آنها سالهاست كمكهاي فراواني از سوي حسينيه گلپايگانيها به نيازمندان انجام ميدهند. اما اين روزها يك اتفاق ويژه باعث شده نوع فعاليتهاي خيريهاي آنها بيشتر ديده شود؛ آن هم اينكه خيّرين حسينيه گلپايگانيها تصميم گرفتهاند 30خانه را بدون دريافت هيچ اجارهاي در اختيار زوجهاي جوان قرار دهند. از اين 30خانه، 15خانه در تهران و محله پيروزي است و 15خانه هم در شهر گلپايگان. آنها بهمدت 3سال اين خانهها را از طرف حسينيه در اختيار زوجهاي نيازمند جوان قرار ميدهند تا بتوانند در اين 3 سال بدون هيچگونه دغدغهاي بابت مسكن، زندگي كنند. در كنار خانه، به زوجهايي كه شغلي ندارند نيز كار معرفي ميشود تا هم خانه و هم شغلشان تضمين شود؛ به اين اميد كه بعد از 3سال يا خانهاي بخرند و يا توان رهن و اجاره يك خانه را بهدست آورند تا بعد از آن خانه را در اختيار يك زوج ديگر قرار دهند. به بهانه اين 30خانه، سراغ حسينيه گلپايگانيها رفتيم و با مؤسس حسينيه، عضو هيأت امناي حسينيه و مسئول هماهنگيها درباره فعاليتهايي كه انجام ميدهند به گفتوگو پرداختيم.
خودشان ميگويند كه بيانات مقام معظم رهبري موجب شد تا حسينيه گلپايگانيها بيشتر از قبل به فكر زوجهاي جوان و ايجاد شرايط ازدواج آسان باشند. در همين زمينه محسن لياقت، مسئول هماهنگيهاي حسينيه ميگويد: «با توجه به فرمايشات مقام معظم رهبري درباره ازدواج آسان، هيأت امناي حسينيه گلپايگانيها تصميم گرفت در بخش تسهيل ازدواج گامي بردارد. ابتدا 30واحد مسكوني را پيشبيني كرد تا در اختيار كساني قرار دهد كه مورد تأييد حسينيه باشند و شرايط اوليه دريافت اين مسكنها را بهدست آورند. اين كار، گام كوچكي از طرف ماست براي آنكه جوانها تشويق شوند و ازدواج كنند». او درباره شرايط دريافت خانهها از سوي زوجهاي جوان ميگويد: «اين واحدها به شكل سهساله و بدون اخذ هيچ هزينهاي در اختيار جوانها قرار ميگيرند. يكسري فرم درنظر گرفته شده است و بين اعضاي حسينيه پخش كردهايم. در آن قيد شده اگر پسر و دختري هستند كه احساس ميكنند شرايطي دارند كه فقط بهدليل مشكلات مالي نميتوانند به سر خانه و زندگيشان بروند به حسينيه معرفي شوند».
- 12سكه مهريه و حق طلاق براي زوجه
لياقت به اين موضوع اشاره ميكند كه در كنار تأمين مسكن، شغل اين افراد نيز تأمين خواهد شد و ميگويد: «از اين 30خانه، 15تاي آنها در گلپايگان است و 15خانه نيز در تهران قرار گرفته. تا ١٥ نفر اول را پيشبيني كردهايم علاوه بر مسكن؛ شغل آنها را هم تأمين كنيم. افرادي كه براي ساكن شدن در اين خانهها برگزيده ميشوند بايد مورد تأييد افراد معتمدي مانند علي بختيار، نماينده مجلس گلپايگان و آيتالله فاضل گلپايگاني، عضو مجلس خبرگان قرار گيرند. در كنار اين افراد، تيمي از خانمها نيز تشكيل شده كه اكثر آنها داراي مدرك دكتري روانشناسي هستند. اين افراد شرايط را مورد بررسي قرار ميدهند و حتي مشاوره هم ميدهند. بعد از گذشتن از اين مراحل، اگر زوجها مورد تاييد قرار گرفتند وارد مرحله بعدي خواهند شد». 12سكه مهريه و حق طلاق براي خانم از شروط ديگر تحويل اين خانهها به زوجهاي جوان است. درباره اين موضوع مسئول هماهنگيهاي حسينيه ميگويد: «يكي از شروط هيأت امنا درباره پذيرش زوجهاي جوان، ميزان مهريه آنهاست كه به توافق رسيدهاند مهريه به نيت ١٢ امام، ١٢ سكه باشد؛ اما مشروط بر آنكه حق طلاق به خانم داده شود تا يك امتياز به آقا و يك امتياز به خانم تعلق بگيرد. بعد از گذر از اين مرحله، واحدها به زوجين داده ميشود و حتي هزينه عقد و عروسي را نيز هيأت امنا متقبل خواهد شد. براي آنها بهصورت گروه 5-4نفره مراسمي درنظر گرفته ميشود تا با شادي وارد خانه بخت شوند».
