اما مهم اين است كه همه شهرهايي كه در فهرستهاي مختلف بهعنوان زيباترينها شناخته ميشوند داراي نظم خاصي در شكل بصري و هويت تاريخي خويش هستند. شهرهايي زيبا خوانده شدهاند كه كمتر دچار تغيير ميشوند و موازنه هنري خود را به هر قيمتي حفظ ميكنند. ديوارهاي شهر، بخشي از اين هويترساني را بهعهده گرفتهاند و جايي براي نشاندادن هنر مردم آن سرزمين هستند. شهرداريها چندين سال است كه در آستانه نوروز تلاش ميكنند تا نماي بصري شهر را زيباتر كنند. شستوشوي المانها و مبلمانهاي شهري، ترميم بخشهاي آسيبديده شهر، كاشت گل و گياه، رنگآميزي جداول، نردهها و... بخشي از فعاليتهاي آنهاست. اما مسلما يك دست در شهرهاي بزرگي مثل تهران صدا ندارد، يعني تا خود مردم هم پاي كار نيايند، شهري زيبا مقابل ديدگانمان قرار نميگيرد. خب حالا چطور ميتوانيم در اين زمينه مشاركت كنيم؟ اينجا قرار است به همين سؤال پاسخ دهيم.
- نجات بالكنها از اغتشاشات
بيشك يكي از مهمترين بخشهاي ساختمانها كه باعث ايجاد نماي زشت در شهر ميشود بالكنهاي بههمريخته و بدمنظر است. درست همان وقتي كه تصميم ميگيريد از بالكن خانه بهعنوان انباري استفاده كنيد يا كلي خرت و پرت را در آن بريزيد، ضربهاي جدي به زيبايي شهر ميزنيد. بالكن خانه شما ميتواند به زيباترين بخش نماي ساختمانتان تبديل شود، به شرط اينكه كمي وقت و حوصله بگذاريد. نخستين نكته اين است كه بالكن را كاملا تميز كنيد. اگر ميخواهيد وسايل اضافه خانه را در بالكن قرار دهيد آن را در جايي بگذاريد كه از بيرون ديد نداشته باشد. نكته بعدي استفاده از گلدان در اين فضاست. حالا كه در آستانه فصل بهار قرار داريم ميتوانيد به بازارهاي گل و گياه برويد و با حداقل هزينه، چند گلدان زيبا بخريد و در بالكن خانهتان قرار دهيد. گلدانهايي در شكل و شمايل و رنگهاي مختلف در بازار موجود است كه واقعا بالكن را زيبا ميكند.
- استفاده از فضاي سبز عمودي
بعضي از خانهها را در همين ابرشهر ميتوان پيدا كرد كه واقعا صفت «خانه سبز» برازندهشان است. اين خانهها به كمك فضاي سبز عمودي، پوشيده از برگها شدهاند و رنگ سبزي بهخود گرفتهاند. برخي از گياهان هستند كه به ديوارها چسبيده و بالا ميروند اما تكنيكها و تجهيزاتي هم وجود دارد كه ميتوان به كمك آنها ديواري را سبزپوش كرد. البته انصافا اين پيشنهاد كار حرفهاي لازم دارد و از حوصله خيليها، خارج است. لازم نيست كل ديوارهاي ساختمان خودتان را درگير اين فضاهاي سبز عمودي بكنيد. گاهي وقتها، يك يا چند گلدان آويزان يا حتي يك طراحي و نقاشي خاص و نه سراسري، ميتواند ساختمان شما و نماي بيرونياش را زنده كند. اين جور كارها، فقط كمي حوصله به همراه اندكي خلاقيت ميخواهد تا ساختمان شما را زيباتر كند. در اينباره ميتوانيد از خانههاي گل و گياه مناطق خودتان هم كمك بگيريد.
