نرخ بيكاري از 10.4درصد در سال 92با 2.3درصد افزايش به 12.7درصد در تابستان 95رسيده و نرخ مشاركت اقتصادي نيز از 37.6درصد در سال 92با 2.8درصد رشد تا 40.4درصد در تابستان 95افزايش يافته است. بررسي گزارش‌هاي مركز آمار ايران از وضعيت بازار كار نشان مي‌دهد،
در دوره زماني سال‌هاي 92تا تابستان 95نرخ بيكاري جوانان 15تا 24سال با 6.2درصد افزايش از 24درصد به 30.2درصد رسيده و نرخ بيكاري جوانان 15تا 29سال نيز از 21.2درصد به 26.7درصد رسيده و 5.5درصد افزايش يافته است. براساس اين گزارش، افزايش 2.3درصدي نرخ بيكاري در 3سال اخير عمدتا ناشي از افزايش نرخ بيكاري جوانان و سرازير شدن نيروي كار جوان به بازار كار است.
- نسبت شاغل به بيكار؛ 51 به 49
به گفته مسعود نيلي، مشاور اقتصادي رئيس‌جمهور، سهم جمعيت 15تا 34ساله از كل جمعيت كشور در دهه 80معادل 45درصد بوده است درحالي‌كه در طول دوره سال‌هاي 84تا 91شمار شاغلان از رقم ٢٠ ميليون و 600هزار نفر تغييري نداشته و ثابت بوده است. به اعتقاد نيلي، يكي از عوارض اين وضعيت، موكول شدن انباشت جوانان جوياي كار به آينده و افزايش شمار دانشجويان بوده كه زمينه‌اصلي افزايش نرخ مشاركت اقتصادي در زمان حاضر است. در اين دوره، شمار دانشجويان دختر نيز رو به افزايش گذاشت به‌گونه‌اي كه به‌ازاي١٠٠ پسر، ١٢٠ دختر وارد دانشگاه شدند و به همين دليل، در سال‌هاي آتي نرخ مشاركت اقتصادي زنان فزوني مي‌يابد.
درحال حاضر كه دولت يازدهم ادعا مي‌كند ركورد اشتغالزايي را شكسته است، گزارش مركز آمار ايران از وضعيت بازار كار در تابستان 95از افزايش 500هزار نفري بيكاران در سال‌جاري خبر مي‌دهد؛ اين تناقض آشكار، حاكي از سونامي ورود متقاضيان جديد به بازار كار است كه تعدادي از آنها موفق به گرفتن شغل شده‌اند اما اشتغالزايي دولت همچنان نتوانسته است جوابگوي نيم‌ميليون نفر از اين افراد باشد.
مشاور اقتصادي رئيس‌جمهور در همايش رشد فراگير و تاويلي از اقتصاد مقاومتي، تصريح مي‌كند: در پاييز 93از 663هزار نفري كه وارد بازار كار شدند، 543 هزار نفر شغل يافتند و ١١٩ هزار نفر بيكار ماندند؛ به‌عبارتي 82 درصد شغل پيدا كردند و ٢٨ درصد بيكار ماندند. نيلي مي‌افزايد:
در بهار 95از يك ميليون و 245هزار نفري كه وارد بازار كار شدند، 743هزار نفر شاغل شدند و 502هزار نفر بيكار ماندند يعني نسبت شاغل به بيكار 60به 40شد. او درباره شانس شاغل يا بيكار شدن متقاضيان وارد شده به بازار كار در تابستان 95، مي‌گويد: در اين فصل نسبت اشتغال و بيكاري متقاضيان تازه وارد51 به49 شد يعني همانطور كه اشتغال نسبت به بهار افزايش يافت، بيكاري نيز بيشتر شد و 49 درصد از متقاضيان بيكار ماندند.
به گفته نيلي شاغلان 68درصد، صاحبان درآمد بدون كار 24درصد و بيكاران 4درصد فقرا را تشكيل مي‌دهند. او با تأكيد بر اينكه اشتغال موضوع مهم كشور در سال‌هاي آينده است، مي‌گويد: در موضوع شغل بايد درآمد نيز مورد توجه قرار گيرد، زيرا اگر از دستمزد غفلت شود، قدرت خريد خانوار كاهش مي‌يابد.