به گزارش ایسنا، نی‌زار که به دلیل وجود نی فراوان در زمینهای خیس و گلی به نم‌زار هم شهرت دارد، شامل زمین‌هایی است که در حاشیه رودخانه‌ها قرار دارند و در بخشی از سال یا در تمامی سال مرطوب هستند و به طور کلی تمامی نم‌زارها دارای خاکی است که به صورت دوره‌ای با آب پوشانده یا اشباع میشوند و گیاهانی که به این خاک‌ها خو کرده‌اند، آب دوست نامیده میشوند.
کشمیری، رئیس انجمن جمعیت دوست‌داران طبیعت سبز کره زمین با اشاره به این که نی‌زارها در حفاظت پایدار خاک نقش مهمی دارد، گفت: این مجموعه طبیعی محل مناسبی برای لانه‌گذاری و جوجه‌آوری تعدادی از پرندگان، خزندگان است و نقش ارزنده‌ای در جذب حشرات دارد. علاوه بر آن این محیط‌ها نقش ارزنده‌ای در تامین خوراک برخی از حیوانات دارد.
وی ادامه داد: از سوی دیگر زمانی‌که نی‌زارها به مرحله محصول‌دهی می‌رسند می‌توان از محصولات آن‌ها در بخش‌هایی همچون تولید صنایع دستی استفاده کرد.
کشمیری تصریح کرد: متاسفانه به علت بروز خشکسالی، برداشت بی‌رویه از نی‌زارها و تغییر کاربری اراضی و تجاوز به حریم رودخانه‌ها موجب شده تا بخش‌هایی از این مجموعه‌های بزرگ نابود شود.
- نابودی نی‌زارها یکی از علل بروز سیل در خراسان شمالی
غلامرضا پور فتح‌الله یکی از اعضای این انجمن در ادامه با تاکید بر این که نی‌زارها برای جلوگیری از تخریب اراضی مجاور مورد اهمیت است، اظهار کرد: در حقیقت نی‌زارها سپر بلای اراضی مجاور کشاورزی هستند اما متاسفانه برخی از افراد برای افزایش سطوح زیر کشت کشاورزی خود و یا سایر مصارف اقدام به نابودی آن‌ها کرده‌اند.
وی بیان کرد: نی‌زارها سدی در مقابل طغیان رودخانه‌هاست و از بروز سیل جلوگیری می‌کند و یکی از علل بروز سیل در سالهای اخیر در حاشیه رودخانه قطع نی‌زارها بوده است.
پورفتح الله تصریح کرد: در سالهای گذشته اداره کل منابع طبیعی و سازمان جهاد کشاورزی استان با برگزاری کلاس‌های آموزشی کشاورزان و بهره‌برداران را نسبت به مزایای این نی‌زارها آگاه و آن‌ها را از قطع این مجموعه‌ها منع می‌کردند. از سوی دیگر وزارت نیرو نیز یکی از دستگاه‌های خواهان حفظ این نی‌زارها است چراکه با طغیان رودخانه و بروز هر گونه حادثه‌ای باید غرامت‌های ناشی از خسارت را پرداخت کند.
وی توضیح داد: همچنین اقدامات حفاظتی نیروهای حفاظتی اداره کل منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست موجب شده تا روند تخریب نی‌زارها کاهش یابد.
- محل استتار برخی از گونه‌های حیوانی از بین رفته است
سید حسین صالحی، کارشناس مسئول نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی با اشاره به این که نی‌زارها یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های تعدادی از پرندگان است، بیان کرد: قرقاول یکی از مهم‌ترین گونه‌ها در این استان است که در میان نی‌زارها زندگی و تخم‌گذاری می‌کند.
وی گفت: طی سالهای اخیر زیستگاه‌های این پرنده در این استان در بسیاری از قسمت‌ها از بین رفته و این پرنده هم اکنون در این استان در معرض انقراض قرار گرفته است. قرقاول پرنده‌ای است که قدرت پرواز بالایی ندارد در نتیجه در میان نی‌زارها استتار کرده و خود را از میان عوامل خطرزا مخفی می‌کند، اما جثه بزرگ قرقاول و نبود مکانی برای استتار موجب شده تا به راحتی مورد حمله شکارچیان قرار گیرد.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر این پرنده‌ها محل امنی برای تخم‌گذاری ندارند و با از بین رفتن نی‌زارها تخم‌های آن‌ها توسط حیواناتی همچون روباه، گربه وحشی و شغال خورده می‌شود.
به گفته وی، در گذشته این گونه از پرنده به وفور در نی‌زارهای حاشیه رودخانه اترک مشاهده می‌شد اما در حال حاضر بسیاری از بخش‌های آن از بین رفته است.
- قرقاول‌های خراسان شمالی بی‌خانمان شده‌اند
اسکندر گردمردی رئیس اداره محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی نیز در ادامه گفت: دیگر خبری از قرقاول‌ها در استان نیست و تعداد آن‌ها به شدت کاهش یافته است.
وی با بیان این که این نوع از پرنده در اطراف بیشه‌زارهای رودخانه اترک زندگی می‌کرد، افزود: طی سالهای اخیر شاهد به آتش کشیدن بیشه‌زارها و نی‌زارهای اطراف و کف این رودخانه در اطراف شهرستان بجنورد هستیم.
وی با بیان این که در سال های اخیر ارزش زمینهای حاشیه رودخانه اترک افزایش یافته است، ادامه داد: این امر برای تبدیل این زمین‌ها به زمین کشاورزی و یا ساخت ویلا، باغ و باغچه انجام می‌شود. بهار زمان لانه‌سازی قرقاول در این مناطق بوده اما به علت تخریب محل زندگی آن‌ها، خبری از لانه و آشیانه این نوع از پرنده نیست.
وی در پاسخ به این سوال که آیا قرقاول جزء آن دسته از پرندگان مهاجر به استان بوده است، توضیح داد: قرقاول یکی از گونه‌های حیوانی بومی استان است.
این مقام مسئول با اشاره به این که سهره سینه سرخ یکی دیگر از پرنده‌هایی بوده که به سرنوشت قرقاول دچار شده است، اضافه کرد: با تخریب رویشگاههای گون در کوهستان استان به بهانه‌های مختلف، نه تنها پوشش گیاهی ارزشمند از بین رفته بلکه سهره سینه سرخ با آن رنگ مسحورکننده جایی برای لانه‌سازی نخواهد یافت و بدین ترتیب این گونه جانوری وابسته به مراتع و جنگل‌‌ها از بین خواهد رفت.
وی توضیح داد: پرنده‌ای همچون سهره سینه سرخ پیش از این لانه‌اش را بر روی بوته‌های گون و با ظرافت خاصی بنا می‌کرد این در حالیست که با تخریب رویشگاههای گون در کوهستان استان به بهانه‌های مختلف، نه تنها پوشش گیاهی ارزشمند از بین رفته بلکه سهره سینه سرخ با آن رنگ مسحورکننده جایی برای لانه‌سازی نخواهد یافت.