چند روز پيش نيز اعلام شد كه اين آمار ۶ درصد ديگر كاهش يافته است. كاهش اين آمار بدون حمايت ماماها امكان‌پذير نبود. ديروز روز جهاني كساني بود كه همزمان در موقعيت‌هاي اورژانسي با جان مادر و فرزندش سرو كار دارند. اين افراد اگرچه به اجرايي شدن طرح تحول در بخش افزايش زايمان‌هاي طبيعي كمك كرده‌اند اما با وجود افزايش كارشان، تغييري در حقوقشان ايجاد نشده است.
فرزانه شولي متخصص مامايي كه روز گذشته به‌عنوان ماماي نمونه انتخاب شد در گفت‌وگو با همشهري گفت: در سال‌هاي اخير وزارت بهداشت توانست آمار سزارين را با قواعد و قوانين سرسختانه كاهش دهد. هم‌اكنون جراحي‌هاي سزارين به‌خصوص جراحي‌هاي الكتيو (انتخابي) بسيار كاهش پيدا كرده است. با وجود قوانين سرسختانه برخي در شكل‌هاي مختلف و با مراجعه به بيمارستان‌هاي خصوصي يا بيمارستان‌هايي كه قواعد را به‌صورت جدي اجرا نمي‌كنند، بالاخره راهي پيدا مي‌كنند كه زايمان را به‌صورت سزارين انجام دهند. در اين بين، تر و خشك با هم مي‌سوزند. هستند مادراني كه استحقاق زايمان سزارين را دارند ولي به‌دليل اينكه در زمره زايمان‌هايي با ريسك بالا قرار نمي‌گيرند، مجبورند تن به زايمان طبيعي دهند. به‌طور مثال كساني كه پس از ۱۵ سال نازايي براي نخستين‌بار باردارشده‌اند مجبورند كه زايمان طبيعي انجام دهند، خانواده‌ها در اين شرايط حاضرند هر كاري انجام دهند كه چنين اتفاقي نيفتد؛ بنابراين به بيمارستان‌هاي خصوصي مراجعه مي‌كنند. چرا كه در اين بيمارستان‌ها آمار سزارين مي‌تواند تا ۲۵درصد باشد ولي در بيمارستان‌هاي دولتي و نيمه‌دولتي اين آمار نبايد بيش از ۱۵درصد باشد.
وي با اشاره به اينكه براي ترغيب و تشويق زنان به زايمان طبيعي كارهاي فرهنگي زيادي صورت گرفته، گفت: ترغيب زنان به زايمان طبيعي مانند قانون بستن كمربند ايمني نياز به‌كار فرهنگي داشت. در آن قانون از جريمه استفاده شد ولي براي گسترش زايمان طبيعي، براي متخصصان زنان مبالغي به‌عنوان «حق زايمان» درنظر گرفته شد. اما متأسفانه در اين ميان حتي يك ريال به حقوق ماماها اضافه نشده است. در طرح تحول حتي براي حضور فيزيكي متخصصان در بيمارستان‌ها نيز مبالغ خوبي اختصاص يافت؛ حال به‌گونه‌اي شده كه پزشكان متخصص زنان با رغبت بر سر زايمان‌هاي طبيعي حضور پيدا مي‌كنند چون براي هر زايمان حداقل ۶۰۰ الي ۷۰۰ هزار تومان به آنها داده مي‌شود. اين برابر با همان مبلغ زير ميزي است كه تا پيش از اين در برخي موارد از بيمار بابت سزارين گرفته مي‌شد. ماماها عامل زايمان‌اند ولي مسئوليت بيمار بر عهده پزشك متخصص است. هم‌اكنون ماماها بدون پزشك متخصص بيمار را نمي‌پذيرند. حضور پزشك متخصص براي شهرهاي كوچك و مناطق محروم بسيار اهميت دارد. قرار بود كه در طرح تحول حقوق ماماها افزايش پيدا كند ولي تاكنون چنين اتفاقي نيفتاده و قوانين و وعده‌هاي طرح تحول در بخش زايمان، فقط براي متخصصين اجرايي شده است.
