حضور رسانههاي جمعي و مجازي و تقويت قدرت آنها در تأثيرگذاري بر مردم آنچنان در اين سالها زيادشده كه بسياري از مردم تا لحظات آخر تصميمگيري، ممكن است براي انتخاب فرد اصلح مردد باشند. حالا در بحبوحه اين حجم از ترديد و سختي در تصميمگيري، نوجواناني هستند كه رأي اولي بهحساب ميآيند و براي نخستين بار ميخواهند در انتخابات شركت كنند. نداشتن تجربه انتخاباتي، ضعف در بينش و اطلاعات سياسي و بسياري مسائل ديگر باعث ميشوند كه رأي اوليها بهشدت دچار سردرگمي و ترديد براي انتخاب شوند. اما شما بهعنوان پدر و مادري كه دغدغه تربيت درست سياسي و اجتماعي فرزندتان را داريد و ميخواهيد راه و رسم يك عمر انتخاب و تصميمگيري را به او ياد بدهيد ميدانيد چه كارهايي بايد بكنيد تا فضاي بهتري براي تصميمگيري او فراهم كنيد؟
- شور انتخابات را در خانه تقويت كنيد
ايام انتخابات تقريبا همه جا شور انتخابات ديده ميشود. برنامههاي تلويزيون، روزنامهها، شبكههاي مجازي، اينترنت و... همه و همه با محتواي خود باعث داغتر شدن تنور انتخابات در ميان مردم ميشوند. شما بهعنوان پدر و مادري كه رأي اولي در منزل داريد بايد سعي كنيد اين شور و حرارت را به فرزندتان منتقل كنيد. اين حرارت و شور كه به فرزندتان منتقل شد بسياري از كارها خودبهخود و اتوماتيك به پيش ميرود. براي بهوجودآوردن اين انرژي، كافي است كمي بيش از پيش پاي رسانههاي معتبر را به زندگي باز كنيد. روشنبودن بيشتر تلويزيون در فضاي خانه و تماشاي دستهجمعي برنامههاي گفتوگو، مناظرهها و ديگر برنامههاي انتخاباتي يكي از اين راههاست. راه ديگر خريدن روزنامه در اين ايام انتخابات و بردن آن به خانه است. روزنامه كه در خانه باشد اهالي خانه به هر حال به سراغ آن ميروند و از مطالب آن استفاده ميكنند. درخصوص فضاي مجازي اما با دقت بيشتري عمل كنيد؛ چراكه بسياري از رسانههاي اين حوزه از اعتبار كافي برخوردار نيستند.
- در مورد انتخابات صحبت كنيد
بعضي از افراد به دلايل مختلف از بيحوصلگي گرفته تا نارضايتيهاي اجتماعي و درگيريهاي شغلي و مالي استقبال چنداني از فضاي انتخاباتي در خانواده نميكنند و درگير فضاي انتخاباتي نميشوند، اگر شما هم از اين دسته از افراد هستيد بايد براي اين چند وقت، خودتان را كمي تغيير بدهيد. اساسا بچهها تابلوهاي مينياتوري از رفتار پدر و مادر هستند و وقتي خودتان درگير فضاي سياسي نباشيد، نميتوانيد انتظار داشته باشيد آنها برعكس شما در فضاي انتخاباتي مشاركت داشته باشند. برنامههاي انتخاباتي را دنبال كنيد، در مورد كانديداها صحبت كنيد و اجازه بدهيد بچهها هم در اين موضوعات صحبت كنند. تحليل كنيد، نقد كنيد و صحبت كنيد. اين كارها الگويي براي فرزندتان ميشود و او هم همانند شما سعي ميكند شناخت بهتري از فضاي سياسي كشور بهدست بياورد و مثل شما نقد، تحليل و انتخاب كند.
- غرغر جلوي بچهها ممنوع
بعضي از خانوادهها بهخصوص پدرها بهدليل مشكلات مالي و كمبودهاي اقتصادي يا سياسي ممكن است نقدهايي به روش اجراي سياستهاي اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي داشته باشند. در اينجور مواقع انتقادكردن و غرزدن به شرايط موجود جزو يكي از عادتهاي برخي از خانوادهها شده است. بزرگترها بهدليل بصيرت و آگاهي سياسي، در عين داشتن انتقاد و غرزدن، آنجا كه بايد، حضور خود را براي پيشبرد اهداف كشور و پيشرفت جامعه اثبات كنند حضور مييابند اما فرزندان و نوجوانان توان تشخيص دقيق اين موقعيتها را ندارند و وقتي شما غر ميزنيد و از مسئولان انتقاد ميكنيد دچار پارادوكس ميشوند. كمكم فضاي منفينگري، نااميدي و مخالفت با دولتمردان و حكومت در نهال نوپاي شخصيت سياسي فرزند شما شكل ميگيرد و تا آخر عمر مسير مشاركت و فعاليت سياسي و اجتماعي او را در كشورش تحتالشعاع قرار ميدهد. راهكار دچارنشدن به چنين موقعيتي تنها و تنها يك كار البته اندكي دشوار است: اينكه در خانه غر نزنيد، انتقادهاي تند نداشته باشيد و با ملاحظه بيشتري نظر بدهيد.
