در اين گزارش كه سهشنبه هفته گذشته منتشر شده بود، اشاره شد كه پليس از 13دي95 قرار بود خودروهاي فرسوده را در 8كلانشهر كشور هر 24ساعت 50هزار تومان جريمه كند اما براي اعمال چنين قانوني بايد براي 1.35ميليون خودروي فرسوده در حال تردد در كشور 9.9هزار ميليارد تومان قبض جريمه صادر ميشد. همچنين در تهران بايد 3.6هزار ميليارد تومان قبض جريمه براي نيم ميليون خودروي كاربراتوري در حال تردد صادر شود كه اين بيشك رخ نداده است.
سردار تقيمهري، رئيس پليس راهنمايي و رانندگي ناجا در اينباره گفت: «تجهيزات هوشمند در تشخيص تخلف «تردد خودروهاي فرسوده» نقش كليدي دارد و پليس با هر بار بررسي مدارك رانندگان متخلف، درباره فرسودگي خودروي آنان نيز اعمال قانون ميكند.» بدينترتيب براساس اعلام رسمي پليس، با اين تخلف بهصورت اوليه برخورد نميشود و تنها در پي انجام ديگر تخلفها، خودروي فرسوده متوقف و اعمال قانون ميشود. آنگونه كه سردار مهري اظهار كرده، ماده9 قانون رسيدگي به تخلفات رانندگي اشعار ميدارد مأموران بايد درصورتي مدارك رانندگان را مطالبه كنند كه شاهد تخلف از سوي راننده باشند يا راننده تحت تعقيب قضايي يا انتظامي باشد. پس بنا به فحواي مفاد اين ماده، قطعا متوقف كردن موقت وسيله نقليه زماني از سوي پليس صورت ميگيرد كه تخلفي از راننده خودرو مشاهده شود.
- لزوم توجه به آلودگي بصري
رئيس پليس راهور ناجا با اشاره به اينكه تشخيص تخلف تردد فرسودگي خودرو با چشم عادي قابل تشخيص نيست، بيان كرد: «كساني اين اظهارات را مطرح ميكنند كه چشمان هميشه باز و بيدار پليس را بهدليل عدماطلاع علمي و عملي از قوانين و اجراي مقررات، بستهاند؛ درحاليكه با كمترين مطالعه در مقررات و بررسي كارشناسي، اين مهم را دريافت ميكردند.» بنابر اظهارات اين مقام مسئول، تشخيص فرسودگي خودروي سواري شخصي بالاي 20سال، وانت بالاي 15سال، مينيبوس و تاكسي بالاي 10سال، موتورسيكلت بالاي 8سال، اتوبوس شهري بالاي 8سال، اتوبوس برونشهري بالاي 10سال و كاميون و كشنده بالاي 20سال ممكن نيست؛ درحاليكه يكي از مهمترين منويات قانوني براي جلوگيري از تردد خودروهاي فرسوده، آلودگي بصري و ظاهر كاملا هنجارشكنانه اين وسايل نقليه بوده است.
- 6ميليون جريمه در سال 95
در سال 95پليس راهور بيش از 6ميليون اعمال و اجراي قانون و صدور جريمه داشته است. به گفته سردار مهري، «براي تخلفاتي مثل نداشتن معاينه فني، دودزا بودن وسيله نقليه و ساير نقصهاي فني توسط پليس راهور جريمه صادر شده كه پليس راهور را از هر دفاعي بينياز ميكند.» اين مقام انتظامي با بيان اينكه براي تشخيص تخلف تردد خودروي فرسوده استفاده از تكنولوژيهاي روز ضرورت دارد، خاطرنشان كرد:
«صرفا سيستمهاي هوشمند قادر خواهند بود با رصد و تشخيص اين موضوع جريمه لازم را نيز صادر كنند كه البته در اين خصوص تعاملات و رايزنيهايي با وزارت كشور داشتيم تا انشاءالله با نصب تجهيزات كنترلي هوشمند، نسبت به كنترل تردد خودروهاي فرسوده 8كلانشهر كشور اقدام اساسي صورت گيرد.» خبر مهم اين مقام نظامي درخصوص كنترل تردد خودروهاي فرسوده اين بود كه «درخصوص تزريق تجهيزات كنترلي هوشمند نسبت به تشخيص و تردد خودروهاي فرسوده رايزنيهايي با وزارت كشور صورت گرفته است.»
- مشكلات بيشمار فرسودهها
وسايل نقليهاي كه به سن فرسودگي رسيدهاند، بايد از تردد در شهرها و جادهها كنار گذاشته شوند اما هنوز سازوكار جدي براي توقف و از رده خارج كردن آنان وجود ندارد. اين وسايل علاوه بر آلودگي هوا داراي منظر نامناسب و سروصدايي هستند كه با نام آلودگي صوتي شناخته ميشود.
در كنار اين وضع، مشكلات فني اين وسايل موجب تشديد ترافيك و افزايش خطر تردد در معابر و جادهها ميشوند و مكانيسم ترمز و حركت آنها براي سرنشينان و سايرين خطرساز خواهد بود. به تبع اين مشكلات، خطر تصادفات حادثهساز نيز تشديد ميشود؛ موضوعي كه سالهاست پليس براي كاهش آن برنامهريزي كرده و با جلوگيري از تردد فرسودهها و جريمه روزانه آنها ميتوان تصادفات را به ميزان معتنابهي كاهش داد. شايد در اين مجال، عمل به لايحه هواي پاك كه به تازگي در مجلس تصويب شده نيز بتواند راهكار مهمي براي مقابله هرچه بهتر و بيشتر با خودروهاي فرسوده شود.