از نظر بسياري از اديبان در سراسر دنيا و بهويژه جامعه مسلمانان، نثر اين كتاب و سخنان ذكر شده در آن از بهترين متون مسجع و آهنگين است و به دل مينشيند. آموزههاي نهجالبلاغه همواره بهعنوان آموزههايي براي زندگي هستند. يكي از مشخصههاي اين كتاب ترجمههاي بسياري است كه از آن صورت گرفته كه ممكن است ما را هنگام خريد كميگيج كند. ما در ادامه برخي از ترجمههاي خوب را معرفي كردهايم كه هر كدام از آنها براي گروه خاصي از جامعه ميتواند مفيد باشد. پس از آن برخي از نكات مهم ديگر مثل جنس جلد و قطع آن را بررسي ميكنيم تا شما بتوانيد با توجه به بودجه و موارد استفادهتان، مناسبترين كتاب نهجالبلاغه را خريداري كنيد.
- ترجمه
مهمترين نكته براي خريد كتاب نهجالبلاغه توجه به ترجمه آن است. قديميترين ترجمه فارسي اين كتاب، برگردان علينقي فيضالاسلام اصفهاني است و اين ترجمه هنوز هم جزء بهترينهاست. اگر شما علاوه بر ترجمه، بهدنبال تفسير خطبهها و سخنان حضرت علي(ع) هستيد، اين ترجمه را پيشنهاد ميكنيم. يكي ديگر از كساني كه اين كتاب را ترجمه كرده سيدجعفر شهيدي است. شهيدي در ترجمه خود سعي كرده زيبايي نثر اين كتاب و مسجع بودن آن را حفظ كند كه نتيجه آن بسيار خوب از آب درآمده. اين ترجمه براي خوانش عام مناسب نيست و مخصوص كسانياست كه ميخواهند تخصصيتر اين كتاب را بررسي كنند. ترجمه ديگري كه توصيه ميشود توسط عبدالمحمد آيتي انجام شده كه بهدليل تسلط او بر ادبيات فارسي و عربي، نثر روان و خوبي دارد و براي مطالعه بسيار مفيد است. ترجمههاي محمد دشتي و علي شيرواني هم ترجمههاي خوبي هستند كه البته براي مطالعه عمومي توصيه ميشوند. سيدجمالالدين دينپرور كه مدير بنياد نهجالبلاغه است هم ترجمهاي از اين كتاب انجام داده كه آن هم در نوع خود خوب است. اما اگر بهدنبال آخرين ترجمههاي اين كتاب هستيد بايد بگوييم كه علي موسوي گرمارودي كه ترجمه قرآن را در كارنامه دارد دست به ترجمه نهجالبلاغه زده. گرمارودي اين كار را با توجه به كلام مسجع امام علي(ع) انجام داده است. توجه كنيد كه نوع ترجمه و سطح آن تنها در مواردي روي قيمت اين كتاب تأثير ميگذارد، مثلا ترجمههاي بسيار شناخته شده كه براي مطالعه تخصصياست ممكن است كمي گرانتر باشند.
- جنس جلد و كاغذ
نوع جلد و كاغذي كه براي چاپ كتاب نهجالبلاغه استفاده ميشود از آن جهت اهميت پيدا ميكند كه ماندگاري اين كتاب به اين دو عنصر وابسته است. هر چه جلدي كه انتخاب ميكنيد سختتر باشد و جنس كاغذ آن از نوع گلاسه مرغوبتر، قيمتي كه بايد بپردازيد بيشتر است. اگر تصميم داريد نهجالبلاغهاي كه ميخريد را سالها استفاده كنيد پيشنهاد ما جلد گالينگور يا سخت است. در اين صورت ممكن است وزن كتاب كمي سنگينتر شود اما خيالتان راحت است كه زود دچار پارگي نميشود. قيمت يك كتاب نهجالبلاغه با جلد گالينگور و كاغذ تحرير معمولي از ۱۴ هزار تومان است كه البته اين قيمت با توجه به قطع آن تغيير ميكند. اگر نوع كاغذ استفاده شده از نوع گلاسه با ضخامت بالا باشد قيمت آن افزايش مييابد. توجه كنيد كه اگر ميخواهيد كتاب نهجالبلاغه را بهعنوان هديه بخريد بهتر است نوع نفيس آن را تهيه كنيد؛ اين نوع با جلد سخت و همراه با روكش چرمي يا چوبي و محفظهاي براي نگهداري ارائه ميشود. قيمت يك نهجالبلاغه نفيس در حال حاضر از ۱۶۰تا ۱۸۴ هزار تومان متغير است و در موادي كه زركوبي روي جلد بيشتر باشد قيمت آن بالاتر هم ميرود. اگر دنبال يك كتاب نهجالبلاغه هستيد كه ميخواهيد از آن براي مطالعه روزانه استفاده كنيد و ماندگاري آن چندان برايتان مهم نيست جلد شوميز را پيشنهاد ميكنيم. قيمت اين نوع بسيار پايينتر است و ميتوانيد آن را با قيمت ۸ هزار تومان هم پيدا كنيد كه البته اين قيمت به مرغوبيت كاغذ هم بستگي دارد.