- برنامه محوري را به فرزندانتان آموزش بدهيد
در كنار اينكه سعي ميكنيد فرزندتان را با شور و حال فضاي سياسي انتخابات همراه كنيد دقت كنيد كه براي انتخاب كانديداي اصلح بايد شعور را هم در كنار شور به فرزندتان منتقل كنيد. در هياهوهاي تبليغاتي نامزدها سعي كنيد از روشهاي مختلف به جوانتان ياد بدهيد كه بايد به جاي تحتتأثير سر و صداها و تبليغات قرارگرفتن، بهدنبال نامزدي باشد كه برنامه بهتري براي آينده كشور دارد. البته برنامهمحوري موضوعي است كه هنوز بهخوبي در ميان بزرگترها هم جانيفتاده و به همين دليل هنوز هم هنگام انتخابات تحتتأثير يك صحبت يا رفتار احساسات مردم ما تحريك ميشود و همهچيز تغيير ميكند. اما اگر بخواهيم نسل بعد از ما انتخابگران بهتري باشند بايد برنامهمحوري را به آنها ياد بدهيم. ميتوانيد حين صحبتهايي كه در خانه ميشود در مورد برنامه نامزدها صحبت كنيد يا از فرزندتان بخواهيد برنامه نامزدها را بررسي و تحليل و در مورد آن در خانواده صحبت كند.
- به فرزندتان اختيار و شخصيت ببخشيد
اين همه تلاش و تكاپو براي درگيرشدن بچهها در فرايند انتخاب و انتخابات، علاوه بر مشاركت جمعي و مزاياي مثبتي كه براي كشور دارد، باعث تقويت اعتماد به نفس و شخصيت فرزند شما ميشود. گاهي اما ما بزرگترها در فرايند انتخابات درگير جريانات سياسي و درگيريها و دوقطبيهاي موجود در جامعه كه ميشويم، اين هدف عالي را فراموش ميكنيم و نگاهمان به رأي اوليها و حتي فرزندمان ابزاري ميشود. لطفا خودتان را كنترل كنيد. تمام تلاش خود را براي انتقال مفاهيم و اعتقاداتي كه از نظر شما صحيح هستند به فرزندتان داشته باشيد اما از راه صحبت و منطق در هنگام انتخاب و نوشتن رأي فراموش نكنيد كه او هم يك انسان آزاد است و حق دارد از فرصت انتخاب خود استفاده كند. حتي ممكن است با همه تلاشها نوجوان براي اينكه استقلال و شخصيت خودش را ثابت كند به عمد نامزدي مخالف نامزد مورد نظر شما را انتخاب كند. در چنين موقعيتي بايد خونسرد باشيد و براي تقويت اعتماد به نفس و شخصيت آينده فرزندتان به او اجازه دهيد كه خودش انتخاب كند.
براي بسياري از نوجوانان در فضاي انتخاباتي اين فرصت پيش ميآيد كه در ستادهاي تبليغاتي نامزدها مشغول به فعاليت شوند. اگر چنين فرصتي در اختيار فرزندتان قرارگرفت حتما از آن استقبال كنيد و حتي تلاش كنيد چنين موقعيتي را برايش فراهم كنيد. حضور بهعنوان يك فرد مستقل در ستادهاي انتخاباتي و شركت در برنامههاي اجتماعي و سياسي و قبول مسئوليتهاي مختلف در آنجا تمرين بسيار خوبي از اجتماعيشدن براي نوجوان شماست و فرصت مغتنمي است كه شخصيت و اعتماد به نفس او تقويت شود. چنين تمرينهايي از اجتماعيشدن چنان تأثير عميق و مثبتي بر بچهها ميگذارد كه گاه تا سالها و آخر عمر مسير زندگي و حضور اجتماعي بچهها را تغيير ميدهد. البته بديهي است كه چنين تجربهاي نياز به دقت و نظارت دورادور شما دارد.