فيلم‌هاي اين حادثه به سرعت در بين مردم پخش شد و آنها را نسبت به اين ماجرا حساس كرد. خيلي زود البته اين ماجرا، جز براي كساني كه در آن خسارت ديده بودند، فراموش شد. اما روز گذشته يك خبر عجيب دوباره توجه افكار عمومي را به اين موضوع جلب كرد. محمد‌حسن اصولي‌صفار، بازپرس شعبه 410مشهد كه رسيدگي به اين پرونده را بر عهده داشت، قصور پليس در اين حادثه را تأييد و فرمانده پليس راه را براي بازجويي به دادسرا احضار كرد. درحالي‌كه تصور عموم مردم اين بود كه راننده‌ها مقصر هستند، اين قاضي دقيق، پليس را هم مقصر اعلام كرد. او البته پيش از اين هم مديركل فرودگاه خراسان‌رضوي را به اتهام معاونت در توقيف غيرقانوني مسافرين در 3پرواز ماهان، معراج و آتا بازداشت و روانه زندان كرده بود. در گفت‌وگو با قاضي اصولي، جزئيات ماجرا را بر‌رسي كرده‌ايم.
- آقاي اصولي، اين پرونده از چه زماني به شما سپرده شد؟
همان شب وقوع حادثه دادستان محترم مشهد با بنده تماس گرفتند و پيگيري موضوع را به من محول كردند.
- مي‌دانيد چرا شما؟
خب، اين تصميم ايشان است. اما جناب دادستان لطف دارند و پرونده‌هاي مشابه را به بنده مي‌سپارند. مثلا پرونده فرودگاه مشهد را هم با دستور ايشان پيگيري كردم.
- تحقيقات را شروع كرديد و به چه نتيجه‌اي رسيديد؟
با توجه به كارهاي كارشناسي و تحقيقاتي كه بنده انجام دادم و با گزارش‌هايي كه از منابع ديگر دريافت شد به اين نتيجه رسيدم كه تنها مقصر اين ماجرا مردم و راننده‌ها نبوده‌اند، بلكه علت و مقصر اصلي در مرتبه اول پليس‌راه و بعد هم راهداري بوده است. براي بنده روشن شد كه پليس در وظيفه ذاتي خودش كوتاهي كرده است. بنابراين دو نفر از مديران ارشد استان يعني مديركل محترم راهداري و فرمانده محترم پليس‌راه را احضار كرديم.
- مشخصا از نظر شما جرم پليس چه بود؟
براساس تحقيقات، قصور پليس‌راه در زمينه عدم‌اطلاع‌رساني و عدم‌نصب علائم هشدار‌دهنده در اين حادثه محرز بود. دقت كنيم كه تصادف طبيعي است اما وقتي تصادف زنجيره‌اي شد، مقصر كساني هستند كه بايد اطلاع‌رساني و پيشگيري مي‌كردند؛يعني پليس‌راه و راهداري. اگر اين بخش‌ها به وظيفه خود عمل مي‌كردند نه اين تصادف زنجيره‌اي اتفاق نمي‌افتاد، نه كسي فوت مي‌شد و حتي مجروح هم نمي‌داشتيم. اين اتفاق تلخ، نتيجه كوتاهي در اطلاع‌رساني بوده است.
- واكنش پليس چه بود؟
متأسفانه روز گذشته فرمانده انتظامي خراسان گفته اند كه پليس به وظيفه خودش عمل كرده است. به اين ترتيب باز هم مثل هميشه مردم مقصر اعلام شده‌اند. بنده در پاسخ به ايشان تأكيد كرده‌ام كه پليس راهور مقصر است. چون فرمانده پليس‌راهور استان در پايان تحقيقات و بازجويي من اعتراف و اقرار كرد كه در اين زمينه كم كاري كرده است. اظهارات شهود بي‌طرف حاضر در محل سانحه مانند عوامل اورژانس و... هم اين كم كاري را تأييد مي‌كند. من با مجروحان حادثه هم گفت‌وگو كردم و همه آنها مي‌گفتند از وقوع حادثه بي‌اطلاع بوده‌اند و هشدار لازم در جاده به آنها داده نشده بود.
- واكنش فرمانده پليس‌راه استان چه بود وقتي احضارش كرديد؟ به هر حال اين يك اتفاق معمول نيست كه فرمانده پليس در چنين مواردي بازجويي شود!
شب اول كه اين اتفاق افتاد با مديركل راهداري و فرمانده پليس‌راه تماس گرفتم. مديركل راهداري در دادسرا حاضر شد و اظهاراتش را شنيدم. اما فرمانده پليس‌راه استان به موقع نيامد و با دو روز تأخير و تعلل در دادسرا حاضر شد. پيش از ايشان البته عده‌اي از حقوقدانان ناجا از استان خراسان و حتي تهران مراجعه كردند.
- چرا؟ مي‌خواستند توصيه كنند كه شما از اين بازجويي منصرف شويد؟
نه اينكه منصرف شوم، مي‌خواستند كارشان را توجيه كنند و بگويند پليس كارش را درست انجام داده است. به هر حال فرمانده پليس استان مراجعه كرد و من در حدود 5ساعت بازجويي از ايشان به اين نتيجه رسيدم كه دلايلم كافي و متقن است. بنابراين تفهيم اتهام كردم و بعد هم قرار قانوني كفالت منجر به بازداشت اوليه صادر كردم.
