طي 2سالي كه سلمان بن عبدالعزيز81ساله قدرت را در عربستان بر عهده گرفته، تقريبا در هيچ زمينه سياست خارجي خود نتوانسته موفقيتي داشته باشد اما از زمان ورود ترامپ به كاخ سفيد مقامهاي اين كشور احساس مي‌كنند نيروي جديدي پيدا كرده و بارديگر مي‌توانند براي جبران شكست‌هاي داخلي و خارجي خود تقلا كنند.
درحالي‌كه تنش‌ها و اختلاف‌هاي عراق با عربستان از كسي پوشيده نيست، روز گذشته عادل الجبير، وزير امور خارجه عربستان در سفري كم‌سابقه و اعلام‌نشده راهي بغداد شد تا شايد بتواند اوضاع روابط دو طرف را بهبود ببخشد. طي 14سال گذشته براي نخستين‌بار است كه يك وزير امور خارجه عربستان به عراق سفر مي‌كند.
همزمان با گردش الجبير در عراق، سلمان بن‌عبدالعزيز، پادشاه رنجور عربستان هم خودش دست به‌كار شده و قرار است از امروز به توري يكماهه در آسيا برود تا شايد بتواند بخشي از مشكلات ديپلماتيك و اقتصادي كشور را در اين منطقه حل كند. الجبير كه در روزهاي گذشته در هر سخنراني و گفت‌وگويي تلاش كرده كه ايران را متهم كند، روز گذشته در بغداد به ديدار ابراهيم الجعفري، وزير امور خارجه شيعه عراق رفت تا احتمالا بار ديگر عليه نفوذ ايران در منطقه حرف بزند.
عربستان پس از نزديك به 25سال نداشتن سفير در ماه ژانويه سال2016 سفير خود را به عراق فرستاد اما حرف هاي اين سفير عليه نيروهاي بسيج مردمي (الحشد الشعبي) باعث شد تا بغداد عذر اين سفير را بخواهد و سرانجام او همان سال مجبور به ترك عراق شد. سفر نخستين وزير امور خارجه عربستان در عراق طي 14سال گذشته در حالي صورت گرفته كه نيروهاي عراقي پيشروي خود را در غرب موصل گسترش داده‌اند.
با آزادي كامل موصل، گروه تروريستي داعش آخرين پايگاه مهم خود را در عراق از دست خواهد داد كه برخي اعتقاد دارند مسئله‌اي نگران‌كننده براي رياض است. مقامهاي عراقي بارها اعلام كرده‌اند كه عربستان با مسلح‌كردن نيروهاي افراطي در تلاش براي بي‌ثبات‌كردن اين كشور است. نوري مالكي، معاون رئيس‌جمهور عراق به‌تازگي با هشدار در اين رابطه اعلام كرد كه عراق با هيچ كشوري به جز عربستان مشكل ندارد.
- پادشاه پير به‌دنبال اقتصادهاي جوان
علاوه بر مشكلات سياست خارجي، عربستان يكي از وخيم‌ترين دوره‌هاي اقتصادي تاريخ خود را با ماجراجويي‌ها و سوء‌مديريت مقامهاي اين كشور پشت سر مي‌گذارد. سلمان بن عبدالعزيز، پادشاه عربستان به همين‌خاطر از امروز با هيأتي 1500نفره و 10نفر از وزراي كابينه راهي توري يكماهه به اقتصادهاي رو به رشد آسيا مي‌شود.
او قرار است در اين تور طولاني از مالزي، اندونزي، ژاپن و چين ديدار كند. محمد بن سلمان كه بسياري او را قدرت اول اين روزهاي عربستان مي‌دانند هم در اين سفر پدرش را همراهي مي‌كند. او كه جوان‌ترين وزير دفاع جهان و جانشين وليعهد عربستان است، برنامه‌اي را تحت عنوان «افق 2030» براي كاهش وابستگي اين كشور به درآمدهاي نفتي مطرح كرده كه اميد زيادي به آن وجود ندارد.
بازگشت قدرتمند ايران به بازار نفت براي عربستان خطرآفرين شده و عربستان براي بهبود روابط خود با پرشتاب‌ترين وارد‌كنندگان نفت تلاش مي‌كند. عربستان كه تا چند سال قبل خودش را بي‌نياز از تلاش براي جذب سرمايه مي‌ديد، همچنين در اين سفر تلاش دارد تا براي حل مشكلات اقتصادي به مقامهاي شرق آسيا پيشنهادهاي سرمايه‌گذاري مختلف ازجمله عرضه اوليه سهام شركت ملي نفت آرامكو را بدهد. عربستان سعودي چندي پيش از تغيير ساختاري شركت ملي نفت آرامكو به‌عنوان بزرگ‌ترين شركت صادركننده نفت جهان اعلام كرد كه براساس آن آرامكو از وزارت نفت عربستان جدا شده و خصوصي شود.
سعودي‌هاي اميدوار هستند كه شايد بتوانند 5درصد سهام آرامكو را به سرمايه‌گذاران آسيايي در سال2018 واگذار كنند. كسري بودجه دولت عربستان سعودي در سال ۲۰۱۵ به رقم بي‌سابقه ۳۶۷ ميليارد ريال سعودي، معادل ۹۸ميليارد دلار رسيد. مقامهاي عربستان به همين‌خاطر اكنون به‌شدت به منابع مالي جديد نياز دارند و حرف‌هايي كه درباره خصوصي‌سازي در اين كشور زده مي‌شود هم در همين راستاست.
خرج بي‌حساب و كتاب و همچنين ماجراجويي‌هاي شكست‌خورده ازجمله در يمن باعث شده تا عربستان كه لقب بزرگ‌ترين صادركننده نفت جهان را دارد براي نخستين‌بار در تاريخ خود مجبور به وضع سياست‌هاي رياضتي ازجمله وضع ماليات براي نخستين مرتبه و افزايش قيمت آب، برق و گاز شود.
نظر شما