سازمان جهاني مهاجرت ديروز در گزارشي اعلام كرد كه طي 3ماه گذشته 525نفر از پناهجويان در ميان امواج مديترانه جان دادهاند. طبق اين گزارش، روند ورود غيرقانوني پناهجويان از مسير مديترانه مركزي افزايش داشته و در اين ميان تعداد غرقشدگان هم بيشتر شده است. سال گذشته، طي همين مدت 471نفر در روياي رسيدن به اروپا در ميانه آبهاي مديترانه مركزي جان خود را از دست دادند.
يك سال از امضاي توافق ميان اتحاديه اروپا و تركيه براي ممانعت دولت آنكارا از ورود پناهجويان به خاك اروپا ميگذرد و طي اين مدت، رفتهرفته مسير خطرناك بخش مركزي مديترانه، يعني آن بخش از اين دريا كه ميان شمال آفريقا و ايتاليا قرار گرفته است، به مسير اصلي انتقال پناهجويان تبديل شده است در اين مسير در بيشتر ماههاي سال، دريا مواج است و دريانوردي در آن براي قايقهاي ضعيف و كوچك پناهجويان، ناامن. پيش از اين اغلب پناهجويان از مسير موسوم به «مسير بالكان»
يعني از طريق تركيه، يونان، كشورهاي حوزه بالكان و اروپاي مركزي خود را به كشورهاي ثروتمند غرب اروپا ميرساندند اما با بسته شده مسير بالكان، مسير «مديترانه مركزي» و تا حدودي «مديترانه غربي» به مسيرهاي اصلي مهاجرت به اروپا تبديل شده است.
نهادهاي حقوق بشري بسته شدن مسير اصلي راكه مسير نسبتا كمخطرتري براي پناهجويان به شمار ميرفت عامل اصلي افزايش مرگ پناهجويان در ميانه آبهاي مديترانه دانستهاند. طي 3ماه گذشته حدود 13هزار و 500پناهجو خود را از شمال ليبي به جنوب ايتاليا رساندهاند. اين تعداد در مدت مشابه، حدود 5هزار و 300نفر بوده است.
سازمان ديدهبان حقوق بشر اعلام كرده توافق اخير ميان اتحاديه اروپا و ليبي در هجوم دوباره پناهجويان به سمت ايتاليا نقش محوري داشته است. اروپاييها قرار است 215ميليون دلار كمك بلاعوض به دولت ورشكسته ليبي بپردازند و ليبياييها در مقابل، مانع حركت قايقهاي پناهجويان از سواحل شمال آفريقا به سمت اروپا شوند؛ موضوعي كه باعث شده پناهجويان از ترس اجرايي شدن اين طرح، براي رساندن خود به خاك اروپا تعجيل كنند. در اين ميان نقش قاچاقچيان انسان را نبايد فراموش كرد. آنها از ترس آغاز برخوردهاي دولت ليبي با كسب و كارشان، روند انتقال پناهجويان به اروپا را تشديد كردهاند.
طبق آمار سازمان ملل، طي سال گذشته ميلادي بيش از 5هزار انسان جان خود را در ميان امواج مديترانه از دست دادهاند. در سال 2015اين تعداد به حدود 3هزار و 800نفر ميرسيد و در سال قبل از آن به 3هزار و 300نفر. ماجراي غمانگيز مرگ پناهجويان تمامي ندارد؛ چراكه نميتوان براي فقر، جنگ و درگيري در مناطق زندگي آنها پاياني متصور بود.