هرچند كه افراد زيادي تا به حال به همين بهانه توسط تكفيري‌ها به شهادت رسيده‌اند، اما شهادت حجت‌الاسلام علي مزاري از آن جهت پرآوازه‌تر شد و نامش به‌عنوان شهيد شب شهادت حضرت اميرالمومنين عليه‌السلام ثبت شد كه او تلاش بسيار زيادي براي ايجاد اتحاد مسلمانان و دوستي ميان برادران شيعه و اهل سنت در استان سيستانوبلوچستان كرده بود. درباره فعاليت‌هاي اين شهيد كه از او به‌عنوان شهيد وحدت ياد مي‌شود و همچنين حضور برادران اهل سنت و شيعه در مراسم شب شهادت امام‌علي(ع) در سيستانوبلوچستان، با يكي از فرزندان او، عبدالرضا مزاري گفت‌وگو كرده‌ايم.
- سبك زندگي علوي
همانطور كه نامش علي بود، حركتي علي گونه هم داشت. ماجراهاي زندگي‌اش را كه مرور كنيم نمونه‌هاي زيادي از تأسي و اقتداي او به حضرت اميرالمومنين(ع) مي‌توانيم ببينيم. پسرش در اين‌باره توضيح مي‌دهد: «حجت‌الاسلام مزاري هميشه مدافع اسلام بود. تأكيد داشت كه بايد دفاع ما از اسلام مانند دفاع امام‌علي عليه‌السلام از دين باشد. يعني همانطور كه حضرت‌علي(ع) براي ايجاد وحدت در بين مسلمانان تلاش كردند، ما هم آنطور باشيم. همانطور كه آن حضرت براي اينكه مبادا در ميان برادران مسلمان تفرقه ايجاد شود، سال‌ها سكوت كردند ما هم بايد آنگونه باشيم. وحدت يكي از دغدغه‌هاي بزرگ امام بود كه مسير پيروزي اسلام و گسترش حق در جهان را فراهم كرد. وقتي در تاريخ مي‌خوانيم كه آن حضرت براي رسيدن به اين هدف، جان عزيز خود را هم به خطر مي‌انداخت، پس ما هم نبايد از جان و مال‌مان دريغي داشته باشيم. حجت‌الاسلام شهيد مزاري همين دغدغه را داشت و تمام زندگي‌اش را صرف اين مسير كرد تا شيعه مخلص و كاملي براي امام خود باشد».
البته شهيد مزاري هم در دوران قبل از پيروزي انقلاب اسلامي چنين هدفي داشت و هم بعد از آن. آنطور كه فرزند شهيد مزاري تعريف مي‌كند؛ «نبايد براي كسي فرقي داشته باشد كه امروز اسلام در دنيا تا چه اندازه گسترش پيدا كرده و آيا ما امكان ابراز حق را داريم يا نه. فقط بايد در مسير، خود اسلام را درنظر بگيريم و با پيروي از رهبر خود قدم برداريم. شهيد مزاري تأكيد داشت و هميشه مي‌گفت از امام‌علي عليه‌السلام پيروي كنيم؛ چرا كه آن حضرت در دوران حيات پيغمبر اسلام(ص) پيرو آن حضرت بود و پس از رحلت ايشان هم مسير اسلام را طي كرد. در واقع ولايتمداري مهم‌ترين درسي بود كه شهيد مزاري به مردم مي‌داد.»
