از اين طريق درآمدزايي كنيم، ادامه كار صرفه اقتصادي نخواهد داشت. براي راه‌اندازي يك شركت كه محصول با فناوري نانو توليد مي‌كند، حداقل به 4تا 5نفر، كارمند توانا با مدرك تحصيلي كارشناسي‌ارشد و دكتري نياز است.
- حامد حاجي‌هاشمي؛ مدير توليد
اين كار زودبازده نيست
كاري كه ما انجام مي‌دهيم افزايش مقاومت سايش و خوردگي فلزات با ضخامت كم و سختي بالاست كه براي اين منظور از فناوري نانو بهره گرفته‌ايم. براي راه‌اندازي اين كار در سطح صنعتي، سال‌ها تلاش شد و حدود 10سال كار تحقيقاتي، آزمايش و توسعه به طول انجاميد، ضمن اينكه با گروه‌هاي فعال دانشجويي در اين زمينه نيز ارتباط گرفتيم. فردي كه مي‌خواهد در زمينه فناوري نانو كار صنعتي و توليدي انجام بدهد، پيش از هر چيز بايد اين نكته را بداند كه بهره‌گيري از فناوري نانو، يك كار زودبازده نيست و بايد سال‌ها روي آن تحقيق و بررسي انجام شود. همچنين بايد سرمايه زيادي داشته باشد، اگر بخواهد فقط به وارد كردن تجهيزات اكتفا كند بايد حدود 3تا 5 ميليارد تومان، براي خريد تجهيزات بپردازد. كارهاي نوآورانه معمولا بيشتر مورد استقبال قرار مي‌گيرند ولي اين كارها هزينه‌هاي خاص خودش را دارد و بايد براي آزمايش و اجراي كار، هزينه بالايي پرداخت. علاوه بر اين، دانش فني نيز حرف اول را مي‌زند. اگر كسي دانش فني نداشته باشد و وارد اين كار شود، عملا هزينه و وقت خود را هدر داده است. محصولات اينچنيني، محصولاتي نو محسوب مي‌شوند و به همين دليل بيش از اينكه به بازاريابي نياز باشد، بايد به فكر بازارسازي بود. حمايت نهادها در چنين كاري ضروري است، همچنين تبليغات به توسعه و فروش محصولات كمك بسيار زيادي مي‌كند.
- سهيل سهرابي؛ توليدكننده
توليد را به ديگران بسپاريد
با كمك گرفتن از فناوري نانو، توانستم كيسه زباله‌اي را توليد كنم كه تا 7 روز بو را در فضا منتشر نمي‌كند، علاوه بر آن كيسه‌هاي ديگري توليد كردم كه قابليت نگهداري مواد غذايي براي طولاني مدت را دارند. براي مثال، اين كيسه‌ها مي‌توانند تا 45روز گيلاس را در سردخانه با حفظ خواص آن نگهداري كنند. براي راه‌اندازي يك كار كه در آن از فناوري نانو كمك گرفته شده بايد سرمايه اوليه داشت. اگر كسي بخواهد خودش كيسه نايلوني توليد كند، سرمايه زيادي مي‌خواهد و بايد حدود 60 تا 70ميليون تومان صرف خريد دستگاه كند. همچنين يك جاي صنعتي براي اين كار بايد اجاره شود كه ماهانه حداقل 4تا 5ميليون تومان هزينه مي‌برد. با توجه به اين هزينه‌ها بهتر است توليد را به فرد ديگري محول كرد. خود من نيز مواد اوليه را مي‌سازم و كار توليد را به ديگري سپرده‌ام. رقابت در صنعت مرتبط با فناوري نانو، بالاست به همين دليل تبليغات نقش مهمي را در اين امر ايفا مي‌كند كه آن نيز هزينه‌هاي بسيار بالايي به همراه دارد. تا زماني كه محصول به خوبي به مردم معرفي نشود، نمي‌توان انتظار چنداني براي درآمدزايي بالا از اين كار داشت. به‌نظرم براي اينكه چنين كيسه‌هاي مفيدي به مردم معرفي شوند، دولت بايد حمايت‌هاي بيشتري از اين كار داشته باشد. در حال حاضر اين كيسه‌ها به اين شكل معرفي مي‌شوند كه يك نفر خريداري مي‌كند و بعد از ديدن تأثير آن، مجددا محصول را مي‌خرد.
