اين وسيله، مصرف خانگي بالايي در چين دارد و البته به سراسر دنيا هم صادر مي‌شود اما در ايران، استفاده از اين محصول به‌صورت خانگي چندان بين مردم جانيفتاده است. از يك كارشناس فروش باتجربه اين وسيله براي خريد اين دستگاه كمك گرفته‌ايم. طبق گفته‌هاي او، تنها حدود ۳ درصد از مشتريانش در كلانشهري مثل تهران خريدار اين محصول براي خانه‌هاي خود بوده‌اند. شايد با خواندن اين راهنما فكر كنيد جاي اين وسيله در خانه شما خالي است و براي خريدش اقدام كنيد تا حداقل منزل‌تان هواي سالمي داشته‌باشد. دكتر مهرزاد ديلمقانيان به عنوان كارشناس در اين مطلب همراه ما ست.
- تناسب دستگاه با متراژ
پيش از هر چيز بايد به مساحت فضايي كه مي‌خواهيد دستگاه تصفيه‌كننده مدنظرتان پوشش دهد فكر كنيد. يكي از مهم‌ترين مواردي كه در تهيه دستگاه تصفيه هوا بايد به آن توجه كنيد همين تناسب دستگاه با فضاست. هر دستگاه يك محدوده پوشش‌دهي دارد. اگر يك برند خاص، ۴۰ محصول تصفيه‌كننده هوا داشته باشد، تفاوت‌هاي كوچكي در كاركردشان ديده مي‌شود اما در مورد ميزان پوشش‌دهي كاملا فرق دارند. اگر مي‌خواهيد تنها هواي يك اتاق از منزل‌تان تحت پوشش يك دستگاه تصفيه‌كننده باشد لازم نيست يك دستگاه بسيار قوي براي متراژ بالا بخريد. دستگاه‌هاي تصفيه‌كننده هوا در مقياس خانگي معمولا پوشش‌دهي زير ۷۰ متر دارند. اگر در يك وب‌سايت يا كاتالوگ متراژي بيش از اين براي انواع خانگي ذكر شده ، مطمئنا اشتباه است. دستگاه‌هايي با پوشش‌دهي بالاتر از اين مقدار در گروه دستگاه‌هاي صنعتي جاي مي‌گيرند كه قيمت بالاتري هم دارند.
- انتخاب فيلتر براساس فضا
يكي از نكات مهم در خريد دستگاه تصفيه‌كننده هوا، فيلتر آن است كه انواع مختلفي دارد. براي هوايي مثل شهر تهران و مصارف خانگي بهتر است دستگاهي بخريد كه فيلتر «هپا» داشته باشد. اين فيلتر از الياف درهم تنيده شده تشكيل شده كه مي‌تواند ذرات ريزگردها را جذب كند. ذرات آلوده هواي تهران حدود 5/2ميكرون هستند كه ۹۵ درصد آنها توسط تصفيه‌كننده‌هايي كه اين فيلتر را داشته‌باشند جذب مي‌شوند، اما بايد توجه كنيد كه فيلتر هپا از لحاظ قدرت جذب، سطوح مختلفي دارد.يكي ديگر از انواع فيلترها كربن اكتيو است كه در واقع كار جذب بو از محيط را انجام مي‌دهد. نوع ديگر، فيلتر دي‌اكسيد تيتانيوم است كه با لامپ يو وي موجود در دستگاه كارايي پيدا مي‌كند. درنظر داشته‌باشيد كه يك فيلتر دي‌اكسيد تيتانيوم به تنهايي اصلا فيلتر مؤثري نيست. تركيب آن با لامپ يو وي سيستمي را ايجاد مي‌كند كه مي‌تواند گازهاي فرار در محيط را جذب كند. اين فيلتر تنها مخصوص محيط‌هاي صنعتي نيست بلكه در منازل هم استفاده مي‌شود.براي از بين بردن بوي مواد شوينده، اسپري‌هاي خوشبوكننده و ضد‌تعريق كه به مشكلات پيش آمده در لايه اوزن دامن مي‌زنند و عاملي براي ايجاد آلرژي و مشكلات تنفسي افراد خانه هستند، مي‌توان روي اين نوع فيلترها حساب كرد. بايد توجه كنيد كه هنگام خريد، اصلي‌ترين نوع فيلتر هپاست كه قابليت تعويض دارد و تقريبا هر يك سال بايد عوض شود. وجود لامپ يو وي هم در دستگاه به از بين بردن ويروس‌ها و باكتري‌هاي محيط كمك مي‌كند و وجود آن الزامي است. اما يكسري از فيلترها هستند كه فيلترهاي كمكي به‌حساب مي‌آيند. آنها در واقع ذرات درشت ريزگردها را تصفيه مي‌كنند تا فقط ذرات ريزتر به فيلتر هپا برسند.
