همشهری آنلاین: مجری طرح تولید مالچ‌های بیولوژیک از اجرای روش ترکیبی کشت گیاهان شورپسند بر بستر مالچ‌های بیولوژیک در مناطقی از استان خوزستان خبر داد.

به گزارش ايرنا، دکتر مهران کیانی راد به سابقه 5 ساله فعالیت محققان سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران روی تولید انواع مالچ‌های بیولوژیک اشاره کرد و اظهار داشت: یکی از مالچ‌هایی که اخیرا به فناوری تولید آن دست یافته‌ایم به منظور مقابله با پدیده گرد و غبار در مناطق بیابانی مورد استفاده قرار می‌گیرد و شرایط رویش گیاه را به بهترین شکل ایجاد می‌کند.

عضو هیات علمی پژوهشکده زیست فناوری سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران افزود: قبلا برای مقابله با گرد و غبار، بیشتر به سمت تثبیت شن‌های روان می‌رفتیم ولی بعد به نتیجه رسیدیم که با اجرای کمربند سبز در بیابان، محیط و شرایط اکولوژیکی به طور طبیعی به سمت استقرار پوشش گیاهی و توسعه آن پیش خواهد رفت.

وی خاطرنشان کرد: این تجربه را در مقیاس 40 هکتار در منطقه تل حمید طبس در دست اقدام داریم و در مقیاس 10 هکتار در منطقه جبل کندی ارومیه اجرا کردیم که نتیجه آن، حفظ 95 درصد پوشش گیاهی کاشته شده در آنجا بود.

کیانی راد ادامه داد: با اجرای این طرح، گیاهان ما رشد چند برابری داشته و کاملا در محل استقرار پیدا کرده است و مدل خوبی برای پیاده‌سازی در حاشیه دریاچه ارومیه به جای مالچ‌پاشی به شمار می‌آید زیرا مالچ‌پاشی به تنهایی جوابگو نخواهد بود.

وی با بیان این که این روش در هیچ جای دنیا اجرا نشده است، گفت: علاوه بر خوزستان، پیشنهاد اجرای این برنامه در زابل و اطراف دریاچه هامون به منظور احیای تدریجی منطقه به ما ارائه شده است.

کیانی راد به اجرای پروژه تولید و ارزیابی مالچ‌های بیوپلیمری در قالب انعقاد تفاهم‌نامه همکاری میان سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی و راه‌آهن در منطقه تل حمید طبس طی دو سال گذشته اشاره کرد و گفت: این طرح در مقیاس 40 هکتار به منظور کنترل کانون‌های ریزگردها و تثبیت ماسه‌های روان حاشیه ریل‌های راه آهن و مناطق اطراف آن به اجرا در آمده و با توجه به رضایت‌بخش بودن نتایج آن، گسترش آن ادامه دارد.

وی درباره استفاده از مالچ‌های بیوپلیمری در کشت گیاهان شورپسند نیز توضیح داد: با پیاده‌سازی این روش، رویش گیاهان شورپسند بسیار افزایش یافت و شاهد ازدیاد برداشت این گیاهان در مناطق مورد اجرا بودیم.

عضو هیات علمی سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران تصریح کرد: در پیاده‌سازی این طرح به این نتیجه رسیدیم که با استفاده از پلیمرهای بیولوژیک و آب‌های زائد کشاورزی و آب‌های شور، می‌توانیم پوشش گیاهی خوبی ایجاد کنیم که حاصل آن خوراک مناسبی برای دام خواهد بود.

به گفته وی، کشت گیاه سالیکورنیا در این طرح به نتایج بسیار مطلوبی رسیده و توسعه آن برای استان خوزستان در برنامه قرار گرفته است.

کیانی راد یادآور شد: بسیاری از واحدهای کشت و صنعت واقع در خوزستان، پساب‌های شوری دارند که بدون استفاده باقی می‌ماند و می‌توان از این پساب‌ها برای پرورش و تکثیر گیاهان شورپسند از جمله سالیکورنیا بر روی بستر بیوپلیمری، استفاده کرد.

سالیکورنیا (Salicornia) گیاهی از تیره اسفناجیان است که قابلیت کشت در خاک غیر حاصل‌خیز، بیابان و صحرا و حتی آب شور دریا را دارد.

یک گونه از این گیاه یک ساله، بومی کشور ایران است که معمولا اطراف رودخانه‌ها و دریاچه‌های آب شور کناره‌های دریای عمان و خلیج فارس می‌‌روید.

مالچ، ترکیب پلیمری چسبناکی است که پس از پاشش موجب همبستگی ذرات خاک و شن در لایه سطحی می‌شود.

اکنون مالچ‌ها به صورت ترکیبات نفتی، شیمیایی یا بیولوژیکی توسط شرکت‌های مختلف در دنیا تولید شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مالچ‌های بیولوژیک مجموعه‌ای از بیوپلیمرهایی هستند که پس از فرآوری با ایجاد پیوندهای شیمیایی و اتصالات فیزیکی ذرات خاک موجب استحکام خاکدانه‌های خاک می‌شوند.

منشا بیوپلیمرها گیاهی، حیوانی و یا میکروبی بوده و در سالیان اخیر از این پلیمرها به منظور جایگزین مالچ‌های نفتی در تثبیت گرد و غبار و شن‌های روان استفاده می‌شود.

مالچ‌های بیولوژیک به دلیل ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی از مزیت‌های فراوانی همچون کارآیی مناسب در تثبیت شن‌های روان و ذرات خاک، اصلاح وضعیت فیزیکی لایه سطحی خاک بدون ایجاد سیلاب سطحی، مقاوم به تنش‌های محیطی (خشکی، دما و نور) و شیمیایی خاک، سازگاری دراز مدت با محیط زیست و اکوسیستم خاک، بدون عوارض جانبی برای جانداران، امکان استفاده قبل و بعد از کاشت گیاه، سهولت در پاشش هوایی و زمینی و فناوری قابل دسترس تولید برخوردار است.

برچسب‌ها