خلاصهاش اين است كه آنها با خميرهاي عروسكسازي عروسك ميسازند و عكس آن عروسكها را بهعنوان تصوير كتابهاي شعر و داستان كودكان كار ميكنند. البته همهچيز به همين سادگي نيست و ماجراهاي زيادي دارد. علويفر و همسرش از ابتداييترين مراحل شروع كردهاند و حالا در بهترين مرحله هستند؛ آنقدر كه قرار است براي توليداتشان كه ديگر به انبوه نزديك شده، كارگاه اختصاصي راه بيندازند. او از تجربه نخستين روزهاي شروع كارشان تا همين حالا برايمان گفت.
- سرم در ايده و مقاله است
راستش من بچه درسخواني بودم و دوره دبيرستانم را در تيزهوشان درس خواندم. كارشناسيام را مهندسي معدن و دانشگاه صنعتي اصفهان قبول شدم و كارشناسي ارشدم را در مهندسي مواد و دانشگاه فردوسي مشهد ادامه دادم. به همين دليل هميشه سرم در مقاله و ايده و اختراع بوده است و چيزي حدود هفده، هجده مقاله در موضوعات مختلف دارم. پيش از شروع تصويرگري، همه تمركزم روي تدريس و مقالهها و ثبت اختراع بود و هرچه كسب درآمد ميكردم هم از همان راه بود؛ مثلا بهدنبال تجاريسازي موضوع پاياننامه ارشدم بودم. نهايت همه اين فعاليتها و تلاشها، اين شد كه حالا روي دو تا از بهترين ايدههايمان كار ميكنيم. يكي ايده مربوط به آهن كه به رشته تحصيليام مربوط است و دومي همين ايده تصويرگري است كه هركدام در حوزه خودشان توانستهاند به مراحل خوبي برسند و در پارك علم و فناوري مستقر باشند. حالا اين چند كار به موازات هم پيش ميروند و مطمئنم كه روزهاي بهتري برايشان در پيش است.
- همهچيز از خمير عروسكسازي شروع شد
من و همسرم كارمان را از سال93 شروع كرديم. در واقع همسرم يكسري عروسكهاي دستساز ميساخت و در بعضي از بازارهاي مشهد آنها را به فروش ميرسانديم. بعد از مدتي به اين نتيجه رسيديم كه بياييم و فكري كنيم تا از اين حرفه ساخت عروسك استفاده بهتري كنيم و در نهايت سود بهتري بهدست بياوريم. در واقع بهدنبال اين بوديم كه بتوانيم به اين عروسكهاي جذاب و فانتزي كه در ميان مردم هم طرفدار داشت و نسبتا با روند خوبي آن را ميخريدند، ارزش افزوده قابلتوجهي بدهيم. بعد از مدتي به ايده تصويرگري كتابهاي كودكان با اين عروسكها رسيديم. به اين صورت كه شعر يا داستان كتابهاي كودك را بگيريم و متناسب با موضوع و محتواي آن، شخصيتهايي را طراحي كنيم، بسازيم، فضاسازي كنيم و عكس بگيريم و اين عكس، تصوير همان كتاب بشود؛ و اين كار را هم كرديم. البته براي شروع در اينباره مقالههايي نوشتيم و اسفند همان سال، در انجمن هنرهاي تجسمي، اين مقاله را ارائه داديم كه اتفاقا با استقبال خوبي هم روبهرو شد.
- همه را توجيه كرد
شروع رسمي كارمان هم در سال94 و با جشنواره شيخبهايي بود. در آن جشنواره توانستيم به خوبي ايدهمان را اثبات كنيم؛ از نظر آنها، سوژه تصويرگري كتاب با عروسكهاي دستساز، ايده نو و جديدي بود. توجيه اقتصادي خوبي داشت و ميتوانست سودآوري خوبي بههمراه داشته باشد. در واقع شايد اين اولينبار بود كه ديد اقتصادي به يك موضوع هنري آنقدر پررنگ ميشد و ميتوانست جوابگو باشد. نتيجه اين بحثها اين شد كه ما به مراحل بعد جشنواره راه پيدا كرديم و در بين 600 طرح، توانستيم رتبه اول را بهدست بياوريم. آن موقع شروع نخستين تصويرگري كتابمان بود. بعد از آن هم در پارك علم و فناوري مشهد مستقر شديم و در نمايشگاههاي مختلف مانند نمايشگاه بينالمللي عروسكهاي بومي شركت كرديم كه همه اينها در راه افتادن و بيشتر ديده شدن اين طرح به ما كمك زيادي كرد؛ آنقدر كه حالا و در يك سال اخير توانستهايم بهعنوان يك واحد فناوري نوپا عمل كنيم.
- برادر پشت برادر
خوشبختانه زماني كه اين ايده و طرح به ذهن ما رسيد، حمايتكننده خوبي مثل برادرم را در كنارمان داشتيم. او شاعر و نويسنده بينالمللي و صاحب انتشارات عموعلوي در شهر قم است كه از اين هفت كتابي كه تا به امروز چاپ شده، سه تا از آنها را با انتشارات او كار كردهايم و راه برايمان هموارتر از چيزي كه فكرش را ميكرديم، شد. حالا ديگر هر روز سفارشهاي جديد از ناشران و شاعران مختلف ميگيريم و ديگر از يك كارآفرين نوپا گذشتهايم و تا به امروز 7كتاب را با اين تصويرها منتشر كردهايم كه چهارتاي از آنها علاوه بر ايران، در كشور تركيه هم به چاپ رسيده است. چيزي كه در بين همه اين فعاليتها به ما انگيزه ميدهد، توجه سازمانها و مسئولين مربوط به ايده جديد ماست. خوشبختانه طرح ما توانسته از نشانهايي كه وزارت علوم به طرحهاي نوين بين 1تا 9ميدهد، نشان الماسي هفت را بگيرد و همين ما را براي ادامه دادن اين كار مصممتر ميكند.
