براي شناختن اين ماه عزيز و پربركت بد نيست همين روزهاي ابتدايي با برخي از ويژگي‌هاي برجسته ماه مبارك رمضان و چرايي عظمت اين ماه آشنا شويم:
1- وجه نامگذاري: واژه «رمضان» از ريشه «رَمَضَ» است، به‌معناي باراني كه اول پاييز مي‌بارد و هوا را از خاك و غبارهاي تابستان پاك مي‌كند يا به‌معناي داغي سنگ از شدت گرماي آفتاب. با توجه به برخي روايات، علت اين نامگذاري به سبب نقشي است كه اين ماه در پاكسازي آينه جان از آلودگي‌هاي گناهان و پاكسازي روان از زنگار خطاها دارد. از پيامبر صلي‌الله عليه و آله روايت است: اين ماه را «رمضان» ناميده‌اند چون گناهان را مي‌سوزاند.
2- آغاز سال: مشهور ميان عرب‌ها، آن است كه آغاز سال‌شان محرم است، اما برخي روايات با اين سنت جاري عرب‌ها مخالفت كرده و ماه رمضان را آغاز سال دانسته‌اند. اميرالمومنين عليه السلام فرمودند: (آغاز هر سال، نخستين روز از ماه رمضان است). بنابراين مي‌توان «محرم» را اول سال «كار و تلاش» و ماه رمضان را آغازِ سال انسانيت از نگاه اسلام دانست. همچنان‌كه فروردين آغاز تجديد حيات مادي براي گياهان در دنياي طبيعت بوده ماه رمضان نيز آغاز تجديد حيات معنوي انسان در عالم انسانيت است.
3- ماه خدا: در آموزه‌هاي ديني هر گاه چيزي داراي شرافت و ارزش خاصي بوده به خدا نسبت داده شده است؛ به‌طور نمونه: ثارالله، يدالله، حزب‌الله، عبدالله، بيت‌الله‌الحرام و...
از ماه رمضان نيز به‌خاطر جايگاه ممتازش در ميان ساير زمان‌ها و ماه‌ها اينچنين يادشده است. پيامبر اكرم(ص) فرموده است: «شعبان‌ماه من است و ماه رمضان ماه خداست».
4- شب قدر در ماه رمضان است، اين يكي ديگر از امتيازات اين‌ماه عزيز است؛ همچنين نزول قرآن و ساير كتب آسماني در شب‌هاي اين ماه. پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله فرمودند: «صُحف ابراهيم در شب اول ماه رمضان نازل شد. تورات 6 شب از ماه رمضان گذشته نازل شد. انجيل 13 شب از ماه رمضان گذشته نازل شد. زبور 18(شب) از‌ماه رمضان گذشته نازل شد و قرآن، در بيست و سوم‌ماه رمضان نازل شد.