در ژاپن اما در اقدامي بيسابقه در ۲۰۰ سال اخير با درخواست امپراتور براي كنارهگيري از قدرت، دولت اين كشور در لايحهاي مجوز اين مسئله را تصويب كرده است. هيأت دولت ژاپن روز گذشته در لايحهاي كه تنها شامل ماده مربوط به كنارهگيري آكيهيتو از سلطنت است،
به پادشاه ژاپن اجازه داد تا از مقامش استعفا كند. آكيهيتو، پادشاه ۸۳ ساله ژاپن سال گذشته ميلادي در يك سخنراني كمسابقه تلويزيوني از لزوم توانايي جسمي كافي براي ايفاي وظايف امپراتوري حرف زد. امپراتور ژاپن در سالهاي اخير دچار مشكلات جسمي مختلف شده و به همينخاطر درخواست كنار رفتن از قدرت را داشته است. او تحت عمل جراحي قلب و درمان سرطان پروستات قرار گرفته است. در ۱۸ فوريه ۲۰۱۲ پادشاه ژاپن تحت عمل جراحي بايپس قلب قرار گرفت و در دوره استراحت او كه حدوداً 2هفته بود، ناروهيتو پسر بزرگش جانشين موقت پادشاه بود.
براساس لايحهاي كه دولت ژاپن تصويب كرده، امپراتور آكيهيتو ميتواند در ظرف مدت ۳سال اعتبار اين لايحه از مقام خود استعفا كند. گفته ميشود كه امپراتور ژاپن تا پايان سال آينده ميلادي استعفاي خود را اعلام ميكند. هر چند اين لايحه بايد به تصويب پارلمان ژاپن برسد اما گزارشها نشان ميدهد كه احتمالا نمايندگان مردم ژاپن هم به سرعت اين لايحه را تصويب خواهند كرد.
- پادشاهي؛ از مقام مقدس تا تشريفاتي
قبل از جنگ دوم جهاني، امپراتور ژاپن برخوردار از قداست تلقي ميشد اما پس از تغيير قانون اساسي و استقرار نظام مشروطه سلطنتي، حق حاكميت به مردم و مقامهاي دولتي كه با انتخابات و رأي مردم به قدرت ميرسند، رسيد و حق دخالت و موضعگيري در امور سياسي از امپراتور سلب شد.
براساس قانون اساسي كنوني ژاپن، امپراتور داراي مقامي نمادين و تشريفاني است. اما طبق سنت بايد تا پايان عمر اين سمت را حفظ كند. درصورت كنارهگيري، آكيهيتو نخستين امپراتور ژاپن در 2قرن گذشته خواهد بود كه از مقام خود استعفا ميكند. براساس قانون اساسي ژاپن امپراتور ژاپن نماد دولت و وحدت مردم است. او همچنين بالاترين مقام مذهبي شينتو را داراست.
آكيهيتو امپراتور كنوني ژاپن و صدوبيستوپنجمين امپراتور اين كشور از خاندان ياماتو است. او در سال ۱۹۸۹ به تخت پادشاهي نشست و نوزدهمين فرمانروا يا رهبر داراي دوران حكومت طولاني در جهان است. او تنها حاكم كنوني جهان است كه عنوانش به انگليسي امپراتور (Emperor) ترجمه ميشود.
- چهكسي جانشين امپراتور ميشود؟
پسر ارشد پادشاهي كنوني ژاپن يعني شاهزاده ناروهيتو كه ۵۷ساله است، پس از كنارهگيري جانشين او ميشود. طبق قانون اساسي و سنتهاي ژاپن، تنها فرزندان پسر امپراتور حق جانشيني او را دارند و زنان نميتوانند به مقام امپراتوري برسند. شاهزاده ناروهيتو كه وليعهد و پادشاه آينده است، تنها يك فرزند دختر دارد و پس از او، برادرش، آكيشينو، وارث قانوني تاج و تخت ميشود.
شاهزاده آكيشينو هم 2دختر و فقط يك فرزند پسر دارد. مقامهاي سياسي ژاپن درباره كمبود فرزند پسر در خاندان سلطنتي ژاپن هشدار دادهاند و برخي بهدنبال اين هستند كه با تغيير قوانين و برخلاف سنتها زنان خاندان هم بتوانند به مقام امپراتوري برسند.
- بازار داغ خروج از خاندان سلطنتي
علاوه بر پادشاه ژاپن كه ميخواهد تاج و تخت پادشاهي را رها كند، بزرگترين نوه او هم بهخاطر ازدواجش قصد دارد قيد زندگي در دربار را بزند. شاهزاده مايكو، ۲۵ساله تصميم گرفته با يك همكلاسي خود در دانشگاه ازدواج كند. براساس قانون امپراتوري ژاپن هر فردي كه در خانواده سلطنتي با شهروندي معمولي ازدواج كند، ديگر عضو خانواده پادشاهي نخواهد بود.
همكلاسي سابق و همسر آينده مايكو كارمند يك شركت حقوقي است. ازدواج شاهزاده مايكو باعث ميشود تا باز هم خاندان سلطنتي اين كشور كوچكتر شود. هماكنون خاندان سلطنتي ژاپن ۱۹ عضو دارد كه ۱۴ نفر آنها زن هستند. پيش از اين هم شاهزاده سابق ساياكو در سال ۲۰۰۵ با ازدواجي مشابه از خانواده سلطنتي خارج شد. ساياكو تنها دختر امپراتور آكيهيتو پس از خروج از خاندان سلطنتي به يك آپارتمان يك خوابه نقل مكان كرد و پس از آن تازه ياد گرفت كه چطور رانندگي و خريد كند.