- خيّرها كمك كنند تا به تعداد خانهها اضافه شود
لياقت با تأكيد بر اينكه اين 15خانه گام نخست از سوي حسينيه است؛ اميدوار است كه خيّرين دست بهكار شوند و بر تعداد اين خانهها بيفزايند؛ «به خيّرها گفتهايم اين شروع كار است و اگر آنها هم واحدي دارند كه ميتوانند در اختيار حسينيه- حتي بهصورت رهن اما با مبلغ كمتر- قرار دهند اين كار را بكنند تا زوجهاي نيازمند بيشتري را صاحب يك سقف بالا سر كنيم. هماكنون ١٥واحد آماده شده و جوانهاي واجد شرايط نيز معرفي شدهاند. به هر حال اين تعداد هم گام خوبي است و آنها را از بلاتكليفي ناتواني در ازدواج بيرون آوردهايم. خيّرين بايد براي ادامه كار كمكحال باشند تا به تعداد خانهها اضافه كنيم».
- اولويت با كسي است كه نيازمندتر باشد
مهدي براتي، مؤسس هيئت حسينيه گلپايگانيها نيز در ادامه با اشاره به سابقه بالاي حسينيه ميگويد: «اين حسينيه از سال ٥٧ تاسيس شده و كارهاي خيرش را سالهاي سال است كه انجام ميدهد؛ اما هماكنون تصميم بر اين شده تا به كارهاي خير توسعه بيشتري داده شود و از اين طريق نيازمندهاي بيشتري را تحت پوشش قرار دهيم. كمك به نيازمندها از طرق مختلف، در حسينيه سابقه زيادي دارد. بيشتر اعضاي هيئت نيز از كاسبهاي بازار هستند كه خدا را شكر از نظر مالي دستشان به دهانشان ميرسد، براي همين تا آنجا كه ميتوانند به نيازمندها كمك ميكنند، آنها را سرِكار ميبرند و مستمري برايشان درنظر ميگيرند. اين 15خانه نيز گام ديگري است كه از طرف خيّرها برداشته شده. اگر حسينيههاي كشور هركدام چند نيازمند را به اين شكل پوشش دهند مطمئن باشيد هيچ نيازمندي در كشور باقي نخواهد ماند». او در پاسخ به اين سؤال كه آيا اين خانهها فقط به زوجهايي تعلق ميگيرد كه تازه ازدواج كردهاند، ميگويد: «اين شرط اصلي نيست. تيم تحقيقاتي ما براساس ميزان نيازمنديشان آنها را اولويتبندي ميكند. اولويت با كسي است كه نيازمندتر باشد. ممكن است يك نفر قبلا ازدواج كرده باشد اما از نظر اقتصادي در شرايط خوبي به سر نبرد، بهطوري كه بيكارياش هم باعث از بين رفتن شيرازه زندگيشان شده باشد. بنابراين اولويت با اين زوج خواهد بود؛ مخصوصا آنهايي كه فرزند هم دارند مشكلاتشان طبيعتا صدچندان ميشود». براتي با اشاره به اينكه تعلق گرفتن اين خانهها به شكل يك راز بين آن خانواده نيازمند و حسينيه باقي ميماند و هيچكس از چنين اتفاقي بويي نخواهد برد ميگويد: «نيازمندهايي كه در اين 15خانه زندگي ميكنند هيچكس از اسرار و مشكلاتشان اطلاع نخواهد داشت تا آنها بهعنوان ساكن آنها خانهها احساس سرشكستگي نكنند. واحدها به شكل پراكنده هستند با متراژ 60متري. هيچكدام از همسايه مطلع نيستند كه فلان خانه از سوي حسينيه به اين افراد داده شده و مانند يك مستأجر با آنها برخورد ميشود». براتي از خيّرين ديگر دعوت ميكند به اين حسينيه بيايند تا اين حسينيه افراد نيازمند را به آنها معرفي كند.