- عروسك كتابخوان
يكي ديگر از جنبههاي موفقيت اين كار، فروش عروسك يكي از شخصيتهاي اصلي كتاب در كنار كتاب به مردم است. در واقع ما علاوه بر تصويرگري كتابها، تأييديه نوآوري هم بهخاطر همين حركت كه باعث جذب بيشتر بچهها به آن كتاب ميشود را هم گرفتهايم. اينكه شخصيت اصلي يك كتاب كه بچهها با او همذاتپنداري ميكنند و شب و روز ميگذرانند، علاوه بر عكسش در كتاب، كنار دستشان باشد و بهطور مجسم آن را داشته باشند، ايدهاي بود كه به خوبي جواب داد. شايد اينطوري هم براي خريد كتاب شوق بيشتري داشته باشند و هم بعد از خواندن يك صفحه، آن را كنار نگذارد و برايشان به اندازه تبلت و موبايل جذاب باشد و وقتشان را بگيرد. حالا كاري كه جديدا به اين طرح اضافه كردهايم، فروش بستههاي آموزش ساخت عروسك است. يعني خود بچهها يا حتي پدر و مادرهايشان ميتوانند با خميري كه در آن بسته قرار دارد و با كاتالوگ آموزشي كه طرز ساخت عروسك را توضيح داده است، خودشان شخصيتهاي مورد علاقه كتابشان را بسازند. راستش اين ايده هم بسيار جواب داده و البته قرار هم نيست در اينجا متوقف شود. گام بعدي ما كه هنوز در مرحله ايدهپردازي است، توليد انيميشن شخصيتهاي كتاب است كه فكر ميكنم باز هم با سليقه خوانندگانمان جور دربيايد.
- سودش به ظاهرش نميخورد
واقعيت اين است كه اين طرح به اين سادگي توجيه اقتصادي خيلي خوبي براي همه دارد. البته سادگياش به ظاهر و مراحل انجام است ولي پيچيدگيهاي خاص خودش را هم دارد. ساخت هر عروسك با خميرهاي عروسكسازي، چيزي با ميانگين هزار تا دو هزار تومان انجام ميشود. بعد از آن بايد از اين عروسكها عكاسي كنيم. قيمت يك فرم عكس در اتحاديه تصويرگران كه مربوط به سال 94است، 100هزار تومان براي تصويرگر نوشته شده است كه اين قيمت براي روشهاي نوين عكاسي بالاتر است و بين 150 تا 200هزار تومان است. ما هم تا به امروز چون تصويرگراني نوپا و تازهكار بوديم، براي هر عكس، با 100هزار تومان شروع كرديم. در كنار آن هم فروش خود عروسك هست كه بسته به نوع عروسك و اندازه آن بين 5تا 15هزار تومان و با ميانگين 10هزار تومان به فروش ميرسد. در نتيجه ساخت يك عروسك كه به هزار تومان سرمايه نياز دارد، به همراه عكس آن 110هزار تومان سود اقتصادي دارد.
- تيم دونفره
من و همسرم يك تيم دو نفره هستيم كه از روز اول با هم شروع كرديم و ادامه ميدهيم؛ در اين كار، طرح و ايدهپردازي و بررسي جاي خاليهايش با من است و مرحله ساخت عروسك را همسرم انجام ميدهد. البته قرار نيست در همين سطح بمانيم و نياز به افراد ديگري هم براي گسترش اين طرح داريم. مثل حالا كه در فكر تاسيس يك كارگاه مخصوص به اين پروژه هستيم تا بتوانيم ساخت عروسك را به توليد انبوه برسانيم. در اين مرحله، عكاسي، بازاريابي و... را خودمان انجام ميدهيم اما در مرحله نيمهانبوه به چيزي حدود 10نفر نياز داريم تا اين كار كوچك را گسترش بدهيم.
- ظرفيتهاي اقتصادي هنر
من هنوز اول راه هستم و نياز به شنيدن توصيههاي اهل فن دارم كه كجا را اشتباه رفتهام و كجا آنقدر خوب بوده كه بايد بيشتر رويش بمانم اما بهنظر من هنر ظرفيت خوبي براي اقتصاديشدن دارد. اما بايد راهش را پيدا كرد و كاري مشابه چيزي كه قبلا انجام شده ارائه نشود. مثلا اگر همين حالا، كسي به فكر كار هنري بيفتد، بهنظر من بهتر است به سراغ بحث قوميتها برود كه كمتر كار شده و اتفاقا در بين اقوام طرفداران زيادي دارد. ما خودمان هم كار تصويرگريمان را با قوميت كرد شروع كرديم. روي لباس و فرهنگ و آداب و رسوم قوم كرد كار كرديم و آنها روي عروسك و تصويرهايمان آورديم؛ موضوعي كه هنوز هم جاي كار بسيار زيادي دارد و ميتواند ايدههاي جديدي را بهوجود آورد. ايده همان چيزي است كه ميتواند برگ برنده و ضامن موفقيت آن هنر و هنرمند باشد.