- چند ساعت بازداشت شدند؟
چون ايشان به جرم‌شان اقرار كردند، من از معرفي‌شان به زندان صرف‌نظر كردم. اگر اقرار نمي‌كردند، زندان رفتن ايشان حتمي بود. اما وقتي ديدند كه من تعارف ندارم، همكاري كردند. به هر حال با وجود فشارها و پيگيري‌هاي چند بزرگوار از ناجا، تصميم خودم را گرفتم و وظيفه ام را در برابر حقي كه مردم بر گردن من داشتند انجام دادم.
- سرانجام ماجرا چه خواهد شد؟
مديركل راهداري استان در ابتداي ماجرا به‌عنوان مطلع احضار شد اما الان ايشان هم متهم است. بخشي از كوتاهي، مربوط به راهداري مي‌شود. براي اعلام نظر نهايي بايد صبر كنيم تا بررسي‌هاي كارشناسي انجام شود چون الان نمي‌توان ميزان تقصير‌ها را اعلام كرد. شايد در نگاه اول راننده مقصر باشد، اما وقوع اين حادثه را كم كاري عوامل راهداري و پليس‌راه تسهيل كرده است. به هر حال بايد صبر كنيم تا برآوردهاي نهايي انجام شود. اما روشن است اگر پليس به وظيفه‌اش عمل مي‌كرد، ابعاد حادثه اين اندازه نبود.
- چند نفر مجروح شدند؟ برآورد خسارت شده است؟
نمي توانم عدد دقيقي از خسارت‌ها اعلام كنم چون تعدادي از اين ماشين‌ها برگه بيمه‌شان را مبادله و صحنه را ترك كرده‌اند. بنابراين براي روشن شدن اين موضوع هم بايد صبر كنيم. اما حدود 50ماشين برخورد داشته‌اند، 85نفر مجروح شده‌اند و متأسفانه يك دختر هفت‌ساله هم فوت كرده است.
- اين تصميم شما چه بازتاب‌هايي داشت؟
خب، خيلي‌ها خبرش را منتشر كردند. در رسانه‌ها و حتي رسانه‌هاي خارج از كشور هم منعكس شد. اما بهترين و مهم‌ترين بازتاب را من از مردم گرفتم. خيلي‌ها تماس مي‌گرفتند و دعا مي‌كردند. آنها مي‌گفتند باور نمي‌كردند كه كسي غيراز راننده‌ها مقصر اعلام شود. پدر و مادر دختري كه فوت كرده بود، با من تماس گرفتند و گفتند خدا دختر ما را گرفت اما به شما خير بدهد. براي من تشكر مي‌كردند. البته موضوع بنده نيستم، آنها از دستگاه قضايي تشكر مي‌كنند كه بي‌طرفانه در اين موارد موضع‌گيري مي‌كند. البته واكنش منفي هم داشتيم. عرض كردم كه متأسفانه فرمانده ناجاي استان در مصاحبه با رسانه‌ها اصرار كرده كه پليس نقشي نداشته است. اگر نقشي نداشته‌اند پس چرا 50ماشين با هم برخورد كرده اند؟ درحالي‌كه ناجا مي‌توانست از مردم عذر خواهي و اعلام كند با مأمور متخلف برخورد خواهد كرد. مسئولان بايد با رعايت وجدان كاري و حفظ حقوق مردم اطلاع‌رساني كنند. دفاع بي‌دليل از متهم خودش نوعي جرم است.
- گفتيد كه عده‌اي قصد داشتند به شما فشار بياورند يا تصميم‌تان را تغيير بدهيد. آيا به اندازه كافي در اين زمينه حمايت هم شديد؟
بله، دادستان محترم مشهد خيلي بزرگوارانه حمايت كردند. وقتي مي‌گويم فرمانده پليس استان را بازداشت مي‌كنم، ايشان از من حمايت مي‌كند. اگر اين حمايت نباشد، نمي‌توانم كارم را درست انجام بدهم. به‌نظرم چنين رفتاري بايد در همه بخش‌ها وجود داشته باشد.
- از حقوق مردم حمايت كنيم
قاضي اصولي صفار: به اطلاع‌رساني پايبند هستم و بنده را مي‌توانيد يك قاضي رسانه‌اي بدانيد. مردم بايد بدانند دستگاه قضايي متولي حقوق‌شان است و در همه احوال از حقوق‌شان دفاع مي‌كند، برايش هم مهم نيست چه‌كسي بايد محاكمه شود. دستگاه قضايي به وظيفه ذاتي خودش كه حفظ حقوق شهروندان است، عمل مي‌كند. از رسانه‌ها مي‌خواهم به‌عنوان ناظران و منتقدان واقعيت‌ها را بيان و منافع مردم را دنبال كنند. مردم از دستگاه مسئولان مطالباتي دارند و قانون هم وظايفي بر عهده مسئولان گذاشته است. بايد بگرديم ببينيم چه‌كسي در كجا كم‌كاري كرده است و از او توضيح بخواهيم. ما بايد منافع مردم را جدي دنبال كنيم. بنده موضع‌گيري سياسي نمي‌كنم اما مي‌خواهم بگويم مردم فقط براي اين نيستند كه پاي صندوق رأي بيايند، ما بايد هوادار مردم و مدافع حقوق آنها باشيم.
- فرمانده پليس راهور خراسان كيست؟
سرهنگ هادی امیدوار،رئیس پلیس راه خراسان رضوی است كه در اين حادثه يكي از مقصران شناخته شده و هم اكنون با قرار كفالت آزاد است.وي درخواست همشهري براي گفت‌وگو را نپذيرفت و گفت:«بايد موضوع روال خودش را طي كند،چنين گفت‌وگويي نياز به موافقت فرمانده انتظامي استان دارد.» سرهنگ اميدوار 24 آذر 94 به اين سمت منصوب شده و پيش از آن فرمانده پلیس راه محور سرخس خراسان رضوی بوده است.