- شيعه و سني در يك مسجد
اين روزها اگر نگاهي به مساجد مناطق و شهرهاي سني نشين بيندازيم، دست‌مان مي‌آيد كه مراسم شهادت امام علي عليه‌السلام در مساجد برادران اهل سنت مان نيز برگزار مي‌شود. در استان سيستانوبلوچستان در روزهاي آغازين پيروزي انقلاب اسلامي اين حركت با همت شهيدمزاري شروع شده بود. پسرش در اين‌باره مي‌گويد: «شهيد مزاري در آن دوران مسجدي به نام امام‌علي‌بن‌ابيطالب عليه‌السلام در شهر زاهدان ساخت. خودش هم امامت جماعت آن مسجد را برعهده گرفت. اما فعاليت مسجد تنها به برگزاري نماز جماعت محدود نبود و فعاليت‌هاي فرهنگي متنوعي در مسجد برگزار مي‌شد كه همه مردم را اعم از كودك، پير و جوان را به حضور در اين مسجد تشويق مي‌كرد. حتي جالب بود كه برادران اهل سنت ما در كنار شيعيان حاضر مي‌شدند و نه‌تنها از برنامه‌هاي فرهنگي استفاده مي‌كردند، بلكه سؤال‌هاي ديني و اعتقادي خود را از هم حجت‌الاسلام مزاري مي‌پرسيدند. اين اتفاق در اثر رويكرد دوستانه و پرمحبت اين شهيد ايجاد شده بود و مردم زيادي به اين مسئله اشاره مي‌كردند كه در زمان حيات او از علم و دانش‌اش استفاده مي‌كردند».
مراسم شب ضربت خوردن و شهادت حضرت اميرالمومنين(ع) هم از مراسمي بود كه هر سال در اين مسجد برگزار مي‌شد. به‌دليل تلاش‌هاي زياد حجت‌الاسلام مزاري براي وحدت شيعه و سني، مي‌شد ديد كه مردم با هر اعتقاد و مذهبي در اين مراسم شركت مي‌كردند. فرزند اين شهيد از آن روزها اينطور مي‌گويد: «وقتي مسجد در حال ساخت بود با توجه به موقعيتي كه حجت‌الاسلام مزاري در ميان مردم زاهدان پيدا كرده بود، پيش‌بيني مي‌شد كه مردم استقبال زيادي از مسجد كنند. البته چون اين مسجد توسط شيعيان ساخته مي‌شد نمي‌توانستيم حدس دقيقي درباره ميزان استقبال بزنيم. اما زماني كه ساخت مسجد به پايان رسيد، مردم از هر گروه و با هر عقيده‌اي در برنامه‌هاي آن شركت مي‌كردند. حتي اين مسجد، مركزي براي فعاليت‌هاي انقلابي در زاهدان شده بود. در شب شهادت امام علي عليه‌السلام مراسم باشكوهي در مسجد برگزار مي‌شد. مردم شيعه و اهل سنت در كنار يكديگر مي‌نشستند و در رثاي آن حضرت و شهادت مظلومانه‌اش عزاداري مي‌كردند. همين اتفاق بود كه باعث شد وهابيون نتوانند حضور حجت‌الاسلام مزاري را تحمل كنند و او را در همان شب شهادت امام‌علي عليه السلام به شهادت رساندند».
- پرواز در شب شهادت امير
شهيد مزاري همه عمرش را به حضرت اميرالمومنين عليه‌السلام اقتدا كرده بود. حتي شهادتش هم به تأسي از آن حضرت رقم خورد. حاج عبدالرضا مزاري درباره شهادت پدرش مي‌گويد: «شب شهادت حضرت و ماه رمضان بود. در سال۱۳۶۹ شهادت آن حضرت با هجدهم خرداد مصادف شده بود. حجت‌الاسلام مزاري نماز مغرب و عشاء را در اين مسجد اقامه كرد. بعد از نماز درحالي‌كه از مسجد به خانه برمي‌گشت، توسط چند نفر از وهابيون كوردل كه خود را ملبس به لباس نظامي و بسيجي كرده بودند محاصره شد. همسر و چند فرزند او كه در خانه بودند جلوي در منزل آمدند تا ببينند چه خبر است. آن افراد، حجت‌الاسلام مزاري را تهديد كردند كه فورا تسليم شود و همراه آنها برود. اما او از آنها كارت شناسايي مي‌خواست تا بداند چه كساني هستند و او را به كجا مي‌برند. وهابيون هم فورا دست به اسلحه بردند و او را در مقابل چشم فرزندانش تيرباران كردند». در اين ماجرا، ۱۴ تير به بدن شهيد مزاري اصابت كرد و حتي گلوله‌هايي هم به فرزندان او اصابت كرد و آنها نيز از ناحيه دست و پا مجروح شدند. در نهايت هم 2 فرزند پسر او گروگان گرفته شدند اما با پيگيري نيروهاي بسيجي و سپاه پاسداران بعد از 40روز آزاد شدند. مزاري ادامه مي‌دهد: «وقتي خبر شهادت حجت‌الاسلام مزاري منتشر شد، مردم زيادي متاثر شدند. تشييع جنازه او با حضور جمعيت بسيار زيادي از مردم انجام شد كه برادران سني زيادي هم در اين مراسم شركت كردند. اين اتفاق نشان مي‌داد كه اين شهيد تا چه اندازه براي مردم از مذاهب و عقايد گوناگون محترم بود».
