رويدادي كه از يك دهه پيش بهانهاي شده است براي گرد هم آمدن مستندسازان و نمايش تازهترين فيلمهاي مستند براي علاقهمندان. از آنجا كه مستندها جايي در چرخه اكران ندارند، دل فيلمسازان و مستنددوستان به همين جشنواره سينماحقيقت خوش شده است.
حسن نقاشي كه امسال با يك مستند تازه به جشنواره آمده، درباره ارزيابي خود از ميزباني پرديس چارسو به همشهري ميگويد: در گذشته وقتي فيلمهاي مستند به نمايش درميآمد، صرفا مستندسازان به سالنها ميآمدند و فيلمهاي يكديگر را تماشا ميكردند. حضور مردم در سالنهاي نمايش فيلم مستند و استقبال آنها از جشنواره امسال خيلي خوب بود و اين بسيار مهم است كه مردم عادي براي تماشاي فيلم مستند به سينما ميآيند.
وي ادامه ميدهد: اما يك بحث وجود دارد و آن آسيبشناسي درباره حضور مردم و انتخاب مكان برگزاري جشنواره است. در جشنواره امسال سالنهاي نمايش بسيار كوچك بودند و با توجه به تبليغات و اطلاعرساني مناسب و قرار گرفتن چارسو در مركز شهر، تماشاگران زيادي در جشنواره حضور داشتند. هر چند اين استقبال زياد بهخاطر كوچك بودن سالنها بيشتر به چشم آمد. حضور تماشاگران بايد ساماندهي شود تا كسي با مشكل كمبودجا مواجه نشود.
نقاشي كه با «آثار عجم» در فهرست نامزدهاي دريافت جايزه قرار دارد، با اشاره به تخصصي بودن فيلمهاي مستند يادآور ميشود: بايد رودربايستي را كنار بگذاريم و در برگزاري جشنواره يك بازنگري اساسي داشته باشيم. هر سال بودجههاي كلان هزينه برگزاري جشنوارههاي بزرگ و كوچك ميشود.اي كاش ميتوانستيم برخي جشنوارهها را حذف يا يكپارچه كنيم. نمايش فيلمهاي مستند براي مستندسازان در اولويت قرار دارد و بايد بتوان براي اين موضوع برنامهريزي كرد.
زينب تبريزي هم كه با «والسي براي تهران» در جشنواره مستند ايران شركت كرده، با اشاره به كيفيت خوب آثار حاضر در اين دوره ميگويد: مكان برگزاري جشنواره مناسب نيست و چارسو اساسا استانداردهاي لازم را براي ميزباني از رويدادهاي سينمايي ندارد. امسال خود ما هم بهعنوان مستندسازان حاضر در سينما حقيقت نتوانستيم زياد فيلم ببينيم. معتقدم نميتوان براي جشنواره مستند بليت فروخت اما ميتوان با مشخص كردن جايگاه تماشاگران كمي به روند برگزاري نظم بخشيد.
مصطفي وطندوست هم كه با «ننا» در اين دوره از سينما حقيقت حضور دارد، درباره استقبال از جشنواره ميگويد: حضور مردم در سالنهاي نمايش فيلم مستند به يك برنامهريزي دقيق و جامع نيازمند است. سطح جشنواره امسال خوب و قابلقبول بود اما بهعنوان مستندساز با نظر ديگر همكارانم درباره مكان برگزاري موافقم كه ظرفيت سالنهاي چارسو مناسب نيست. البته اگر خودم را جاي مديران جشنواره بگذارم، بايد بگويم برگزاركنندگان هم با چالشهايي روبهرو هستند و بايد جشنواره را مديريت كنند. با اين حال حضور تماشاگران فيلمهاي مستند بهتر از كمبود مخاطب است.
- فيلمهاي آكاردئوني براي تمام فصول
حسن نقاشي درباره برخي فيلمها كه صرفا براي حضور در جشنوارهها ساخته ميشوند، به همشهري ميگويد: توليد برخي فيلمها به شيوه آكاردئوني است؛ فيلم كوتاه ابتدا در جشنواره فيلم كوتاه به نمايش درميآيد، بعد نسخه نيمهبلند يا بلند آن به ضرورت به جشنواره سينما حقيقت ميآيد و بعد حتي وارد جشنواره فيلم فجر ميشود.
اين نوع فيلمها جز اتلاف بودجه كاري نميكنند و بهنظرم برگزاركنندگان جشنواره فيلم مستند بايد تعارف را كنار بگذارند و در ساختار و بخشهاي جشنواره بازنگري كنند. هماكنون جشنوارههاي فيلم ما بيشتر شبيه يك جشن است تا جشنواره تخصصي و بايد فكري براي آن كرد.