اما روند توسعه شهر در دهه70 بهتدريج باغات تهران را نابود كرد و در ابتداي دهه80 و تنها يك دهه بعد، مساحت باغات تهران به كمتر از 10هزار هكتار رسيد. يعني تنها در عرض يك دهه 4هزار هكتار از باغات تهران در دهه70 جاي خود را به برجها و ساختمانهاي كوچك و بزرگ داد.
باغات پايتخت كه بسياري از كارشناسان از آن بهعنوان هويت از دست رفته تهران ياد ميكنند، در دهه90 با تلاش مديريت شهري در حال احياست. علاوه بر تلاش مديريت شهري براي تهيه شناسنامه قطعات و اراضي مشجر با مساحت 500 تا 2هزار مترمربع كه در شوراي شهر در دست بررسي است، تلاش براي تملك باغات خصوصي در شهر تهران همچنان ادامه دارد. مديريت شهري پايتخت با اجراي روشهاي مجازي و استفاده از تصاوير هوايي و ماهوارهاي و نقشههاي رقومي، سامانه اطلاعات مكاني باغات شهر تهران را تهيه كرده و هماكنون آخرين مراحل تدقيق را در شوراي شهر تهران ميگذراند.
از سال91 تاكنون نيز تنها در منطقه يك شهرداري تهران 13باغ طي 4سال به تملك درآمده است كه مساحت كلي آنان بيش از 210هزار مترمربع است. باغاتي مانند امير سليماني، خسروشاهي، انجيري، وزيري، كامران، ملك، بوستان نيايش و زمينهاي لشكري، باغ آصف و باغ نظر ازجمله آنان است.
قرار است با گردآوري شناسنامه باغات تهران كه به درخواست سازمان بوستانها و فضاي شهر تهران به شوراي شهر ارائه شدهاست، تلاش براي حفظ اركان حياتي پايتخت ادامه يابد.
- طرحي براي شناسنامهدار شدن باغات
مديرعامل سازمان بوستانها و فضاي سبز شهر تهران با اشاره به تهيه شناسنامه براي باغات تهران گفت: شهرداري تهران موظف است نسبت به تهيه شناسنامه براي آن دسته از اراضياي كه داراي رأي باغ از كميسيون ماده 7 آييننامه فوق باشند، اقدام كند.
عليمحمد مختاري با بيان اينكه براساس گردش كار تعريف شده در مواد اين آييننامه، تشخيص باغات در اراضي با مساحت بيش از 2هزار مترمربع در اختيار دبيرخانه كميسيون تشخيص باغات مستقر در سازمان بوستانها و فضاي سبز شهر تهران بوده است، افزود: اراضي با مساحت 500 تا 2هزار مترمربع در حيطه وظايف كميسيون تبصره ذيل ماده7، مستقر در مناطق 22گانه شهرداري تهران است.
وي درباره شناسنامه املاك داراي رأي باغ از كميسيون ماده7 بين سالهاي 1366 تا پايان سال 1394 كه بيش از 2هزار مترمربع مساحت داشتهاند، خاطرنشان كرد: اين شناسنامه شامل تعداد و نوع گياهان، محيط بن، نام مالك، شماره پلاك ثبتي و آدرس و مساحت ملك است كه براساس پروندهها و سوابق موجود و فرم جديد، ثبت رايانهاي شده و مستندات آن ارائه شده است.
مختاري اضافه كرد: شناسنامه تهيه شده شامل مشخصات كامل تك باغات پراكنده و اراضي مشجر با مساحت بيش از 2هزار مترمربع در سطح مناطق 22گانه و مشخصات اراضي باغات بههمپيوسته شهر تهران شامل باغات كن، طرشت، سوهانك، فرحزاد و باغات متعلق به سفارتخانهها و موزههاست كه در تاريخ 31خرداد 95 از سوي شهرداري تهران به رياست محترم شوراي اسلامي شهر تهران ارسال شده و موضوع هماكنون از طريق كميسيون شهرسازي شورا در دست بررسي است.
- 12درصد جمعيت و يكدرصد خاك كشور در تهران
اغلب باغات به جا مانده از روزگار گذشته، دستخوش تغيير شدهاند. در طول دهههاي گذشته، توسعه شهر، بهگونهاي بود كه جمعيت شهري فزوني گرفت و تهران از شهري با اقليم متوازن به شهري سرشار از آلودگي تبديل شد. در اين گذار، تمامي آنچه رگهاي حياتي تهران قلمداد ميشد يكباره رنگ باخت و جاي خود را به فضاهاي مسكوني داد. رئيس كميته محيطزيست شوراي شهر با اشاره به اينكه تهران كمتر از يكدرصد از خاك كشور را دارد و 12درصد جمعيت در آن جاي گرفتهاند و بيش از 15درصد آلايندگي كل كشور را توليد ميكند، گفت: ما بايد توجه ويژهاي به نحوه درآمدهاي پايدار داشته باشيم، چرا كه حتي بانكها نيز با توسعه ساختوساز به جان باغات تهران افتادهاند. محمد حقاني تخريب باغات تهران را كه ناشي از افزايش جمعيت طي چند دهه است بهعنوان يك آسيب جدي دانست و گفت: در شهر تهران منابع زيستي تمامشده است. زماني تهران شهر چنارها و قناتها بود. اما اكنون تنها سيمان و آهن است كه در اين شهر ديده ميشود.