ماماها در 3عرصه آموزش بهداشت و زايشگاه فعاليت مي‌كنند. فرزانه شولي درباره مشكلات موجود در اين بخش‌ها گفت: در بخش مامايي و يا همان زايشگاه، زمان شيردهي ماماهايي كه خود مادر شده‌اند درنظر گرفته نمي‌شود. هر مادر به‌مدت 2سال مي‌تواند يك‌ساعت كمتر در محل كارش حضور يابد كه به آن «حق شير» مي‌گويند. ولي به‌دليل كمبود نيرو اين مادران نمي‌توانند از اين زمان استفاده كنند و در نهايت به‌عنوان اضافه‌كاري با آنها حساب مي‌شود. اين در حالي است كه با اصل قانون مغايرت دارد.
وي در مورد مشكلات عرصه بهداشت مامايي گفت: هيچ‌يك از بيمه‌ها با ماماهايي كه در بخش بهداشت كار مي‌كنند و مطب دارند قرارداد نمي‌بندد. بنابراين نسخه‌ها، سونوگرافي‌ها و آزمايش‌هاي مادران به‌صورت آزاد حساب مي‌شود. درصورتي كه تمام فرايند كنترل بارداري توسط ماماها صورت مي‌گيرد. در نتيجه ترجيح مي‌دهند كه به متخصص زنان مراجعه كنند؛ خود متخصصان نيز مي‌دانند كه فرايند زايمان توسط ماماها كنترل مي‌شود بنابراين حداقل مطالبه ماماها در اين بخش اين است كه آزمايش‌هاي زنان باردار به‌صورت فرانشيز محاسبه شود.
- مطالبات ماماهارا دريابيد
ناهيد خداكرمي، رئيس انجمن مامايي ايران به خبرگزاري آنا گفت: تحت پوشش بيمه قرار گرفتن خدمات مامايي و پرداخت تعرفه زايمان به ماماها ازجمله خواسته‌هاي اين افراد است كه اميدواريم تا پايان دولت يازدهم اين مطالبات نيز مرتفع شود، زيرا موضوع تحت پوشش قرار گرفتن خدمات مامايي در سال ۹۴ مصوب هيأت دولت شد اما متأسفانه هنوز به مرحله اجرا نرسيده است. براساس اين مصوبه وزارت رفاه بايد ابتدا اين مصوبه را به‌صورت پايلوت در 3 استان اصفهان، اردبيل و گلستان آغاز كند و پس از آن به سراسر كشور گسترش دهد. برهمين اساس اميدواريم در فرصت باقيمانده شوراي‌عالي بيمه اين موضوع را در دستور كار قرار دهد. با توجه به اينكه انتخابات رياست‌جمهوري دور بعد نزديك است فرزانه شولي متخصص مامايي 2درخواست مهم ماماها را چنين مطرح كرد: ماماها به‌دليل سر و كار داشتن با مواد شيميايي و عفوني مانند مواد ضد‌عفوني كننده، مايع آمنيوتيك، خون، ترشحات، مدفوع و ادرار بيمار در معرض آلودگي‌هاي عفوني، خوني و شيميايي قرار دارند. در قانون به صراحت اعلام شده كه در چنين شرايطي بايد «حق عفوني» به ماماها داده شود اما اين قانون اجرا نمي‌شود.
اميدوارم كه در دولت بعدي اين مورد در فيش حقوقي ماماها اعمال شود. نكته دوم نظارت بر آموزش ماماها به‌خصوص در دانشگاه آزاد است در اين دانشگاه به‌دليل اينكه سختگيري‌هاي زيادي صورت نمي‌گيرد، دانشجويان با معلومات علمي كمي وارد بيمارستان‌ها و زايشگاه‌ها مي‌شوند. فرايند زايمان طبيعي يك عمل اورژانسي است. در هيچ رشته‌اي از علوم پزشكي پزشك، با جان 2نفر همزمان سر و كار ندارد. ماما سلامت نسل آينده را تضمين مي‌كند. اميدوارم در دولت بعدي بر آموزش ماماها به‌خصوص در شهرهاي كوچك نظارت بيشتري كنند. ديده شده دانشگاه‌هايي هست كه تجهيزات درست در بيمارستان‌ها ندارند ولي پرورش ماما مي‌دهند. چنين دانشجوياني از نظر علمي دانش بسيار كمي دارند و در نهايت كارهاي پاييني در حد يك بهورز مي‌توانند انجام دهند. درحالي‌كه يك ماما لايق مراتب بالاتري در مراقبت از مادر و كودك است ماماها يار خانواده هستند و قابليت‌هاي زيادي دارند كه متأسفانه با دانشجويان بسياري كه گرفته‌اند كيفيت آموزش پايين آمده است.