در ضمن برخي هم خيلي مراقبتي از عكس‌ها و فيلم‌هاي خانوادگي خود ندارند كه گاهي ممكن است به دست نامحرمان بيفتد. اين فرهنگ غلط در حالي است كه ما در احكام شرعي‌مان، مبحث مهمي درباره عكس و فيلم نامحرم داريم. متأسفانه برخي حتي اطلاعي از اين احكام شرعي هم ندارند و به همين دليل فكر مي‌كنند كه عكس و فيلم با مواجهه حضوري كاملا متفاوت است، درحالي‌كه براساس موازين اسلامي هميشه اينطور نيست. اينجا سعي شده جزئيات احكام مربوط به اين موضوع در يك دسته‌بندي مشخص بيان شود.
- نگاه كردن به عكس و فيلم نامحرم
قبل از پرداختن به احكام نگاه‌كردن به عكس و فيلم نامحرم كه نوعي نگاه‌كردن غيرحضوري به‌حساب مي‌آيد بايد حكم نگاه‌كردن حضوري را بدانيم.
حكم نگاه كردن حضوري: اگر زن نامحرم، مسلمان باشد نگاه‌كردن فقط به گردي صورت و مچ دست به پايين جايز است؛ آن هم به شرطي كه اولا بدون لذت جنسي باشد و ثانيا اين مواضع بدون آرايش يا زيور باشد. اگر زن نامحرم، غيرمسلمان باشد نگاه‌كردن بدون لذت جنسي به جاهايي كه به‌صورت متعارف و معمول غيرمسلمانان نمي‌پوشانند، جايز است.
حكم كلي: نگاه‌كردن به تصوير (فيلم و عكس) زن نامحرم، حكم نگاه كردن به‌خود زن نامحرم را ندارد، يعني اشكال ندارد و جايز است، البته به 3شرط:
نگاه كردن از روي لذت نباشد.
ترس اينكه گرفتار گناه شويم وجود نداشته باشد.
تصوير متعلق به زن مسلماني كه مي‌شناسيم نباشد.
نكته: ملاك شناختن زن مسلمان در احكام مربوط به نگاه‌كردن، همين قدر است كه نامحرم بداند او كيست.
سؤال: آيا نگاه كردن به تصوير يا فيلم بدون حجاب زن مسلماني كه او را مي‌شناسيم (چه مستقيم و چه غيرمستقيم) بدون قصد لذت و خوف گناه، جايز است يا خير؟
جايز نيست.
سؤال: بعضي از جوانان به تصاوير مستهجن نگاه مي‌كنند و براي كار خود توجيه مي‌آورند كه جلوي ارتكاب حرام را مي‌گيرد، حكم اين كار چيست؟
اگر نگاه‌كردن به آن تصاوير به قصد ريبه باشد يا انسان بداند كه منجر به تحريك شهوت او مي‌شود و يا خوف ارتكاب گناه و مفسده باشد، در اين‌صورت نگاه‌كردن به آنها حرام است و اينكه به‌خاطر آن انسان به حرام ديگري نمي‌افتد، مجوز ارتكاب كاري كه شرعاً حرام است، نيست.
- ديدن فيلم نامحرم از تلويزيون
حكم كلي: حكم ديدن فيلم بدون حجاب زن نامحرم مسلمان كه مي‌شناسيم مشخص است؛ چه مستقيم و چه غيرمستقيم جايز نيست. اما در مورد زن مسلماني كه نمي‌شناسيم، بنابر احتياط واجب نبايد به جاهايي از بدن كه منع شده است در پخش مستقيم از تلويزيون نگاه كرد ولي در پخش غيرمستقيم تلويزيوني اگر ريبه و خوف افتادن به گناه نباشد، نگاه كردن اشكال ندارد.
سؤال: اگر زني كلاه‌گيس گذاشته باشد و مرد نامحرم به موي مصنوعي او نگاه كند، چه حكمي دارد؟
اشكال دارد.
سؤال: آيا نگاه‌كردن به موي گوينده تلويزيون كه آرايش كرده و سر و سينه‌اش پوششي ندارد، جايز است؟
مجرد نگاه‌كردن چنانچه از روي لذت نبوده و خوف ارتكاب حرام و فساد در آن نباشد و به‌صورت پخش مستقيم هم نباشد، اشكال ندارد.