- مردي از خراسان
شهيد مظلوم حجت‌الاسلام علي‌مزاري در هجدهم شهريور ماه ۱۳۲۳ در روستايي به نام يشت در فاصله حدود 8كيلومتري از شهر بيرجند در خراسان جنوبي متولد شد. تحصيلات ابتدايي را در همان روستا گذراند و درس‌هاي حوزوي را در مدرسه معصوميه بيرجند شروع كرد. بعد از آن هم براي فراگيري دروس سطح حوزه به مشهد مقدس مشرف شد و از استاداني مانند مرحوم آيت‌الله ميرزاعلي مشكيني و شهيد‌حجت‌الاسلام هاشمي‌نژاد استفاده كرد. شهرت كرسي درس مرحوم آيت‌الله كفعمي خراساني كه با 14 اجازه اجتهاد، سيستانوبلوچستان را پايگاهي براي خدمت انتخاب كرده بود، او را به زاهدان كشاند و به اين‌ترتيب تحصيل و خارج فقه و اصول را نزد آن عالم برجسته ادامه داد. مزاري كه چند سال بعد يكي از روحانيون محوري و مردمي شهر زاهدان شده بود و در نبود مرحوم كفعمي، منبر و محرابش را اداره مي‌كرد، با دختر مرحوم كفعمي ازدواج كرد. او از همان دوران فعاليت‌هاي خود را شروع كرد. ضمن اينكه برادران شيعه و اهل سنت را به همراهي و اتحاد با هم دعوت مي‌كرد، در برنامه‌هاي فرهنگي هم حضور گسترده‌اي داشت؛ به‌عنوان مثال مي‌توان به تلاش او براي ساختن ۱۴ مدرسه به نام ۱۴ معصوم در اطراف شهر زاهدان و در مناطق محروم اشاره كرد كه تا به حال باعث هدايت و درس خواندن تعداد زيادي از كودكان و نوجوانان شده است. حجت‌الاسلام مزاري در عين حال مسجدي به نام امام علي‌بن‌ابيطالب(ع) در زاهدان ساخت تا مركزي براي اتحاد مسلمانان و فعاليت‌هاي مذهبي و فرهنگي شيعيان باشد.
- در بيان رهبر
... دشمنان كوردل و عنود با آلودن دست پليد خود به خون اين روحاني بزرگوار [شيخ علي مزاري] كه خدمات فرهنگي و اجتماعي او براي همه معلوم، و خلوص و پاكدامني او در فعاليت‌ها و تلاش‌هاي صادقانه‌اش مشهود است خود را و اربابان پليد خود را رسوا كردند و اثبات نمودند كه دستگاه استكبار و نوكرانش در راه دشمني با نظام اسلامي و عناصر شريف خدمتگزار آن، از اينگونه جنايات وحشيانه نيز دريغ ندارند. خداوند آن مرحوم را با اوليايش محشور فرمايد و همه شهداي عزيز و گرانقدر را مشمول رحمت و بركات خود فرمايد.