- دكتر مهدي قهرمان‌ترمه؛ مخترع و توليدكننده
مجوز‌گرفتن زمانبر است
پزشك هستم و محصولات زيادي (بيش از 10ثبت اختراع) تا‌كنون ساخته و به مرحله توليد رسانده‌ام. يكي از اين محصولات، اسپري ضدعفوني‌كننده و ترميم‌كننده زخم است كه براي ساخت آن، از فناوري نانو كمك گرفته‌ام. در اين اسپري گياهي كمترين حد نقره استفاده شده است. توليد چنين محصولي در سطح تجاري، سرمايه آنچناني نمي‌خواهد اما گرفتن مجوزهاي مختلف به‌دليل اينكه يك محصول دارويي است، بسيار زمانبر و سخت خواهد بود. بايد روي محصول، آزمايش‌هاي زيادي انجام شود كه هزينه اين آزمايش‌ها برعهده فردي است كه چنين محصولي را اختراع مي‌كند. براي گرفتن مجوزهاي اين اسپري 7سال انتظار كشيدم و نخستين كسي بودم كه توانستم از سازمان غذا و دارو مجوز نانو در زمينه محصولات دارويي بگيرم. يكي از مشكلاتي كه براي محصولات دارويي يا نانو دارو وجود دارد، مسئله تبليغات است و متأسفانه براي اين محصولات امكان تبليغ تلويزيوني وجود ندارد درحالي‌كه اگر مجوز تبليغ صادر كنند، مردم بيشتر با اين محصولات آشنا خواهند شد ضمن اينكه ميزان توليد بالا مي‌رود و در اثر بالا رفتن ميزان توليد، كارآفريني و اشتغال نيز توسعه پيدا مي‌كند. در حال حاضر چنين محصولي به‌صورت چهره به چهره بين مردم شناخته شده است. اگر كسي بخواهد نانو دارو توليد و بعد آن را به كشورهاي ديگر صادر كند، بايد به اين نكته توجه داشته باشد كه تمام بررسي‌ها و تحقيقات آزمايشگاهي براي گرفتن مجوز و فروش محصول به ساير كشورها، مجددا در پيش روي فرد خواهد بود كه آن نيز زمان زيادي مي‌برد.
- محمدعلي شمس؛ مدير بازرگاني
اختراع‌تان را ثبت كنيد
پودر غيرسمي كشنده مخصوص موش، با استفاده از فناوري نانو توسط شركت ما توليد شده و اختراع آن را فرد جواني انجام داده است. اگر فردي بخواهد اختراعي در زمينه نانو داشته باشد، به تنهايي نمي‌تواند آن را به توليد انبوه برساند. محصولي مثل پودر غيرسمي، هزينه بالايي براي توليد نمي‌خواهد ولي تجاري كردن آن در سطح بازار بسيار هزينه‌بر است و بايد تبليغات زيادي براي آن انجام شود كه اين مسئله نياز به حمايت دارد. توليد چنين محصولاتي كه در آنها از فناوري نانو كمك گرفته شده، ريسك چنداني ندارد چون توليدات اينچنيني حاصل تكنولوژي بالا هستند و به‌كار همه مي‌آيند، با اين حال چنين محصولاتي بايد به‌خوبي معرفي شوند. بازاريابي براي اين توليدات زمانبر است و يك كار تخصصي محسوب مي‌شود. يكي از نكات مهمي كه افراد بايد در زمان اختراع چنين محصولاتي به آن توجه كافي داشته باشند، ثبت اختراع است. ثبت اختراع يك كار زمانبر محسوب مي‌شود و مخترع نبايد به‌دليل طولاني‌بودن روند اداري دلسرد شود. همچنين ثبت اختراع هزينه بالايي دارد و براي ثبت يك اختراع معمولي بايد 20تا 30ميليون تومان هزينه كرد و درصورت ثبت اختراع در خارج از كشور، اين مبلغ بيشتر خواهد شد. با توجه به اين موارد، افرادي كه ايده دارند، بهتر است به شركت‌هاي معتبر فعال در اين زمينه مراجعه كنند و براي ثبت اختراع، توليد و تجاري‌سازي، از اين شركت‌ها كمك بگيرند.