کاهش سهم ساختمان از بازار کار

در 4 سال گذشته، اين بخش گرفتار ركود شد و اكنون نيز كه گفته مي‌شود با مثبت‌شدن رشد اقتصادي، بخش‌هاي مختلف اقتصاد از ركود خارج شده است، به گفته رئيس‌جمهور، صنعت ساختمان، هنوز در ركود به سر مي‌برد. اين در حالي است كه با تشديد و استمرار ركود در اين حوزه، از يك سو صنايع وابسته به بخش ساختمان با مشكلات عديده مواجه شده‌ و نيروي كار خود را تعديل يا اخراج كرده‌اند و از ديگر سو بخش قابل توجهي از اشتغال مستقيم صنعت ساختمان نيز نابود شده است؛

به‌گونه‌اي كه طبق داده‌هاي مركز آمار ايران، در 3سال (93تا 95)، بالغ بر 332هزار و 228نفر از شاغلان صنعت ساختمان از اين حوزه خارج شده‌اند.

• خدمات؛ رتبه اول بازار كار

گزارش مركز آمار ايران از شاخص‌هاي اصلي بازار كار در دوره زماني 1384تا 1395 نشان مي‌دهد كه سهم صنعت ساختمان از اشتغال كشور در دوره 12ساله 84تا 95، حدود 1.7درصد كاهش يافته است. براساس اين گزارش، صنعت ساختمان در سال 95 در حالي حدود 8.7‌درصد اشتغال كشور را شامل مي‌شود كه سهم اين بخش در سال 84 حدود 10.4درصد از كل شاغلان كشور بوده است.

تفكيك جمعيت شاغل كشور برحسب بخش‌‌هاي عمده فعاليت اقتصادي در سال‌هاي 1384 تا 1395 حاكي از اين است كه در طول اين دوره 12ساله، هميشه اشتغال در بخش خدمات، رتبه اول بازار كار ايران را به‌خود اختصاص داده و اشتغال در اين حوزه، همواره رو به افزايش بوده است؛ به‌گونه‌اي كه سهم بخش خدمات از كل اشتغال كشور در سال 84 حدود 44.9درصد بوده و در سال 95 به بيش از 50.1درصد رسيده است. براساس اين گزارش، بخش‌هاي كشاورزي و صنعت به‌ترتيب رتبه‌هاي دوم و سوم را داشته‌اند اما در مقايسه با روند افزايشي جذب شاغلان به بخش خدمات، وضعيت مطلوبي را تجربه نكرده‌اند.

• كاهش شاغلان در بخش كشاورزي

در اين دوره زماني، هرچند سهم بخش صنعت از اشتغال كشور افزايش محسوسي نداشته اما در كنار بزرگ‌تر شدن بازار كار كشور و افزايش تعداد شاغلان، تعداد افرادي كه در اين بخش به‌كار مشغول بوده‌اند، از حدود 6ميليون و 257نفر در سال 84 به حدود 7ميليون و 200هزار نفر در سال 95 رسيده است؛

درحالي‌كه بخش كشاورزي شاهد ريزش حدود يك ميليون شاغل بوده است؛ به‌گونه‌اي كه تعداد شاغلان در بخش كشاورزي از حدود 5ميليون و 99هزار نفر در سال 84 به 4ميليون و 60هزار نفر در سال 95 رسيده است. كارشناسان معتقدند كه بروز خشكسالي متوالي و سرمازدگي‌هاي غيرمترقبه در اين دوره، باعث ريزش‌ شديد اشتغال بخش كشاورزي بوده است.

همچنين زراعت سنتي و تك‌محصولي بخش قابل توجهي از كشاورزي كشور موجب شده است كه نيروي كار فصلي بخش كشاورزي، در شرايط رونق صنعت ساختمان در دولت‌هاي نهم و دهم، جذب صنعت ساختمان شوند و حتي بخشي از نيروي كار دائمي بخش كشاورزي نيز اشتغال در صنعت ساختمان را ترجيح دهد.

• نوسان نرخ بيكاري در كانال10.4 تا 13.5 درصدي

براساس گزارشي كه مركز آمار ايران از شاخص‌هاي اصلي بازار كار دوره 1384تا 1395منتشر كرده، جمعيت فعال كشور بالغ بر 25ميليون و 791هزار و 450نفر است كه 3ميليون و 203هزار و 398نفر از اين تعداد در جرگه بيكاران قرار گرفته‌اند. آمارها نشان مي‌دهد كه نرخ بيكاري از 11.5درصد در سال 1384به 12.4درصد در پايان سال 95 رسيده؛

ضمن اينكه در پايان سال‌95 نرخ بيكاري مردان 10.5درصد و نرخ بيكاري زنان 20.7درصد ثبت شده است. همچنين بررسي آمارهاي مربوط به نرخ بيكاري در دوره 84تا 95 حاكي از اين است كه در اين دوره 12ساله، پايين‌ترين نرخ 10.4درصد مربوط به سال‌هاي 87 و 92بوده و ركورد افزايش نرخ بيكاري نيز به سال 89 با نرخ بيكاري 13.5درصد تعلق دارد. در اين ميان، گرچه نرخ بيكاري از سال 84 تا 95 در محدوده 10.4درصد و 13.5درصد در نوسان بوده اما بنابر روايت نمودارها، هميشه نرخ بيكاري در فصل زمستان بالاتر از ساير فصول بوده و فقط در فصل بهار 91 و فصل پاييز‌95، اين روند به‌صورت موقتي تغيير كرده است.