در همين روزهاي گذشته تعدادي از همشهريان ما دقيقا به دليل آلودگي هواي تهران جان خود را از دست دادند. گاهي وقتها از مشكلات اقتصادي صحبت به ميان ميآيد و فشاري كه بهخصوص اقشار ضعيف جامعه متحمل ميشوند. زماني از مسائل و مشكلات فرهنگي مثلا موضوع مميزي كتاب انتقاد ميكنيم و... اين بار اما صحبت درباره موضوعي است كه با مرگ و زندگي انسانها سر و كار دارد. اين ديگر گراني گوشت و مرغ نيست كه با سهولت از كنارش عبور يا اساسا اصل موضوع را انكار كنيم. هواي پايتخت آنقدر آلودهشده كه شهروندان به شدت در معرض بيماريهاي مهلكي چون سرطان قرار گرفتهاند.
با اين روندي كه در پيش گرفته شده، قرار است به كجا برسيم؟ به روزي كه همهمان در كلانشهر دودزده نفسهايمان به شماره بيفتد و خفه شويم؟ اتفاقي كه همين الان هم به مرور در حال رخ دادن است. اتمسفري كه در آن زندگي ميكنيم در واقع مرگ تدريجي ما را به همراه ميآورد. اين هوايي كه نفس كشيدن در آن سخت شده و در روزهاي زيادي از سال براي كودكان، سالمندان و خانمهاي باردار بسيار خطرناك است، ميراث رويكرد غلط ما در حوزههاي بسياري است. شايد اولين پرسش اين باشد كه اين همه اتومبيل آلاينده در تهران چه ميكنند؟
براي رفع مشكل سادهترين راهكار اين است كه جلوي تردد خودروها را بگيريم. اما آيا چنين چيزي امكانپذير است؟ آيا ميتوان شهروندان را مجبور كرد كه با خودروهاي شخصي از منزلشان بيرون نيايند؟ آيا وسيله نقليه عمومي به اندازه كافي وجود دارد كه بشود از مردم خواست از خودروي شخصي استفاده نكنند؟
همه ميدانيم كه به اين سؤال نميشود پاسخ مثبت داد. همين حالا كه خيليها با خودروي شخصي تردد ميكنند، افرادي كه از وسايل نقليه عمومي بهره ميبرند بهخصوص در ساعات شلوغ، دچار رنج و زحمت بسيار ميشوند. به اين دليل واضح كه نه تعداد اتوبوسهايمان كافي است و نه متروي تهران با وجود تمام كوششهايي كه صورت گرفته و ايستگاههاي تازهاي كه افتتاح شده، توان پاسخگويي به جمعيت تهران را دارد. هنگامي ميشود از مردم خواست جاي اتومبيل شخصي از اتوبوس و مترو استفاده كنند كه ما در حوزه وسايل نقليه عمومي دچار كاستيهاي جدي نباشيم.
نكته ديگر اينكه بخش عمدهاي از آلودگي پايتخت حاصل تردد اتومبيلها و به خصوص موتورسيكلتهايي است كه به لحاظ قواعد فني بيش از حد آلودگي ايجاد ميكنند و اساسا نبايد در شهر تردد كنند؛ وسايل نقليهاي كه به هر دليل ممكن، استاندارد نيستند و دود زيادي را به تهران تحميل ميكنند. اگر برخورد جدي با تردد اين وسايل نقليه صورت گيرد، لااقل درصدي از آلودگي هواي تهران كاسته خواهد شد. در كل موارد بسياري در رقم خوردن وضعيت فاجعهبار هواي تهران نقشآفريني ميكنند؛ دلايلي كه حتما كارشناسان آنها را مورد موشكافي قرار دادهاند و حالا انتظار ميرود مديران گامي جدي در جهت رفع مشكلات بردارند.
نفس كشيدن در تهران سخت و خطرناكشده و در مورد موضوعي كه با جان شهروندان سروكار دارد، بايد بسيار جديتر از اينها تصميم گرفت. اينكه چند روزي با بارش باران و برف، هواي تهران از وضعيت خطرناك خارج ميشود نبايد باعث فراموشي روزهاي بسياري شود كه در اين كلانشهر نميشود بهراحتي نفس كشيد؛ روزهايي كه هواي پاك در تهران حكم كيميا را دارد.
- بازيگر سينما، تئاتر و تلويزيون