- نگاه كردن به نامحرم در فيلم سينمايي
حكم كلي: هرگونه نگاه به غيرهمسـر، چه از طريق تصوير و فيلم، يا مشـاهده حضوري، اگر همراه لذت جنسي و شهوت باشـد يا ترس مرتكب شدن گناه را ايجاد كند حرام است. اما نگاه كردن به فيلم‌ها و تصاوير درصورتي كه از روي شهوت نباشد و مفسده‌اي هم براي نگاه‌كننده ايجاد نكند، اشكال ندارد. البته با توجه به اينكه ديدن فيلم‌هاي مستهجن يا تصوير افراد برهنه يا نيمه‌برهنه در فيلم‌ها غالبا از روي شهوت بوده و مقدمه ارتكاب گناه است، بنابراين ديدن آنها حرام خواهد بود.
نكته: ديدن فيلمي كه از تلويزيون پخش مي‌شود، اگر مفسده داشته باشد، ديدن آن جايز نيست و صرف پخش اين فيلم از تلويزيون جمهوري اسلامي ايران، حجت شرعي براي جواز محسوب نمي‌شود.
سؤال: آيا زن و شوهر مي‌توانند همراه هم فيلم‌هاي جنسي ببينند؟ با قصد تحريك شهوت چطور؟
برانگيختن شهوت توسط فيلم‌هاي جنسي جايز نيست.
- عكس گرفتن در مراسم عروسي
به‌طور كلي يكي از مواردي كه احتمال به گناه افتادن با فيلم و تصوير نامحرم وجود دارد فيلم و عكس‌هاي مربوط به مراسم عروسي يا ساير تصاويري است كه معمولا زنان در آن بدون حجاب هستند. يك توصيه عمومي اين است كه در اين مراسم سعي كنيد بدون حجاب و پوشش مناسب از شما عكس و فيلمي گرفته نشود. اما ديگر مسائل شرعي مربوط به اين موضوع بر اين اساس است:
نكته 1: اگر فيلم يا عكس بدون حجابي از شما در شب عروسي گرفته شده و حالا نزد دوستان و اقوام است، اگر وجود عكس‌ها نزد ديگران مفسده‌اي ندارد يا برفرض ايجاد فساد، شما در دادن عكس‌ها به ديگران نقشي نداشته‌ايد و يا جمع كردن آنها از ديگران براي شما مشقّت دارد، تكليفي در اين‌باره نداريد.
نكته 2: معمولا در عكس‌هايي كه در مراسمي مثل عروسي گرفته مي‌شود، عروس يا اقوام او حجاب ندارند. ظاهر كردن و چاپ اين عكس‌ها، نزد عكاسي كه آنها را نمي‌شناسد بدون قصد ريبه و لذت و خوف وقوع فساد اشكال ندارد.
نكته 3: فيلمبرداري مردان از مجالس زنان چون مستلزم نگاه كردن به نامحرم است، جايز نيست.
سؤال: انتشار عكس‌هاي خصوصي خود يا ديگران كه با حجاب كامل نيست، در فضاي مجازي و شبكه‌هاي اجتماعي چه حكمي دارد؟
انتشار چنين عكس‌هايي اگر نوعا محرك شهواني باشد يا موجب تضعيف روحيه دينداري شود يا ديگري صاحب عكس را بشناسد يا مفسده ديگر اجتماعي داشته باشد، حرام است.
سؤال: نشان دادن عكس‌هايي كه در كودكي گرفته شده به فرد نامحرم چه حكمي دارد؟
اشكالي ندارد مگر منشأ مفاسد خاصي شود.
- مسائل متفرقه نگاه كردن
نكته: نگاه كردن به نامحرم، ارتباطي به رضايت داشتن يا نداشتن فرد صاحب عكس ندارد؛ يعني اگر زن مسلماني باشد كه مي‌شناسيم يا نگاه كردن از روي لذت باشد و يا ترس اينكه گرفتار گناه شويم وجود داشته باشد، حرام است.
سؤال: مشاهده برنامه‌هاي تلويزيوني كه از ماهواره دريافت مي‌شوند، چه حكمي دارد؟
از آنجا كه برنامه‌هايي كه توسط ماهواره‌هاي غربي پخش مي‌شوند دربردارنده آموزش افكار گمراه‌كننده و تحريف حقايق و لهو و فساد هستند و غالبا مشاهده آنها باعث گمراهي و فساد و ارتكاب كارهاي حرام مي‌شود، بنابر اين دريافت و ديدن آنها جايز نيست.
سؤال: آيا براي زنان، ديدن كشتي مردان جايز است؟
اگر مشاهده آن با حضور در ميدان كشتي و به‌طور مستقيم باشد و يا آن را به‌طور زنده و مستقيم از تلويزيون ببينند يا به قصد لذت و ريبه بوده و يا در آن خوف ارتكاب گناه و فساد وجود داشته باشد، جايز نيست و در غيراين صورت اشكال ندارد.