به گزارش ایسنا، تعطیلات نوروزی، روزهای عزاداری مانند محرم، شهادت‌ها و حتی روزهای قبل از انتخابات به واسطه تمرکز مردم و کشور به سمت آن اتفاقات خاص، بهترین موقعیت برای سوءاستفاده افراد و مالکان بناهای تاریخی است، کسانی که کمر به تخریب بناهای تاریخی می‌بندند، اما همه ماجرای تخریب و آسیب وارد شدن به بناهای تاریخی به همین جا ختم نمی‌شود، حضور بیش از حد گردشگران به بناهای تاریخی نیز خود یک نمونه آسیب وارد کردن به بناهای تاریخی است.
سید محمد بهشتی، رئیس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در گفت‌وگو با ایسنا نوروز را یک فرصت برای حضور گردشگران می‌داند و می‌گوید: تعطیلات نوروزی شاهد حجم حضور فوق‌العاده زیاد مردم به نقاط مختلف کشور است، اتفاق ارزشمندی که همراه با بازدید از بناهای تاریخی، با آداب مختلف همراه هستند.
او از جمله این آداب را توجه به میزان ورود گردشگر به بناهای تاریخی می‌داند و بیان می‌کند: در این آداب باید احساس کنیم، بنای تاریخی ارزشمندی مانند «عالی‌قاپو» ظرفیت فوق‌العاده زیادی برای ورود گردشگر ندارد. در این مواقع اصرار می‌کنند که هزینه‌ی زیادی برای سفر پرداخت کرده‌ایم و دیگر فرصتی برای بازدید ندارند، به همین دلیل تلاش می‌کنند تا با اصرار وارد بنای تاریخی شوند، اما به این فکر نمی‌شود که یک بنا چه میزان توانایی برای حضور گردشگران در خود را دارد.
وی تاکید می‌کند: اگر این همه هزینه کرده‌اید و رنج سفر را به جان خریده‌اید تا به بازدید از بناهای تاریخی بپردازید و آداب نوروزی را به جای آورید، حتما به این قضیه نیز توجه می‌کنید که بناهای تاریخی در مدت زمان ۱۵ روز نباید با آسیب و فشارهای زیادی مواجه شوند، باید در این موقعیت، مراعات بناهای تاریخی را کرد.
او با بیان اینکه متاسفانه شاهد هستیم خسارت‌هایی که در طول نوروز به برخی از بناهای تاریخی وارد می‌شود، در صورتی که امکان ترمیم آسیب‌هایشان باشد، به چند ماه زمان برای ترمیم و بازسازی نیاز دارد، می‌گوید: خوشبختانه شاهد هستیم که جامعه، به مرور به رفتارهایی که از آن‌ها سر می‌زند، توجه می‌کند، در واقع نشانه‌ی «بلوغ مدنی» در جامعه را به خوبی در این رفتارها می‌توان دید.
«بهشتی» نمونه این بلوغ مدنی در جامعه را رفتار «چهارشنبه سوری» امسال توسط مردم می داند و ادامه می‌دهد: امسال مردم رفتار متفاوتی نسبت به سال‌های گذشته در برخورد با این آئین باستانی داشتند، رفتاری که مدنی‌تر از سال‌های گذشته بود و بسیار کمتر از گذشته شاهد خسارت در «چهارشنبه سوری» بودیم، در عین حال نیز آیین باستانی چهارشنبه سوری برگزار شد.
او معتقد است؛ این نوع رفتار به ما این اجازه را می‌دهد که بتوانیم به مردم تذکر دهیم و آن‌ها نیز مراقب باشند رفتار خسارت‌باری پیش نیاید.
رئیس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری؛ «نظارت اجتماعی» توسط مردم و از ناحیه دوست‌داران میراث فرهنگی را یکی از مهم‌ترین اقداماتی می داند که در روزهای تعطیل به خصوص تعطیلات نوروز، محرم و حتی دوران قبل از انتخابات می‌تواند باعث جلوگیری از هر نوع آسیب رساندن به بناها و محوطه‌های تاریخی باشد.
او می‌گوید: معمولا زمانی شاهد این نوع تغییر و تخریب‌ها هستیم که اذهان جامعه به سمت یک اتفاق می‌رود و سوء استفاده‌گران از این موقعیت‌ها به طور مناسب استفاده می‌کنند.
وی همچنین با تاکید بر اینکه متصدیان بناهای تاریخی در نوروز در همه صحنه‌ها حاضر نیستند، ادامه می‌دهد: در این موقعیت‌ها شاهد تخریب‌های این‌چنینی هستیم، یا زمانی که تغییر و تحولات مدیریتی رخ می‌دهد، از این نقاط عطف حداکثر استفاده می‌شود. بنابراین فقط نظارت اجتماعی می‌تواند نقش مهمی در حفاظت از بناها و بافت‌های تاریخی ایفا کند.
بهشتی به رسانه‌های خاموش در نوروز نیز اشاره و بیان می‌کند: متاسفانه اکثر رسانه‌ها به خصوص روزنامه‌ها در تعطیلات نوروز خاموشند و منتشر نمی‌شوند، این ذهن جامعه را در تعطیلات این چنینی خاموش می کند، در حالی که فعالیت رسانه‌ها در تعطیلات نیز می‌تواند نقش رسانه و نظارت اجتماعی را به خوبی در اذهان روشن کند.
به گزارش ایسنا، محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز پیش از این از مردم و به خصوص مالکان آثار تاریخی در سراسر کشور در این زمینه یک درخواست ویژه مطرح کرده است.
او می‌گوید: درخواست ویژه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از مردم این است که خودشان در نوروز باستانی از فرهنگ و ثروت فرهنگی کشورشان حفاظت کنند و برای دیگران الگو باشند تا بتوانند آن‌ها نیز در این زمینه قدم بردارند.