- پاكيزگي نماي يك ساختمان
حالا كه نماهاي ساختمانهاي شهر ما هماهنگ نيستند و فعلا فقط گامهاي ابتدايي براي اين هماهنگي برداشته شده است، ميتوان از يك منظر ديگر اين هماهنگي را ايجاد كرد؛ مثلا اينكه نماي همه ساختمانها تميز باشد. كافي است خودتان يك نگاه به نماي بيروني ساختمانتان بيندازيد. تميزبودن پنجرهها بسيار اهميت دارد. در خانهتكانيها حتما بخش بيروني پنجرهها را هم تميز و مرتب كنيد. اگر مثلا توري پنجره كنده شده و آويزان است، حتما آن را ترميم كنيد. كثيفبودن اين توريها هم بسيار به نماي بصري شهر آسيب ميرساند. رنگآميزي در و پنجره خانه هم اگر نياز است ميتواند گزينه بعدي شما باشد. اين كار هم هزينه زيادي روي دستتان نميگذارد. سعي كنيد در انتخاب رنگ به هماهنگي پنجرهها و درهاي همسايهها فكر كنيد. اين كار شايد كمي مطابق سليقه شما نباشد اما در نهايت نماي زيباتري را در محله شما بهوجود ميآورد.
- برچسبها را فراموش نكنيد
يكي از مشكلات اساسي در زمينه زشتي نماهاي ساختمان شهر مربوط به برچسبهاي تبليغاتي است كه به شكل غيرقانوني روي در و ديوار خانهها نصب ميشوند. نخستين كاري كه از دستتان برميآيد اين است كه يكبار بهطور رسمي از اين متخلفان شكايت كنيد. طبق قانون شهرداريها، تبليغات روي معابر شهر به جز در اماكني كه شهرداري آنها را مجاز شناخته، ممنوع است. كار دوم كه مهمتر و ضروريتر بهنظر ميرسد اين است كه خودتان فعلا براي برطرفكردن اين زوايد بصري اقدام كنيد. ميتوانيد با 137يا همان سامانه فوريتهاي خدمات شهري هم تماس بگيريد و از آنها تقاضاي كمك كنيد. بخشي از اين برچسبها، ماهها و حتي سال به سال، روي در و ديوار و پنجره و كركره و... ميماند اما شهروندي كه صاحب آن خانه و مغازه است، همتي نميكند. اگر همه در اين زمينه اقدام كنند، اين شهر بسيار زيباتر خواهد شد.
- كاشت گل و گياه در معابر
شهرداري همين روزها دست بهكار ميشود و كلي گل و گياه در بوستانها و فضاهاي سبز شهري ميكارد اما هر چقدر هم تلاش كند باز هم نميتواند به همه باغچهها در گوشه و كنار محلهها رسيدگي كند. چرا شما در اين زمينه كمك نميكنيد؟ ميتوانيد همين امروز به كلينيكهاي گل و گياه شهرداري برويد و از آنها نهالها و درختچههاي رايگان بگيريد، بعد هم زحمت كاشتن آنها در باغچه كوچك روبهروي خانهتان را بكشيد. مگر ميتوان شهر و زيبايي يك شهر را، بدون طبيعت و درخت و چمن و سبزه و... تصور كرد؟ اگر باغچهاي مقابل خانهتان است، دستي به سر و روي اين باغچه بكشيد. هفتههاي پاياني اسفندماه، شهرداري در حوزه درختكاري، خدمات رايگان خوبي ارائه ميدهد. بخشي از باغچههاي مقابل خانهها، آنقدر پر از آشغال و ته سيگار و خسته است كه آدم رغبت نميكند نگاهشان كند. اگر دستي به سر و روي آنها بكشيد حال خودتان هم بهتر ميشود.
- ياد بگيريد شهر را زيبا كنيد
سري به ادارههاي بازيافت شهرداري منطقه خودتان يا كلينيكهاي گل و گياه بزنيد. معمولا در اين مراكز كلاسهايي در زمينه آموزش استفاده از وسايل دورريختني براي زيباسازي برگزار ميشود. در همين كلاسها هم گروههاي مختلفي تشكيل ميشود كه با مشاركت هم طرحهاي مختلفي را در محلهها اجرا ميكنند. مثلا حتما ديدهايد كه برخي از ديوارهاي شهر به كمك چند لاستيك كهنه خودرو كه آنها را رنگ كردهاند و درون آنها گل و گياه كاشتهاند، چقدر زيباتر شدهاند. يا با استفاده از قوطيهاي نوشابه و نصبشان روي ديوار و كاشت گل و گياه درون آنها چه منظره بينظيري بهوجود آمده است. شما هم آستينها را بالا بزنيد و در اين دورههاي آموزشي شركت كنيد. بعد هم ديوارهاي نازيباي محلهتان را با مشاركت ديگران تبديل به ديوار زيبا كنيد. هم اوقات فراغتتان را پر كردهايد و هم به زيباسازي شهر كمك كردهايد.