حامد مظاهريان با بيان اينكه ابلاغ ضوابط بلندمرتبه‌سازي مي‌تواند بسياري از مشكلات و چالش‌هاي عرصه ساخت‌وساز بالاي 12طبقه را رفع كند، افزود: «به همين منظور گزارشي از روند طي شده براي تدوين ضوابط در كنفرانس ارائه مي‌شود تا چنانچه مشكل خاصي در آن وجود دارد در حضور صاحب‌نظران مطرح شود.»
كار تدوين ضوابط بلندمرتبه‌سازي شهريور‌ماه سال گذشته بود كه از سوي كميسيون ماده 5به اتمام رسيد. اين اتفاق پس از چندين بار رفت و برگشت ضوابط تهيه شده، ميان اين كميسيون با شوراي‌عالي شهرسازي و معماري براي رفع ايرادات و ابهامات آن صورت گرفت. اما از آن زمان به بعد ضوابط روي ميز شوراي‌عالي شهرسازي مانده و همچنان خبري از ابلاغ آن نيست. اين درصورتي است كه در نشست هم‌انديشي استادان، مديران و صاحبان صنعت ساختمان كه آخر هفته گذشته برگزار شد، حاضران به اتفاق بر اين موضوع كه حوزه بلندمرتبه‌سازي از نبود ضابطه‌ها و دستورالعمل‌هاي مشخص رنج مي‌برد، صحه گذاشتند.
با وجود اين، همچنان تأثيرات بلندمرتبه‌ها در تشديد آلودگي هوا، تونل باد، ترافيك، بارگذاري جمعيت و بحران آب به‌عنوان مسائلي در تأخير تصويب و ابلاغ ضوابط مطرح مي‌شود. از يكسو كميسيون ماده 5 با حضور كارشناسان مربوطه و در 38جلسه و از سوي ديگر با كمك از محققان دانشگاهي اغلب اين موارد در ضوابط بلندمرتبه‌سازي كميسيون ماده درنظر گرفته شده است.
همچنين طبق آمارهاي موجود به اثبات رسيده كه بلندمرتبه‌ها تأثيري روي آلودگي هواي شهرها ندارند. اينطور كه وحيد حسيني، مديرعامل شركت كنترل كيفيت هواي تهران نيز در اين رابطه اعلام كرده ارتفاع اتمسفر شهري بسيار بلند و بين 500تا 1000متر است و اگر ساختمان‌هاي بلندمرتبه حدود 20تا 30طبقه هم باشند حدود 100متر ارتفاع دارند و نسبت به اتمسفر شهري بسيار كوتاه هستند.
وي بر همين اساس گفت: «اينكه بلندمرتبه‌سازي در آلودگي تهران نقش عمده دارد ادعاي بسيار غلطي است و مبناي علمي ندارد.» به گفته وي البته ساختمان بلندمرتبه مي‌تواند جلوي عبور و مرور هوا را در اطراف آن از 10تا 50متر بگيرد.
- بررسي مضرات ديزل ژنراتورها
يكي ديگر از موضوعاتي كه به‌عنوان مشكلات تدوين ضوابط بلندمرتبه‌سازي مطرح است، استفاده بهينه از انرژي در ساختمان است. به همين منظور دكتر وينسنت كيتيو، رئيس كميته انرژي شهري برنامه هبيتات سازمان ملل با حضور در سومين كنفرانس بناهاي بلند، به بررسي مبحث انرژي در ساختمان‌هاي بلند مي‌پردازد.
در اين بين اما قرار شده در يكي از پنل‌هاي تخصصي معايب و منافع استفاده از ديزل ژنراتورهاي برخي سازندگان هنگام احداث يك‌ساختمان مورد بررسي قرار گيرد چراكه طبق اعلام سازمان بهداشت جهاني آلايندگي ديزل‌ها صددرصد سرطان‌زاست. مظاهريان هم به پيشنهاد همشهري از دبيران پنل‌هاي تخصصي انرژي كنفرانس پيش‌رو خواسته تا بررسي اين موضوع را در دستور كار قرار دهند.
- چالش تعريف بلندمرتبه
در ميان همه موضوعاتي كه درخصوص ضوابط بلندمرتبه‌سازي مطرح شده، به‌نظر مي‌رسد در كشور ما همچنان روي مباحث اوليه نيز بحث و مشكل وجود دارد؛ آنچنان كه هنوز تعريف دقيقي از اينكه چه ساختماني بلندمرتبه به‌حساب مي‌آيد وجود ندارد. مظاهريان، معاون مسكن و ساختمان وزارت راه و شهرسازي نيز اعلام كرده يكي از مهم‌ترين موضوعاتي كه هم‌اكنون در دستور كار تهيه ضوابط بلندمرتبه سازي قرار گرفته، تعريف بناهاي بلند است.
البته آنچه در ضوابط تدوين كميسيون ماده 5تهران آمده است نيز به‌طور غيرمستقيم‌مشخصات بناهاي بلند را در آيتم‌هاي بسيار معين مي‌كند. چندآيتم مطرح شده عبارتند از:
- ميزان پاسخگويي اين بناها به الگوهاي فرهنگي و كالبدي شهر، رعايت تناسب با محيط اطراف شامل خيابان‌ها، فضاها و احجام پيراموني.
- جلوگيري از ايجاد تأثير دره‌گونه در خيابان‌هاي اطراف.
- عدم‌ايجاد مشكل سايه‌اندازي بر طبقات پايين بناهاي اطراف.
- درنظر گرفتن بناهاي مهم و تاريخي در كريدورهاي ديد
- دسترسي مناسب براي معلولان و كم‌توانان
- نزديكي به حمل‌ونقل عمومي
- گرفتن تأييديه كميته نما براي آنكه ميزان انعكاس نماي بناي بلند در روز آزاردهنده نباشد.
بلندمرتبه‌هاي بين‌المللي چقدر ارتفاع دارند؟
اينكه چطور يك ساختمان در طبقه بلندمرتبه‌ها قرار مي‌گيرد در تمام شهرهاي دنيا متفاوت است. در برخي شهرهاي آمريكا ساختمان‌هاي 40طبقه به‌عنوان ساختمان‌هاي كوتاه شناخته مي‌شوند يا حتي در برخي شهرهاي انگلستان همچون لندن ساختمان‌هاي بلندمرتبه براساس موقعيت مكاني تعريف متفاوتي دارند.
به‌طور مثال بلندي 75متر براي داخل شهر لندن و 25متر براي اطراف رودخانه «تيمز» و 30متر براي ساير مكان‌ها به‌عنوان تعريف ابنيه بلند درنظر گرفته شده است. در برخي مناطق انگلستان نيز تعريف بلندمرتبه براساس ارتفاع، تأثيرگذاري بر محيط اطراف يا تأثير عمده بر خط آسمان است. مثلا در ليورپول ساختماني كه از فاصله بيشتر از معمول ديده شود بلندمرتبه است و در لستر ساختماني‌كه ارتفاع بيشتر از 20متر داشته باشد بناي بلند است.