همشهری آنلاین - امیرحسین افضلی: به احتمال قوی همه حداقل یک بار به سینما رفته‌ایم

اما این که آن فیلم چه قدر توانسته روی شما تاثیرات پنهان یا تاحدودی آشکار بگذارد مسئله ای‌ست که به شدت حائز اهمیت بوده و می‌تواند زندگی شخصی شما را تحت‌الشعاع قرار دهد.

رابطه‌ی سینما و روانشناسی یا همان روانشناسی سینما موضوع مهمی است و در این راستا دو سئوال مهم مطرح است: روانشناسی سینما به چه معناست و  ارتباط سینما و روان افراد در چیست ؟

از آنجا که علم روانشناسی به طور مستقیم و غیر مستقیم با ادراک انسان‌ها سر و کار دارد؛ دانشمندان و محققین درست یا غلط در این زمینه معتقدند که سینما می‌تواند یک شاخه از علم روانشناسی باشد .

آنان همچنین سینما را به عنوان هنر نمایش ذهنیت معرفی کرده‌اند . تستنلی کریمر معتقد است که هر چیز که روی دهد روزی به حقیقت بدل میشود و هر حقیقتی یک روز روی خواهد داد .

اما همیشه حقیقت به شکل آرزو‌هایی بوده که انسان‌ها در قصه و افسانه‌هایشان به آن پرداخته و به دنبال آن می‌گردند . پس باید بدانیم آنچیز که در زندگی ما رخ می‌دهد واقعیت است نه حقیقت .

اما میان تماشای یک فیلم و فرایند روانکاوی مغز انسان شباهت‌های زیادی وجود دارد مانند رویاپردازی برای فرار از ناخودآگاه ذهن .

به همین دلیل تماشاگر سینما در ذهن خود فقط و فقط توانایی همزاد پنداری با یک شخصیت از یک فیلم را دارد و برای ساعتی هم که شده می‌تواند  به جهان خیالی خود سر بزند .

زیگموند فروید از معدود روانشناسانی بود که اعتقاد داشت ضمیر ناخودآگاه انسان علت اصلی رفتار‌های نا به هنجار جامعه بوده که از کودکی در فرد شکل گرفته است .

آندره پاژن منتقد فرانسوی سینما  را آیینه ی تحولات اجتماعی دانسته و معتقد است که صنعت سینما خصلتی واقع بینانه داشته و آینده ی سینما به عنوان یک شاخه از هنر بر تکوین روان آدمی استوار خواهد بود .

از آنجا که سینما بازتاب دهنده ی شرایط فرهنگی و اجتماعی حال جامعه است میتواند شک و تردید در زندگی انسان مدرن را به تصویر کشیده  و به آنچه  مهم تلقی میشود یعنی گذشته  اهمیت بدهد همچنین می‌توان تاثیرات سینما را در جوامع بنیادین هم مشاهده کرد .

در سینمای جهان آثاری فوق العاده ای در زمینه روانشناسی و مشاوره می‌توان یافت که در جدول زیر به ده فیلم برتر در این زمینه اشاره شده است :

 

کارگردان

ران هاوارد

سال تولید

2001

موضوع

اسکیزوفرنی

  نام فیلم

یک ذهن زیبا

 

جاناتان دمی

 

1991

 

قاتلی با بیماری روانی

 

سکوت بره ها

 

مارتین اسکورسیزی

 

2010

 

یک زندانی فراری

 

جزیره شاتر

 

دارن آرونوفسکی

 

2010

 

اغواگری

 

قوی سیاه

 

دیوید فینچر

 

1999

 

پیش داوری ها

 

باشگاه مشت زنی

 

فورمن

  

1975

 

بیمارستان روانی را توصیف میکند

 

پرواز بر فراز آشیانه ی فاخته

 

 

میشل گوندری

 

2004

 

کلینیک پاک کننده مغز انسان

 

درخشش ابدی یک ذهن پاک

 

استیون اسپیلبرگ

 

2002

 

جاگذاری یکنفر جای افراد مشهور

 

اگه میتونی منو بگیر

 

گاس ون سن

 

1997

 

روانشناسی و مشاوره درسی

 

ویل هانتینگ خوب

 

جیمز منگولد

 

1999

 

شخصیت تخیلی افراد

 

دختر گسیخته

در کل سینما و روانشناسی دو گستره ی مهم از معانی هنر و دانش اند که ارتباط آنها را میتوان به اشکال مختلفی مورد برسی قرار داد .

سینما بستری مناسب برای خوانش های روانکاوانه بوده که روانشناس در آن به مانند باور غالب مردم دارای سستی و ضعف فردی و عقیده‌ای می‌باشد.