- قطع
اگر تصميم داريد يك كتاب نهجالبلاغه داشته باشيد كه آن را همه جا همراه خود ببريد بايد دنبال قطع جيبي آن باشيد كه البته براي پيدا كردنش بايد كمي جستوجو كنيد؛ چرا كه اين كتاب بهدليل حجم بسيار زياد، خيلي كم در ابعاد جيبي چاپ ميشود. اندازه دقيق نهجالبلاغه جيبي ۱۷× ۱۲.۵ سانتيمتر است كه ميتوانيد آن را با حدود ۱۳ تا ۱۵ هزار تومان با جلد گالينگور پيدا كنيد البته جلد شوميز با همين قطع را با قيمت كمتري ميتوان خريد؛ بين ۸ تا ۱۰ هزار تومان. قطعي كه بيشتر براي چاپ كتابهاي نهجالبلاغه مورد استفاده است، وزيري است. مزيت اين قطع در درشت و خوانا بودن كلمات آن است اما بايد توجه كنيد كه ديگر آن را هميشه نميتوانيد همراه خود داشته باشيد. درنظر بگيريد كه قطع اين كتاب بدون شك بر وزن آن هم تأثير ميگذارد پس اگر سنگيني كتاب برايتان مسئله است سراغ قطعهاي كوچكتر برويد يا اگر حتما ابعاد وزيري مدنظرتان است به جاي جلد گالينگور بهنوع شوميز بسنده كنيد. براي خريد كتاب نهجالبلاغه با جلد شوميز و قطع وزيري بايد ۱۵ تا ۱۷ هزار تومان خرج كنيد، اگر در همين ابعاد كتاب با جلد سخت مدنظرتان است بايد حدود ۲۰ تا ۴۰ هزار تومان و گاهي بيشتر هم هزينه كنيد.
- نرمافزار و نسخههاي صوتي
اگر ميخواهيد نسخهاي از نهجالبلاغه را در موبايل يا كامپيوتر خود همراه داشته باشيد ميتوانيد از نرمافزارهايي كه براي اين كتاب ساخته شده استفاده كنيد. اين نرمافزارها معمولا با امكانات كاملي ارائه ميشوند كه البته براي موبايل فقط نسخه مخصوص سيستمعامل اندرويدشان در دسترس است. از طريق اين نرمافزار ميتوانيد از امكاناتي چون شنيدن متن كامل نهجالبلاغه به زبان عربي و همراه با صوت بهرهمند شويد. اين نرمافزارها معمولا شامل چند ترجمه مختلف است كه شما ميتوانيد از هر كدام كه بخواهيد استفاده كنيد. علاوه بر آن ميتوانيد از نمايش همزمان متن و ترجمه هم بهرهمند شويد. اين نرمافزارها قابليتهاي جالبي چون تنظيم اندازه متن و ارسال هر حكمت بهصورت پيامك را در اختيار كاربران خود گذاشتهاند. اگر هم جزو طرفداران كتابهاي شنيداري هستيد و گاهي ترجيح ميدهيد به جاي خواندن يك كتاب به آن گوش بسپاريد بايد بگوييم كه در حال حاضر ميتوانيد از نسخههاي صوتي نهجالبلاغه هم استفاده كنيد. اين نسخهها عموما بهصورت رايگان در وبسايتهاي مختلف در دسترس هستند. براي آنكه راحتتر بتوانيد آنها را دانلود كنيد محتويات كتاب را بهصورت جداگانه در بخشهاي مجزا قراردادهاند تا حجم آنها كمتر شود. توجه كنيد كه هربخش مربوط به تعدادي از سخنان و نامههاست و شما براي دسترسي به كل نسخه صوتي كتاب بايد همه فايلها را دانلود كنيد.
- نهج البلاغه براي همه سنين
در حال حاضر در بازار، كتابهايي موجود است كه در واقع گزيدههايي از نهجالبلاغه را چاپ كردهاند. در اين كتابها معمولا مجموعهاي از خطبهها و نامههاي آن حضرت منتشر شده است. براي مثال در كتابي خطبه ۳۱ نهجالبلاغه كه در واقع نامه امام علي(ع) به امامحسن(ع) است به چاپ رسيده، اين كتاب كه در واقع توصيههاي يك پدر به پسر است، براي نسل جوان بسيار توصيه ميشود. كتاب ديگري با عنوان فرمان نامه حضرت علي(ع) به مالك اشتر هم چاپ شده كه در واقع مجموعه نامههاي آن حضرت به مالك اشتر است كه از نهجالبلاغه انتخاب شده، خريد اين كتاب براي عموم مردم و بهويژه مسئولين كشور بسيار مناسب است. اگر تصميم داريد كودك خود را هم با اين كتاب آشنا كنيد، بايد بگوييم در حال حاضر مجموعه ۸جلدي نهجالبلاغه براي كودكان در كتابفروشيها در دسترس است. اين كتاب شامل نامهها و سخنان امام علي(ع) در قالب شعر و ترجمه عربي و فارسي است. كتاب ديگري با عنوان در باغ نهجالبلاغه هم براي كودكان چاپ شده است. داستانهاي اين كتاب از نهجالبلاغه بهگونهاي انتخاب شده كه كودكان شما به راحتي بتوانند با آن رابطه برقرار كنند و از آموزههاي اين كتاب در سنين پايين بهرهمند شوند. علاوه بر اين كتابي با عنوان پندهاي كوتاه از نهجالبلاغه را ميتوانيد در كتابفروشيها پيدا كنيد. اين كتاب با زبان ساده نوشته شده و حاوي جملات و موضوعاتي از نهجالبلاغه است كه براي دانشآموزان و نوجوانان بسيار مناسب است.