واقعيت اين است كه هر يك از بخشهاي اقتصادي و صنعتي كشور زمينهها و ظرفيتهاي متفاوتي براي ايجاد اشتغال دارد. صنعت نفت در حوزه ساخت تجهيزات نفتي از ظرفيتهاي بسيار بالايي برخوردار است كه با توجه به حجم بالاي سرمايهگذاري، سالانه براي اجراي پروژههاي نفتي و گازي، ميتوان از آن بهعنوان فرصت طلايي براي ايجاد اشتغال در راستاي تحقق اقتصاد مقاومتي ياد كرد.
اول؛ مطابق اسناد، قرار است در طول دوره پنجساله اجراي برنامه ششم توسعه، معادل 200ميليارد دلار در حوزه نفت و گاز سرمايهگذاري داخلي و خارجي شود. بهطور متعارف، از اين رقم سرمايهگذاري، براي اجراي هر پروژه حدود 60درصد يعني معادل 120ميليارد دلار به خريد و نصب تجهيزات اختصاص خواهد يافت كه متأسفانه غالبا بهدليل تمايل وافر به خريد تجهيزات از خارج، از صنعتگران و سازندگان ايراني خريد نميشود.
حال اگر 50درصد اين رقم يعني معادل 60ميليارد دلار آن در راستاي تحقق اقتصاد مقاومتي از داخل تأمين شود، يعني سالانه حدود 12ميليارد دلار از خروج منابع گرانقدر ارزي از كشور جلوگيري شده و صرف ساخت داخل شده است.دوم؛ كشور عراق بنا دارد، براساس يك برنامه راهبردي حدود 300ميليارد دلار در حوزه نفتياش سرمايهگذاري كند كه براي تحقق اين برنامه، نيازمند خريد 180ميليارد دلار تجهيزات است. حال اگر ايران بهدليل دامنه تعاملات با بازار اين كشور، بتواند فقط، تأكيد ميكنم فقط 20درصد آن ارزش تجهيزات نفتي مورد نياز اين كشور را تأمين كند، به يك بازار صادراتي 36ميليارد دلاري طي 5سال دست يافته است.
سوم؛ كشورهاي منطقه ازجمله كشورهاي حاضر در منطقه مستقل مشترك المنافع (CIS) در شمال ايران در يك رقابت تنگاتنگ تجاري بهدنبال جذب سرمايهگذاري خارجي و سرمايهگذاري روي توسعه ميادين نفت وگاز هستند. حال چنانچه اگر ايران بتواند طي يك دوره پنج ساله فقط 4ميليارد دلار از بازارهاي خريد تجهيزات كشورهاي همسايه ازجمله كشور عمان را تصاحب كند، در عمل به يك بازار صادراتي امن و با ثبات دست پيدا كرده است.
جمعبندي دستيابي به بازارهاي جديد و افزايش توجه به نقش و كاركرد سازندگان تجهيزات صنعت نفت براي ارائه سفارش ساخت داخل به آنها نشان ميدهد كه طي يك دوره پنجساله و برنامه ميانمدت سازندگان تجهيزات صنعت نفت ميتوانند يك بازار 100ميليارد دلاري از آن خود كنند و اهميت آن از پكيچ سرمايهگذاري صنعت نفت كمتر نيست.
جذب 100ميليارد دلار در صنعت ساخت تجهيزات صنعت نفت به مثابه انقلاب و رويدادي بزرگ در صنعت نفت كشور بوده و نقش مؤثري در جذب سرمايه داخلي و خارجي، گردش نقدينگي، اشتغالزايي و رشد اقتصادي دارد. هم اينك در بهترين وضعيت، صنعت ساخت تجهيزات نفت كشور با جذب 2ميليارد دلار منابع ارزي در سال زمينه ايجاد اشتغال مستقيم و غيرمستقيم در حدود يك هزار واحد صنعتي بزرگ و كوچك براي حدود 60هزار نفر را فراهم ساخته است؛
حال تصور كنيد اين بخش از صنايع كشور، سالانه طي برنامه مورد اشاره سالانه 20ميليارد دلار(طي پنج سال 100ميليارد دلار) جذب كند؛ يعني ظرفيت جذب منابع مالي از سالي 2ميليارد دلار به سالي 20ميليارد دلار افزايش مييابد! در چنين حالتي ظرفيت اشتغال در صنعت ساخت تجهيزات نفتي حدود 10برابر افزايش خواهد يافت و به سطح 600هزار فرصت شغلي ميرسد.
شايد برخي افراد، اين ارقام را واقعي ندانند اما سالها سرمايهگذاري در بخش منابع انساني و توسعه زيرساختهاي صنعتي و اينك عدمبهرهمندي بهينه از آنها، بهدليل شوق خريدخارجي، زمينه توجه به حمايت از ساخت داخل را تعديل كرده است. بهنظر نگارنده، صنعت نفت كشور به تنهايي ظرفيت فراواني براي تحقق اهداف موردنظر در سياستهاي كلان اقتصاد مقاومتي را دارد؛ منتها نيازمند يك چيز است؛ توجه جدي!
- رئيس انجمن سازندگان تجهيزات صنعت نفت