با دانستن همه اينها لازم است به نوع محيط مدنظر خود هم فكر كنيد. ممكن است شما اين دستگاه را براي يك محيط با گازهاي صنعتي بخواهيد كه فيلتر موجود در آن بايد قابليت جذب اين گازها را داشته باشد يا مثلا بخواهيد از يك دستگاه تصفيه‌كننده هوا براي حذف بوها در يك محيط شلوغ مثل يك رستوران يا كافي‌شاپ بهره بگيريد، در چنين محيطي نيازي به كشتن ويروس‌ها نداريد اما اگر اين دستگاه را براي يك بيمارستان يا اتاق عمل بخواهيد بايد دستگاه شما به فيلتر هپا يو وي مجهز باشد.
- توجه به ويژگي قابل حمل بودن
اكثر اين دستگاه‌ها به‌صورت روميزي و در ابعادي كوچك هستند. ارتفاع اين دستگاه‌ها نهايتا برابر ۶۰ تا ۷۰ سانتي‌متر است. يكي از مواردي كه براي خريد لازم است به آن توجه كنيد قابل حمل بودن اين دستگاه است.
دستگاه‌هاي تصفيه‌كننده، هواي اطرافشان را بهتر تميز مي‌كنند. مثلا اگر اين دستگاه را در اتاق نشيمن خود قرار دهيد نبايد انتظار داشته باشيد كه اتاق‌ها را هم به همان اندازه تحت پوشش قرار دهد.حالا اگر دستگاه شما قابل حمل هم باشد مي‌توانيد آن را هنگامي كه در اتاق ديگري حضور داريد با خود حمل كرده و از هواي تصفيه شده بهره‌مند شويد. بعضي از توليدكنندگان اين دستگاه‌ها در تبليغات‌شان ذكر مي‌كنند كه محصول توليدي آنها مجهز به فيلتر ۵ كيلوگرمي كربن است كه مي‌تواند هوا را از ريزگردها پاك كند اما در حقيقت يك دستگاه خانگي نيازي به چنين فيلتر پرقدرتي ندارد. بسياري از مردم ممكن است تحت‌تأثير اين تبليغ‌ها آنها را بخرند، غافل از آنكه جابجا كردن چندباره يك دستگاه ۵ تا۷ كيلوگرمي در طول روز كار آساني نيست و بايد درنظر گرفت كه قابليت جابه‌جايي اين دستگاه يك مزيت به‌شمار مي‌آيد.
- آيا خدمات پس از فروش دارد؟
يكي از مواردي كه هنگام خريد نبايد آن را از قلم بيندازيد خدمات پس از فروش اين دستگاه است. دقت داشته باشيد كه فيلتر دستگاه شما هميشه بايد به روز بوده و تاريخ انقضاي آن نگذشته باشد كه براي آن لازم است از خدمات پس از فروش نمايندگي آن دستگاه بهره ببريد. گاهي ممكن است برخي از فروشندگان فيلترها يا دستگاه‌هايي با فيلترهاي تاريخ مصرف گذشته را به بازار عرضه كرده و بفروشند، اگر از تاريخ انقضاي اين فيلترها مدت زيادي گذشته باشد ديگر خاصيت خود را از دست داده‌اند و معمولا اين نوع دستگاه‌ها پس از فروش خدماتي را به مشتريان ارائه نمي‌كنند. بايد توجه كنيد كه حدود يك دهم مبلغي كه براي خريد دستگاه مي‌پردازيد بايد براي تعويض يك فيلتر درنظر بگيريد مثلا اگر شما يك دستگاه به قيمت ۵ ميليون‌تومان بخريد سال بعد بايد يك‌فيلتر ۵۰۰ هزار توماني براي آن تهيه كنيد كه بايد حتما سراغ نمايندگي دستگاه برويد. تصور كنيد يك دستگاه تصفيه‌كننده هواي بسيار عالي براي‌تان هديه بياورند اما سال بعد هنگامي كه بخواهيد فيلتر آن را عوض كنيد به نمايندگي آن دسترسي نداشته باشيد، در اين صورت عملا اين دستگاه ناكارآمد خواهد بود. علاوه بر آن لازم است بدانيد كه هر فيلتر با برند خاص براساس سايز يك دستگاه با همان برند و مدل طراحي شده است.گاهي ممكن است براي آنكه فيلتر را روي يك دستگاه با برند ديگري سوار كنند اطراف آن را برش دهند اما در اين حالت دستگاه شما ديگر استاندارد نيست و مطمئنا كارايي آن كاهش پيدا خواهد كرد.