حيدرالخويي، تحليلگر مسائل عراق در انديشكده شوراي اروپايي روابط خارجي مي‌گويد كه اين سفر براساس شواهد موجود با فشار آمريكا صورت گرفته و واشنگتن تلاش دارد تا رياض روابط نزديك‌تري با عراق در دوره جديد داشته باشد.
- چه مسائلي باعث شده تا براي نخستين‌بار در 27سال گذشته يك وزير امور خارجه عربستان به بغداد سفر كند؟
گفته مي‌شود سفر عادل الجبير بعد از فشار آمريكا بر اين كشور براي بهبود روابط رياض با بغداد صورت گرفته است. هوشيار زيباري، وزير سابق امور خارجه عراق هم در توييتر خود نوشته است كه اين سفر حركت بسيار خوبي براي بهبود روابط دو طرف بوده و از دوستان آمريكايي در اين توئيت براي اين سفر تشكر كرده است.
- روابط عراق و عربستان اما در سال‌هاي گذشته پرتنش بوده است. دولت عراق اكنون با چه زمينه‌اي عادي‌سازي رابطه با رياض را دنبال مي‌كند؟
درست است. عادل الجبير حرف‌هاي تندي عليه شيعه عراق زده و مقام‌هاي سعودي مي‌خواهند نشان دهند كه شيعيان عراق تابع ايران هستند. اما با وجود همه اين مسائل عراق مي‌خواهد اين توازن ميان ايران و عربستان برقرار باشد. چون عربستان پس از شكست داعش مي‌تواند سرمايه‌گذاري زيادي در بازسازي و اقتصاد عراق داشته باشد. عراق طي سال‌هاي گذشته كارزار جنگ بين طرف‌هاي خارجي بوده است اما دولت عراق نمي‌خواهد بخشي از اين درگيري باشد. بغداد مي‌خواهد توازني ميان ايران-آمريكا و ايران-عربستان برقرار باشد.
- ايران و عربستان اما اختلاف‌هاي جدي دارند. دولت عراق فكر مي‌كند مي‌تواند چنين توازني را برقرار كند؟
اين كار بسيار سخت خواهد بود. اين اما نقشي است كه تنها عراق مي‌تواند بازي كند. عراق مي‌خواهد كه همزمان روابط خوبي هم با عربستان هم با ايران داشته باشد. چون از لحاظ جغرافيايي كارزار نبرد است و اگر عراق بتواند عربستان را به ايران نزديك كند به نفع خودش است.
- گزارش‌هاي مختلفي از حمايت‌شدن گروه‌هاي افراطي از داخل عربستان وجود دارد. اين مسئله باعث نگراني دولت عراق در رابطه نزديك با عربستان نمي‌شود؟
اين يك مسئله حتمي است. عربستان براي گروه‌هاي افراطي و سلفي تأمين منابع مي‌كند. در اسناد ويكي‌ليكس هم اسناد مختلفي است كه نشان مي‌دهد عربستان نه‌تنها در عراق بلكه در كل جهان تبديل به مركز مالي گروه‌هاي افراطي شده است.
دفتر نخست‌وزير عراق هم گفته است كه عراق و عربستان مي‌خواهند همكاري بيشتري با هم عليه تروريسم و ايدئولوژي و فكر تروريسم داشته باشند؛ يعني دولت عراق در بيانيه رسمي اعلام نكرده كه عربستان تفكر تروريستي دارد اما تأكيد كرده كه نه‌تنها با تروريسم بلكه با اين تفكر بايد جنگيد.
- دولت عراق بيشتر در چه بخشي احساس مي‌كند كه كمك عربستان را لازم دارد؟
مهم‌ترين بخش، مبارزه با تفكر تروريسم است. تا دو سه ماه ديگر احتمالا در صحنه نظامي، داعش و گروه‌هاي تروريستي ديگر در عراق شكست مي‌خورند اما مسئله مهم‌تر تفكر افراط‌گرايي است كه مي‌تواند باقي بماند و عربستان مي‌تواند نقش مهمي براي مقابله با اين تفكر داشته باشد. عراق به همين‌خاطر به‌صورت علني از عربستان خواسته است تا اين نقش را ايفا كند. اين نبرد سخت‌تري خواهد بود، چون مي‌توان در ميدان نظامي داعش را با بمب و جنگنده شكست داد اما اين ابزارها براي نبرد با تفكر افراطي و سلفي بي‌فايده خواهند بود.