- بايد تلاش كنيم گداپروري كاسته شود
«بايد كمك به نيازمندها بهگونهاي باشد كه نه آنها احساس حقارت كنند و نه طوري باشد كه فرهنگ گداپروري در كشور باب شود. به قول معروف به جاي آنكه ماهي به نيازمند داده شود به او ماهيگيري ياد بدهند»؛ اينها را آقاي لياقت ميگويد و بعد در ادامه حرفهايش توضيح ميدهد: «مردم ايران در كمكهاي خير بسيار فعال هستند كه از يك جهت خوب اما از يك جهت بد است. به فكر ديگران بودن عالي است. اما زماني هست كه اين خدمات بهدست مستحق اصلياش نميرسد. بايد اين نيازمندها به شكل ساختاري و سيستماتيك شناخته شوند و بعد بهصورتي كه نيازمندها احساس حقارت نكنند به آنها به شكل درست كمك شود. در اين حسينيه تلاش شده به اين شكل پيش برود. براي پيشبرد بهتر اين راه، سازمانها و خيّرها هم ميتوانند كمك كنند تا هر چه جلوتر ميرويم هم كاملتر شويم و هم نواقص را برطرف كنيم. خيلي خوب ميشود كه از تجربيات هم استفاده كنيم تا به تكامل برسيم. به همين منظور تلاش بر اين شده تا فعاليتهاي حسينيه به سمت بهزيستي گلپايگان سوق پيدا كند. هزينههاي حسينيه را كم كنيم و به سمت بهزيستي برويم. بسياري از خيّرها بهصورت مالي كمك ميكنند اما برنامه آينده ما بر اين است به جاي آنكه به نيازمندها كمك مالي كنيم براي آنها شرايط اشتغال فراهم كنيم و از پول به شكل بهينه استفاده شود؛ مثلا آنها كار كنند و در ازاي كار پول بگيرند. با اين كار از گداپروري نيز فاصله ميگيريم. خيّرين به سهم خودشان كمك كنند خوب است. چون اعتقاد داريم خيّرين بهعنوان شهروند، سهم خودشان را ميدهند و كاري فراتر انجام نميدهند. خودشان هم ادعايي در اين زمينه ندارند. اگر اين فعاليتها زياد شود اميد داريم به جايي برسيم كه حداقل در بخش ازدواج، مشكلاتي را كه الان شاهد آن هستيم، نبينيم».
- اولويت تأمين مسكن و شغل
آقاي نعمتالله يزداني، عضو هيأت امناي حسينيه گلپايگانيهاست. او منتقد برخي سياستهايي است كه قرار بوده گرهي از مشكلات مردم باز كند اما در عمل جيب دلالها را پر كرده است؛ «از نظر من كاري كه دولت وقت درباره مسكن مهر انجام داد خوب بود اما كامل نبود. چون عدهاي دلال وارد آن شدند و آن را به دلالي كشاندند. عدهاي مفت فروختند و دلالها خريدند و آنها هم خوب فروختند. اگر دولت وقت اين كاري كه حسينيه ميخواهد انجام دهد را انجام ميداد شرايط بهتر از اين بود. يكسري خانه ميساخت و مالكيتش را به كسي نميداد. اين خانهها را ٣تا ٥ سال در اختيار افراد نيازمند قرار ميداد و آنها در اين فرصت بهدست آمده ميتوانستند شرايطشان را بهتر كنند. البته كار انبوه دشواريهاي خودش را دارد و نميشود آنها را زير سؤال برد. به هر حال كاري كه حسينيه ميكند علاوه بر تأمين مسكن، تضمين شغل هم هست؛ در اين صورت كسي نميتواند بگويد شرايط ازدواج را ندارد. بازدهي اين كار فقط در بخش افزايش آمار ازدواج نيست بلكه آسيبهاي اجتماعي را هم كاهش ميدهد. وقتي آسيبهاي اجتماعي كمتر شود از حوادث هم دور ميشويم و اين اتفاق بسيار خجسته خواهد بود».